Vương quốc Campuchia, hay còn gọi là Kampuchea, là một quốc gia có bề dày lịch sử và văn hóa lâu đời. Văn hóa Campuchia là sự hòa quyện độc đáo giữa các yếu tố bản địa và ảnh hưởng từ các nền văn minh lớn như Ấn Độ, Trung Quốc. Dưới đây là một số nét tiêu biểu về văn hóa của vương quốc Campuchia:
1. Chữ Viết:
Từ thế kỷ XIV trở đi, chữ Khmer dần thay thế chữ Phạn, trở thành hệ thống chữ viết chính thức của vương quốc. Sự thay đổi này đánh dấu một bước phát triển quan trọng trong việc củng cố bản sắc văn hóa dân tộc.
2. Văn Học:
Văn học Campuchia vô cùng phong phú và đa dạng, bao gồm cả văn học dân gian và văn học bác học. Các tác phẩm văn học dân gian như truyện cổ tích, ca dao, tục ngữ phản ánh đời sống sinh hoạt, tâm tư tình cảm của người dân. Các tác phẩm văn học bác học, tiêu biểu như sử thi Riêm-kê (Reamker, dựa trên Ramayana của Ấn Độ), Ja-ta-ca (Jataka, kể về tiền kiếp của Đức Phật), các bài kinh kể lại sự tích Đức Phật… thể hiện trình độ tư duy và sáng tạo nghệ thuật cao của người Khmer.
Sử thi Reamker của Campuchia là một di sản văn hóa quan trọng, thể hiện ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ và bản sắc văn hóa Khmer.
3. Tôn Giáo:
Tôn giáo đóng vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa của người Campuchia. Ban đầu, Hin-đu giáo (Ấn Độ giáo) có ảnh hưởng lớn đến vương quốc. Tuy nhiên, khoảng đầu thế kỷ XIII, đạo Phật (Phật giáo Theravada) du nhập vào Campuchia và dần thay thế Hin-đu giáo, trở thành quốc giáo và chiếm ưu thế trong xã hội. Phật giáo ảnh hưởng sâu sắc đến kiến trúc, nghệ thuật, văn học và phong tục tập quán của người dân Campuchia.
Đạo Phật, đặc biệt là Phật giáo Theravada, có ảnh hưởng sâu sắc đến văn hóa và đời sống tinh thần của người dân Campuchia.
4. Kiến Trúc và Điêu Khắc:
Kiến trúc và điêu khắc Campuchia là một trong những di sản văn hóa nổi tiếng nhất của vương quốc. Hàng trăm đền, tháp lớn nhỏ được xây dựng, thể hiện sự tài hoa và kỹ thuật điêu luyện của các nghệ nhân Khmer. Hai công trình kiến trúc nổi bật nhất là Ăng-co Vát (Angkor Wat) và Ăng-co Thom (Angkor Thom), được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới.
Angkor Wat là một trong những công trình kiến trúc tôn giáo lớn nhất thế giới, một minh chứng cho sự phát triển rực rỡ của văn minh Khmer.
- Ăng-co Vát: Ngôi đền thờ vị thần Vishnu của Hin-đu giáo, sau này trở thành đền thờ Phật giáo. Ăng-co Vát nổi tiếng với kiến trúc đồ sộ, các bức phù điêu tinh xảo và sự hài hòa giữa kiến trúc và thiên nhiên.
- Ăng-co Thom: Kinh đô cuối cùng của Đế quốc Khmer, với những công trình kiến trúc độc đáo như đền Bayon với những khuôn mặt đá khổng lồ, Baphuon, Phimeanakas, và Sân Voi.
Đền Bayon, với những khuôn mặt đá khổng lồ, là một điểm nhấn kiến trúc độc đáo của Angkor Thom.
Ngoài ra, còn rất nhiều đền đài khác như Banteay Srei, Koh Ker… cũng là những di sản văn hóa quý giá, góp phần tạo nên một bức tranh văn hóa Campuchia đa dạng và phong phú.
Những nét tiêu biểu về văn hóa của vương quốc Campuchia không chỉ là niềm tự hào của người dân Khmer mà còn là di sản văn hóa chung của nhân loại. Việc bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa này là vô cùng quan trọng để giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc và góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước Campuchia.
