Ngôi kể thứ nhất là một thủ pháp nghệ thuật quan trọng trong văn học, nơi người kể chuyện xưng “tôi” hoặc “ta” để thuật lại câu chuyện từ góc nhìn cá nhân. Vậy, Ngôi Kể Thứ Nhất Có Tác Dụng Gì mà lại được sử dụng rộng rãi đến vậy? Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích những ưu điểm và ứng dụng của ngôi kể này.
Ngôi kể thứ nhất là gì?
Ngôi kể thứ nhất là phương thức trần thuật mà người kể chuyện đồng thời là một nhân vật trong câu chuyện. Người kể sử dụng các đại từ nhân xưng “tôi”, “ta”, “chúng tôi”, “chúng ta” để kể lại những sự kiện, trải nghiệm, suy nghĩ, cảm xúc của bản thân hoặc của một nhóm người mà họ tham gia.
Tác dụng của ngôi kể thứ nhất trong văn học:
- Tạo sự gần gũi và chân thực: Khi đọc một câu chuyện được kể từ ngôi thứ nhất, độc giả có cảm giác như đang lắng nghe một người bạn tâm sự. Sự gần gũi này giúp độc giả dễ dàng đồng cảm với nhân vật, tin vào những gì nhân vật kể và trải nghiệm câu chuyện một cách sống động hơn.
Hình ảnh minh họa một người viết nhật ký, biểu tượng cho sự riêng tư và chân thực thường thấy trong ngôi kể thứ nhất.
-
Khám phá thế giới nội tâm nhân vật: Ngôi kể thứ nhất cho phép tác giả đi sâu vào thế giới nội tâm của nhân vật, thể hiện những suy nghĩ, cảm xúc, ước mơ, nỗi sợ hãi, những mâu thuẫn và giằng xé trong lòng nhân vật. Điều này giúp độc giả hiểu rõ hơn về động cơ, hành vi và tính cách của nhân vật.
-
Tăng tính chủ quan và cá nhân: Vì câu chuyện được kể từ góc nhìn của một nhân vật cụ thể, nên những gì được kể đều mang đậm dấu ấn cá nhân của nhân vật đó. Điều này tạo nên một góc nhìn độc đáo, riêng biệt về thế giới và về những sự kiện xảy ra trong câu chuyện.
-
Tạo sự hồi hộp và bí ẩn: Ngôi kể thứ nhất có thể tạo ra sự hồi hộp và bí ẩn, bởi vì người kể chỉ biết những gì mình chứng kiến hoặc trải nghiệm. Độc giả sẽ cùng với nhân vật khám phá những bí mật, đối mặt với những thử thách và giải quyết những vấn đề.
Ví dụ về tác dụng của ngôi kể thứ nhất:
-
Trong truyện ngắn “Dế Mèn phiêu lưu ký” của Tô Hoài, việc sử dụng ngôi kể thứ nhất (“tôi” là Dế Mèn) giúp người đọc cảm nhận sâu sắc thế giới quan của loài vật, đồng thời rút ra những bài học về cuộc sống, tình bạn và lòng dũng cảm.
-
Trong tiểu thuyết “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” của Nguyễn Nhật Ánh, ngôi kể thứ nhất của nhân vật Tường giúp người đọc sống lại những kỷ niệm tuổi thơ, cảm nhận được vẻ đẹp của quê hương và những rung động đầu đời.
Ngôi kể thứ nhất không chỉ trong văn học:
Ngôi kể thứ nhất không chỉ giới hạn trong văn học mà còn được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác của cuộc sống, ví dụ như:
- Nhật ký và hồi ký: Ngôi kể thứ nhất là phương thức kể chuyện tự nhiên và phù hợp nhất để ghi lại những trải nghiệm cá nhân, những suy nghĩ, cảm xúc và những sự kiện quan trọng trong cuộc đời.
Hình ảnh một trang nhật ký viết tay, tượng trưng cho sự tự do biểu đạt và ghi lại những khoảnh khắc đáng nhớ trong cuộc sống.
-
Bài phát biểu và diễn thuyết: Sử dụng ngôi kể thứ nhất giúp người nói tạo sự kết nối với khán giả, chia sẻ những kinh nghiệm cá nhân và truyền cảm hứng.
-
Blog và mạng xã hội: Ngôi kể thứ nhất là cách hiệu quả để chia sẻ những câu chuyện, quan điểm và kinh nghiệm cá nhân trên các nền tảng trực tuyến.
Kết luận:
Ngôi kể thứ nhất là một công cụ mạnh mẽ giúp người kể chuyện tạo sự gần gũi, chân thực, khám phá thế giới nội tâm nhân vật và tạo ra những góc nhìn độc đáo. Dù trong văn học hay trong cuộc sống, việc sử dụng ngôi kể thứ nhất một cách khéo léo sẽ giúp chúng ta truyền tải thông điệp một cách hiệu quả và gây ấn tượng sâu sắc với người nghe, người đọc.