Bạo lực học đường là một vấn nạn nhức nhối, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển toàn diện của học sinh. Bên cạnh những yếu tố khách quan, các nguyên nhân chủ quan đóng vai trò quan trọng, thậm chí là yếu tố quyết định dẫn đến hành vi bạo lực.
Một trong những nguyên nhân chủ quan cốt lõi là sự phát triển tâm lý lứa tuổi. Ở độ tuổi học sinh, đặc biệt là giai đoạn dậy thì, các em trải qua những biến đổi lớn về mặt sinh lý và tâm lý. Sự thay đổi hormone, áp lực học tập, mâu thuẫn với bạn bè, gia đình… dễ khiến các em trở nên nóng nảy, dễ bị kích động, khó kiểm soát cảm xúc và hành vi.
Thiếu kỹ năng giải quyết xung đột cũng là một nguyên nhân chủ quan quan trọng. Nhiều học sinh không được trang bị đầy đủ các kỹ năng mềm như giao tiếp hiệu quả, lắng nghe, thấu hiểu, thương lượng, giải quyết vấn đề một cách hòa bình. Khi gặp mâu thuẫn, các em thường chọn cách giải quyết bằng bạo lực thay vì tìm kiếm sự giúp đỡ hoặc các phương pháp hòa giải khác.
Một yếu tố chủ quan khác đến từ nhận thức lệch lạc về bạo lực. Một số học sinh có thể cho rằng bạo lực là cách thể hiện sức mạnh, khẳng định bản thân, hoặc đơn giản chỉ là “cho vui”. Những quan niệm sai lầm này có thể bắt nguồn từ môi trường gia đình, xã hội, hoặc từ các phương tiện truyền thông, trò chơi điện tử có nội dung bạo lực.
Ngoài ra, sự thiếu hụt về giá trị đạo đức và kỹ năng sống cũng góp phần làm gia tăng nguy cơ bạo lực học đường. Nếu học sinh không được giáo dục đầy đủ về lòng nhân ái, sự tôn trọng, tinh thần trách nhiệm, các em dễ dàng bỏ qua những hậu quả tiêu cực của hành vi bạo lực và không ngần ngại gây tổn thương cho người khác.
Để ngăn chặn bạo lực học đường, cần có những giải pháp đồng bộ từ gia đình, nhà trường và xã hội. Bên cạnh việc xử lý nghiêm các hành vi bạo lực, cần tập trung vào việc giáo dục tâm lý, trang bị kỹ năng sống, xây dựng môi trường học đường an toàn, thân thiện và lành mạnh. Đặc biệt, cần chú trọng đến việc thay đổi nhận thức và hành vi của chính các em học sinh, giúp các em hiểu rõ tác hại của bạo lực và xây dựng những mối quan hệ tích cực dựa trên sự tôn trọng và thấu hiểu lẫn nhau.