Cách mạng tư sản Anh là một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử nước Anh nói riêng và châu Âu nói chung. Sự kiện này không chỉ đánh dấu sự sụp đổ của chế độ phong kiến mà còn mở ra con đường cho sự phát triển của chủ nghĩa tư bản. Vậy, nguyên nhân nào dẫn đến sự bùng nổ của cuộc cách mạng này?
Nguyên Nhân Sâu Xa:
-
Sự Phát Triển Kinh Tế: Từ thế kỷ XVI, nền kinh tế Anh trỗi dậy mạnh mẽ, trở thành một trong những quốc gia có nền kinh tế phát triển nhất châu Âu. Điều này thúc đẩy sự hình thành và lớn mạnh của giai cấp tư sản và quý tộc mới, những lực lượng có quyền lợi kinh tế đối lập với chế độ phong kiến.
-
Biến Động Xã Hội:
- Sự Xuất Hiện của Tầng Lớp Quý Tộc Mới: Nhiều quý tộc vừa và nhỏ chuyển hướng sang kinh doanh theo lối tư bản chủ nghĩa. Họ thực hiện các biện pháp như đuổi tá điền, rào đất để chăn nuôi cừu, tạo ra tầng lớp quý tộc mới giàu có và có tư tưởng tiến bộ.
- Nông Dân Mất Đất: Quá trình rào đất đã đẩy nhiều nông dân vào cảnh bần cùng, mất đất canh tác. Điều này tạo ra mâu thuẫn gay gắt giữa nông dân với địa chủ và quý tộc, làm gia tăng sự bất ổn trong xã hội.
- Mâu Thuẫn Giai Cấp: Xã hội Anh xuất hiện nhiều mâu thuẫn sâu sắc: giữa nông dân và địa chủ, quý tộc; giữa giai cấp tư sản, quý tộc mới và chế độ quân chủ chuyên chế.
-
Phân Hóa Xã Hội: Xã hội Anh dần phân chia thành hai phe đối lập:
- Một bên là vua và các thế lực phong kiến bảo thủ, kiên quyết duy trì chế độ cũ.
- Một bên là giai cấp tư sản, tầng lớp quý tộc mới, nông dân và bình dân thành thị, những lực lượng muốn thay đổi xã hội để phát triển kinh tế và bảo vệ quyền lợi của mình.
-
Sự Cai Trị Chuyên Chế của Vua Sác-lơ I: Chính sách cai trị độc đoán và chuyên quyền của vua Sác-lơ I đã gây ra nhiều bất ổn về chính trị và làm gia tăng sự bất mãn trong xã hội.
Alt: Chân dung vua Charles I của Anh, người có chính sách cai trị độc đoán và tham vọng tăng thuế, một trong những nguyên nhân trực tiếp dẫn đến Cách mạng tư sản Anh.
=> Những chuyển biến sâu sắc trong đời sống kinh tế, chính trị và xã hội ở Anh là nguyên nhân sâu xa dẫn đến cuộc cách mạng nhằm lật đổ chế độ phong kiến và xác lập quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa.
Nguyên Nhân Trực Tiếp:
-
Xung Đột Với Quốc Hội: Năm 1640, do cần tiền để đàn áp cuộc khởi nghĩa của người Xcốt-len, vua Sác-lơ I triệu tập Quốc hội và yêu cầu tăng thuế. Tuy nhiên, yêu cầu này đã bị Quốc hội từ chối, làm gia tăng mâu thuẫn giữa nhà vua và Quốc hội.
-
Tuyên Chiến Với Quốc Hội: Đầu năm 1642, vua Sác-lơ I rời Luân Đôn và tập hợp lực lượng để tấn công Quốc hội. Hành động này cho thấy mâu thuẫn giữa tư sản, quý tộc mới và thế lực phong kiến đã lên đến đỉnh điểm.
Alt: Phiên họp Quốc hội Anh thế kỷ 17, nơi diễn ra tranh cãi gay gắt giữa vua Charles I và các nghị sĩ, tiền đề trực tiếp dẫn đến Cách mạng tư sản Anh.
=> Tháng 8/1642, vua Sác-lơ I chính thức tuyên chiến với Quốc hội, đánh dấu sự bùng nổ của Cách mạng tư sản Anh.
Tóm lại, Cách mạng tư sản Anh nổ ra do sự kết hợp của nhiều yếu tố: sự phát triển kinh tế, biến động xã hội, mâu thuẫn giai cấp và sự cai trị chuyên chế của nhà vua. Cuộc cách mạng này đã mở ra một kỷ nguyên mới cho nước Anh, đánh dấu sự chuyển đổi từ chế độ phong kiến sang chế độ tư bản chủ nghĩa.
