Thoái hóa cột sống cổ là một vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của hàng triệu người. Việc hiểu rõ Nguyên Nhân Hiện Tượng Thoái Hóa là bước quan trọng để phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả. Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện về các nguyên nhân gây ra thoái hóa cột sống cổ, triệu chứng, biến chứng và phương pháp điều trị hiện đại.
1. Thoái Hóa Cột Sống Cổ Là Gì?
Thoái hóa đốt sống cổ (Cervical spondylosis) là tình trạng suy yếu của cột sống vùng cổ do nhiều yếu tố tác động. Quá trình này bắt đầu với viêm nhiễm và lắng đọng canxi trên dây chằng, gây hẹp các lỗ liên hợp, cản trở lưu thông máu và dây thần kinh. Các triệu chứng thoái hóa sau đó xuất hiện, gây đau vùng cổ gáy, đặc biệt khi vận động. Bệnh mãn tính này diễn tiến chậm và có thể xảy ra ở bất kỳ đốt sống nào, thường gặp nhất là đoạn C5 – C6 – C7.
2. Nguyên Nhân Hiện Tượng Thoái Hóa Cột Sống Cổ
Có nhiều nguyên nhân hiện tượng thoái hóa cột sống cổ, bao gồm:
2.1. Tuổi Tác
Tuổi tác là một trong những nguyên nhân hiện tượng thoái hóa cột sống cổ phổ biến nhất. Từ 40 – 50 tuổi, quá trình lão hóa tự nhiên làm suy yếu các đốt sống cổ, gây thoái hóa. Tuy nhiên, thoái hóa cột sống cổ đang có xu hướng trẻ hóa do các yếu tố nguy cơ sau:
- Di truyền các bệnh cơ xương khớp
- Sinh hoạt thiếu khoa học, lười vận động
- Chế độ ăn thiếu chất dinh dưỡng (Canxi, Magie, Vitamin D)
- Tiền sử chấn thương
2.2. Tư Thế Sai Lệch
Hoạt động sai tư thế như cúi ngửa nhiều, nâng vác nặng, ngồi máy tính lâu không chỉ ảnh hưởng tới cấu trúc cột sống mà còn biến đổi mô xương, dây chằng và cơ, thúc đẩy nhanh quá trình thoái hóa. Đây là một trong những nguyên nhân hiện tượng thoái hóa thường gặp ở dân văn phòng.
2.3. Gai Xương
Gai xương hình thành do tổn thương ở khớp, nhằm củng cố độ chắc khỏe cho xương. Tuy nhiên, gai xương chèn ép lên mô, cơ, tủy sống và rễ thần kinh, gây đau nhức. Sự hình thành gai xương là một phần của nguyên nhân hiện tượng thoái hóa.
2.4. Mất Nước Đĩa Đệm
Đĩa đệm có vai trò như tấm đệm đàn hồi giữa các đốt sống. Sau tuổi 30, vật liệu gel trong đĩa đệm khô lại, làm các đốt sống tiếp xúc nhiều hơn, gây đau và cứng cổ. Đây là một nguyên nhân hiện tượng thoái hóa tự nhiên theo tuổi tác.
2.5. Xơ Hóa Dây Chằng
Dây chằng nối các xương cột sống và có thể bị xơ hóa theo thời gian. Điều này ảnh hưởng tới cử động cổ, khiến vùng cổ căng và kém linh hoạt. Xơ hóa dây chằng cũng là một trong những nguyên nhân hiện tượng thoái hóa cột sống cổ.
3. Triệu Chứng Thoái Hóa Cột Sống Cổ
Các triệu chứng thoái hóa cột sống cổ thường khó nhận biết ở giai đoạn đầu. Khi bệnh tiến triển, có thể xuất hiện các triệu chứng sau:
- Đau nhức: Đau mỏi vùng cổ – gáy, cổ – vai, lan tới đầu, gây nhức đầu vùng chẩm và trán, đau từ gáy lan xuống cánh tay.
- Mất cảm giác chi trên: Đau tê như điện giật từ vai xuống cánh tay, teo cơ, yếu liệt hoặc mất cảm giác sâu ở bàn tay.
- Cứng cổ vào buổi sáng: Khó khăn khi cúi gập, xoay hoặc ngửa cổ.
- Dấu hiệu Lhermitte: Cảm giác khó chịu như có luồng điện đi từ cổ xuống xương sống.
- Các dấu hiệu khác: Nấc, ngáp, chóng mặt hoặc mất thăng bằng.
4. Biến Chứng Nguy Hiểm
Nếu không được điều trị kịp thời, thoái hóa cột sống cổ có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm:
- Rối loạn tiền đình: Gây đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi, dễ bị ngã.
- Thoát vị đĩa đệm cổ: Gây rối loạn cảm giác, rối loạn thực vật, bại liệt.
- Yếu và tê từ cổ trở xuống: Do tủy sống bị chèn ép, gây yếu liệt các vị trí dưới cổ, kèm theo đau nhức dữ dội.
5. Chẩn Đoán và Điều Trị
Thoái hóa cột sống cổ được chẩn đoán thông qua khám lâm sàng (kiểm tra vận động, phản xạ, sức cơ) và xét nghiệm cận lâm sàng (X-quang, CT, MRI).
Các phương pháp điều trị bao gồm:
- Nghỉ ngơi, thư giãn
- Chườm nóng/lạnh
- Châm cứu (khôi phục cân bằng Khí, giảm đau)
- Thuốc giảm đau, giãn cơ (chỉ giảm triệu chứng tạm thời)
- Vật lý trị liệu (tăng cường sức cơ, giảm đau)
- Trị liệu Thần kinh Cột sống (nắn chỉnh đốt sống, giảm chèn ép dây thần kinh)
Liệu pháp Chiropractic tại phòng khám ACC là một lựa chọn hiệu quả để điều trị tận gốc bệnh thoái hóa cột sống cổ, kết hợp vật lý trị liệu để phục hồi chức năng.
6. Phòng Ngừa Thoái Hóa Cột Sống Cổ
Để phòng ngừa thoái hóa cột sống cổ, bạn nên:
- Xoa bóp, chăm sóc vùng vai gáy cổ thường xuyên
- Phân bổ thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý
- Đứng lên đi lại, vươn vai sau 1-2 giờ làm việc
- Điều chỉnh thiết bị làm việc phù hợp
- Tập thể dục, vận động xương khớp thường xuyên (yoga)
- Bổ sung thực phẩm giàu canxi và vitamin B
Hiểu rõ nguyên nhân hiện tượng thoái hóa cột sống cổ và áp dụng các biện pháp phòng ngừa, điều trị kịp thời sẽ giúp bạn duy trì một cuộc sống khỏe mạnh và năng động.
