“Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ là một trong những tác phẩm tiêu biểu của văn học trung đại Việt Nam, khắc họa sâu sắc số phận bi thảm của người phụ nữ dưới chế độ phong kiến đầy bất công. Bài nghị luận này đi sâu phân tích các khía cạnh nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, làm nổi bật giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc.
Tác phẩm mở ra với hình ảnh Vũ Nương, một người phụ nữ đức hạnh, “tính đã thùy mị nết na lại thêm tư dung tốt đẹp”. Cuộc sống gia đình tưởng chừng hạnh phúc bên Trương Sinh bỗng chốc tan vỡ bởi chiến tranh phi nghĩa và những hủ tục phong kiến.
Vũ Nương tiễn chồng ra trận, không mong vinh hiển mà chỉ cầu bình an, thể hiện sự thấu hiểu và tình yêu thương sâu sắc. Nàng thay chồng chăm sóc mẹ già, nuôi con nhỏ, vun vén gia đình. Sự đảm đang, hiếu thảo của Vũ Nương được khắc họa rõ nét qua lời kể và hành động của nhân vật.
Khi Trương Sinh trở về, chỉ vì lời nói ngây thơ của đứa con trẻ, chàng nghi ngờ vợ thất tiết. Sự ghen tuông mù quáng, thói gia trưởng độc đoán đã đẩy Vũ Nương đến bước đường cùng.
Alt: Cảnh Vũ Nương đau khổ, tuyệt vọng vì bị chồng nghi oan trong tác phẩm “Chuyện người con gái Nam Xương”, thể hiện bi kịch người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
Nàng ra sức thanh minh, nhưng vô ích. Quá uất ức, tủi nhục, Vũ Nương gieo mình xuống sông Hoàng Giang tự vẫn, để lại nỗi oan khuất không thể giải bày. Cái chết của Vũ Nương là một lời tố cáo đanh thép đối với xã hội phong kiến bất công, chà đạp lên phẩm giá và quyền sống của người phụ nữ.
Yếu tố kỳ ảo được sử dụng trong tác phẩm, khi Vũ Nương được cứu sống và sống ở thủy cung. Dù ở chốn tiên cảnh, nàng vẫn không nguôi nhớ thương chồng con, quê hương.
Alt: Hình ảnh Vũ Nương hiện về trên sông Hoàng Giang trong “Chuyện người con gái Nam Xương”, diễn tả sự trở về đầy tiếc nuối và nỗi lòng hướng về gia đình, quê hương.
Khi Trương Sinh lập đàn giải oan, Vũ Nương hiện về, nói lời tạ từ mà không hề oán trách. Chi tiết này thể hiện tấm lòng nhân hậu, vị tha của nàng, đồng thời gửi gắm ước mơ về một xã hội công bằng, nơi người tốt được đền đáp.
Tuy nhiên, sự trở về của Vũ Nương chỉ là khoảnh khắc ngắn ngủi, hạnh phúc đã vỡ tan không thể hàn gắn. Đây cũng là một chi tiết đầy bi kịch, cho thấy sự bế tắc của người phụ nữ trong xã hội phong kiến, dù có được giải oan, họ cũng không thể tìm lại được hạnh phúc đã mất.
“Chuyện người con gái Nam Xương” không chỉ là câu chuyện về một người phụ nữ bất hạnh, mà còn là tiếng nói phản kháng mạnh mẽ đối với những bất công trong xã hội phong kiến. Tác phẩm ca ngợi vẻ đẹp phẩm hạnh của người phụ nữ Việt Nam, đồng thời thể hiện niềm cảm thương sâu sắc đối với số phận bi thảm của họ.
Tóm lại, “Chuyện người con gái Nam Xương” là một tác phẩm văn học có giá trị nhân văn sâu sắc, góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn học Việt Nam. Tác phẩm đã đi sâu vào lòng người đọc, khơi gợi những suy nghĩ về thân phận người phụ nữ trong xã hội xưa và những giá trị đạo đức tốt đẹp của con người.
