Cốm Vòng, thức quà đặc trưng của Hà Nội mỗi độ thu về, đã đi vào văn chương như một biểu tượng của vẻ đẹp thanh tao, giản dị. Trong chương trình ngữ văn 7 chân trời sáng tạo, bài học về Cốm Vòng không chỉ là một bài đọc, mà còn là một hành trình khám phá văn hóa ẩm thực truyền thống.
Chuẩn bị đọc:
Cốm không chỉ là món ăn, mà còn là một phần ký ức tuổi thơ của nhiều người. Hương vị dẻo thơm của lúa non, chút ngọt ngào thanh khiết, tất cả hòa quyện tạo nên một thức quà khiến ta nhớ mãi. Bài học về Cốm Vòng có thể giới thiệu về nguồn gốc, cách làm, hoặc những câu chuyện gắn liền với thức quà này.
Trải nghiệm cùng văn bản:
Để hiểu rõ hơn về Cốm Vòng, chúng ta cần chú ý đến những chi tiết miêu tả màu sắc, hương vị và hình dáng của cốm. Tác giả đã sử dụng những từ ngữ nào để gợi tả vẻ đẹp của thức quà này? Hãy hình dung về hình ảnh những cô gái làng Vòng gánh cốm đi bán, với nón lá che nghiêng, giọng nói ngọt ngào mời chào.
Để tạo ra những hạt cốm thơm ngon, người làm cốm phải trải qua nhiều công đoạn tỉ mỉ:
- Gặt lúa non
- Tuốt lúa
- Rang cốm
- Xay và giã
- Sàng sẩy
- Vào “hồ” (một công đoạn quan trọng để cốm được xanh và dẻo)
Suy ngẫm và phản hồi:
Bài văn về Cốm Vòng thường thể hiện tình cảm yêu mến, trân trọng của tác giả đối với thức quà này. Tác giả không chỉ miêu tả vẻ ngoài của cốm, mà còn đi sâu vào cách làm, cách thưởng thức, và những giá trị văn hóa mà cốm mang lại.
Những từ ngữ, hình ảnh thể hiện tình cảm của tác giả thường là những lời ca ngợi hương vị đặc trưng, sự tỉ mỉ trong cách chế biến, và niềm tự hào về một sản phẩm truyền thống của quê hương.
Thiên nhiên và tạo vật cũng góp phần làm nên vẻ đẹp của Cốm Vòng. Hương lúa non thoang thoảng trong gió, màu xanh tươi mát của cốm, tất cả hòa quyện tạo nên một bức tranh đồng quê thanh bình và yên ả.
Hình ảnh những cánh đồng lúa chín vàng, những cô gái làng Vòng gánh cốm đi bán, hay những gánh hàng rong với tiếng rao quen thuộc, đã trở thành những biểu tượng đẹp của văn hóa Việt Nam.
Vũ Bằng, một nhà văn nổi tiếng với những trang viết về Hà Nội, đã thể hiện một tâm hồn tinh tế, nhạy cảm khi viết về Cốm Vòng. Ông không chỉ miêu tả món ăn, mà còn gửi gắm vào đó tình yêu quê hương, đất nước sâu sắc.
Chủ đề chính của văn bản thường xoay quanh vẻ đẹp của cốm, từ cách làm, hương vị, đến cách thưởng thức. Để xác định chủ đề, chúng ta cần dựa vào nhan đề, các chi tiết miêu tả, và ý nghĩa mà tác giả muốn gửi gắm.
Tùy bút là một thể loại văn học đặc biệt, cho phép tác giả tự do thể hiện cảm xúc, suy nghĩ cá nhân. Trong bài viết về Cốm Vòng, tác giả có thể ghi lại những kỷ niệm, những trải nghiệm cá nhân liên quan đến thức quà này, đồng thời lồng ghép vào đó những suy tư về cuộc sống, về văn hóa truyền thống.
Việc sử dụng câu hỏi tu từ có tác dụng nhấn mạnh tầm quan trọng của lá sen và rơm rạ trong việc gói cốm. Lá sen giúp giữ được hương thơm đặc trưng của cốm, còn rơm rạ tạo nên vẻ đẹp giản dị, mộc mạc.
Cốm Vòng không chỉ là một món ăn, mà còn là một phần văn hóa, một phần ký ức của người Việt Nam. Thông qua bài học về Cốm Vòng trong chương trình ngữ văn 7 chân trời sáng tạo, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về những giá trị truyền thống, đồng thời bồi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước.
