Đoạn trích từ tác phẩm “Vợ nhặt” của Kim Lân không chỉ khắc họa bức tranh chân thực về nạn đói năm 1945 mà còn chứa đựng những giá trị nhân đạo sâu sắc, thôi thúc chúng ta suy ngẫm về ý chí vươn lên, “Nếu Có Thể đừng Than Chi Số Phận”.
Bức tranh về nạn đói được Kim Lân vẽ ra thật nghiệt ngã. Cái đói không chỉ bào mòn thể xác mà còn gặm nhấm cả tinh thần con người. Trong hoàn cảnh ấy, Tràng “nhặt” được vợ, một sự kiện tưởng chừng như bất thường nhưng lại phản ánh rõ nét sự cùng quẫn của xã hội.
Sự xuất hiện của người vợ nhặt là một tia hy vọng le lói trong bóng tối. Nó không chỉ là niềm vui của riêng Tràng mà còn là niềm an ủi, động viên cho bà cụ Tứ. Dù nghèo khổ, bà vẫn dang rộng vòng tay đón nhận người đàn bà xa lạ, san sẻ miếng ăn ít ỏi và trao cho cô một mái nhà.
Lời nói của bà cụ Tứ: “Ừ, thôi thì các con đã phải duyên phải kiếp với nhau, u cũng mừng lòng…” không chỉ là lời chấp nhận mà còn là lời chúc phúc, là sự thấu hiểu và cảm thông sâu sắc. Bà cụ Tứ hiểu rằng, trong hoàn cảnh này, việc con trai có vợ là một điều may mắn, một dấu hiệu của sự sống.
Tư tưởng nhân đạo của Kim Lân còn thể hiện ở niềm tin vào tương lai, vào khả năng vượt lên trên số phận của con người. Dù cuộc sống hiện tại đầy rẫy khó khăn, nhưng bà cụ Tứ vẫn hy vọng vào một ngày mai tươi sáng hơn: “Nhà ta thì nghèo con ạ. Vợ chồng chúng mày liệu mà báo nhau làm ăn. Rồi ra may mà ông giời cho khá… Biết thế nào hở con, ai giàu ba họ, ai khó ba đời? Có ra thì rồi con cái chúng mày về sau.” Lời nói này chứa đựng niềm tin vào sức mạnh của sự đoàn kết, của lòng kiên trì và hy vọng.
Nhà văn Kim Lân đã khéo léo lồng ghép tư tưởng “nếu có thể đừng than chi số phận” vào trong từng câu chữ, từng hành động của nhân vật. Ông không tô hồng cuộc sống, nhưng cũng không bi quan, tuyệt vọng. Ông tin rằng, dù trong hoàn cảnh khó khăn nhất, con người vẫn có thể tìm thấy niềm vui, hy vọng và sức mạnh để vươn lên.
Đoạn trích “Vợ nhặt” là một lời nhắc nhở sâu sắc về giá trị của tình người, của sự sẻ chia và hy vọng. Nó cũng là một lời động viên, khích lệ chúng ta hãy luôn lạc quan, tin tưởng vào tương lai và “nếu có thể đừng than chi số phận”, hãy cố gắng vươn lên để xây dựng một cuộc sống tốt đẹp hơn.
