Cốm Vòng, một thức quà đặc biệt của Hà Nội, không chỉ là món ăn mà còn là một phần văn hóa, ký ức của người dân nơi đây.
Bạn đã từng thưởng thức cốm Vòng chưa? Cái hương vị ngọt ngào, dẻo thơm của lúa non, quyện lẫn chút hương lá sen thoang thoảng, chắc hẳn sẽ khiến bạn nhớ mãi.
Nói đến cốm Vòng, người ta nghĩ ngay đến làng Vòng, một ngôi làng cổ nằm ven đô Hà Nội. Nơi đây nổi tiếng với nghề làm cốm truyền thống, một nghề đòi hỏi sự tỉ mỉ, khéo léo và cả cái tâm của người làm.
Để làm ra những hạt cốm dẻo thơm, người thợ phải trải qua nhiều công đoạn. Từ việc chọn lúa, rang, xay, giã, đến sàng sẩy, mỗi công đoạn đều cần sự cẩn thận, tỉ mỉ.
Và đây là những công đoạn chính để tạo ra cốm Vòng:
- Gặt lúa: Lúa non được gặt khi còn sữa, hạt còn mềm và dẻo.
- Tuốt lúa: Lúa được tuốt ngay sau khi gặt để giữ được độ tươi ngon.
- Rang cốm: Lúa được rang đều tay trên bếp lửa nhỏ cho đến khi chín tới.
- Giã cốm: Lúa rang được cho vào cối giã nhẹ nhàng để tách vỏ trấu.
- Sàng sẩy: Cốm được sàng sẩy kỹ càng để loại bỏ hết vỏ trấu và tạp chất.
- Đóng gói: Cốm được gói trong lá sen để giữ hương thơm và độ ẩm.
Vũ Bằng đã viết về cốm Vòng bằng tất cả sự trân trọng và yêu mến. Ông miêu tả cốm Vòng không chỉ bằng những giác quan thông thường, mà còn bằng cả tâm hồn.
Tác giả viết: “Vì thế, ăn miếng cốm cho ra miếng cốm, người ta cũng cần phải tỏ ra một chút gì thanh lịch, cao quý; phải biết tiếc từng hạt rơi, hạt vãi và nhất là phải ăn từng chút một, lấy ngón tay nhón lấy từng chút một, chứ không được phũ phàng.”
Những lời văn ấy thể hiện sự trân trọng, nâng niu đối với món quà của đồng quê, của thiên nhiên.
“Ta vừa nhai nhỏ nhẹ, vừa ngẫm nghĩ đến tính chất thơm của cốm thoang thoảng mùi lúa đòng đòng, tính chất ngọt của cốm phiêu phiêu như khí trời trong sạch và ta sẽ thấy rằng ăn một miếng cốm vào miệng là ta nuốt cả hương thơm của những cánh đồng quê của cha ông ta vào lòng. Dịu dàng biết chừng nào! Mà cảm khái nhường bao!”
Cách miêu tả tinh tế của Vũ Bằng đã khiến cốm Vòng trở nên thiêng liêng, cao quý hơn bao giờ hết.
Vũ Bằng là một người yêu thiên nhiên, yêu những giá trị truyền thống của dân tộc. Ông luôn tìm thấy vẻ đẹp trong những điều bình dị nhất của cuộc sống.
Chủ đề chính của văn bản “Cốm Vòng” là sự trân trọng đối với những món quà của thiên nhiên, đồng thời thể hiện tình yêu quê hương, đất nước sâu sắc.
Văn bản này mang đậm chất tùy bút, thể hiện rõ nét cảm xúc, suy nghĩ và đánh giá chủ quan của tác giả về đối tượng được miêu tả.
Câu hỏi “Ờ mà thật vậy, sao cứ phải là lá sen mới gói được cốm? Mà sao cứ phải là rơm tươi của cây lúa mới đem buộc được gói cốm?” gợi cho ta suy nghĩ về sự gắn bó mật thiết giữa cốm Vòng với những sản vật của thiên nhiên. Lá sen giúp giữ hương thơm đặc trưng của cốm, còn rơm tươi là biểu tượng của sự giản dị, mộc mạc của làng quê Việt Nam.
Cốm Vòng không chỉ là một món ăn ngon, mà còn là một phần của văn hóa Hà Nội. Nó là món quà của đất trời, là kết tinh của những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
