Khi tôi vừa chào đời, cha, mẹ và bà đã chào đón tôi bằng tình yêu thương và niềm vui. Và họ dành tặng cho tôi một món quà vô giá ngay từ khoảnh khắc đầu tiên của cuộc đời: một “người anh trai lớn” – anh Jean, người hơn tôi 10 tuổi khi tôi sinh ra.
Cho đến tận những tuần gần đây, Jean chưa bao giờ rời xa tôi. Trong nhiều năm, tôi đã chung phòng ngủ với anh. Jean luôn giữ ngăn nắp phía bên phòng của mình, giường luôn được dọn dẹp trước khi anh đi làm. Còn giường của tôi thì… đang trong quá trình hoàn thiện, nhưng không có nhiều tiến triển. Jean hoàn toàn có thể phàn nàn và hỏi mẹ chúng tôi: “Nó làm sao vậy?”. Nhưng anh ấy không bao giờ làm vậy.
Tôi chỉ mới 7 tuổi khi cha qua đời. Jean 17 tuổi. Không ai yêu cầu, anh tự gánh vác trách nhiệm của người cha. Anh là một người con trai tuyệt vời mà một người mẹ góa bụa có thể mong ước. Anh luôn giữ nụ cười và thái độ tích cực, dẫn tôi và em gái nhỏ Marie-Lise đi dạo, dạy tôi cách đi xe đạp, và sau này, dạy tôi lái xe. Chiếc Dodge màu xám đời 1940, chiếc xe hơi đầu tiên mà gia đình chúng tôi từng sở hữu.
Tôi đã rất lo lắng khi Jean lần đầu tiên đỗ chiếc Dodge cũ “mới” trước căn nhà gạch liền kề mà anh thuê ở Forest Hills, Queens, cách Câu lạc bộ quần vợt West Side vài dãy nhà, tại số 67-122 phố Burns. Chúng tôi đã sống ở đó khoảng hai năm. Đã rất lâu rồi, nhưng tôi vẫn nhớ địa chỉ. Liệu xe có bị trộm không? Tôi đã kiểm tra vào giữa đêm. Nó vẫn còn đó, một lời nhắc nhở về cuộc sống mới của chúng tôi ở Mỹ. Tôi còn nhớ anh trai tôi rất thích tự tay chăm sóc chiếc xe này, từ rửa xe đến kiểm tra động cơ. Anh ấy thích mày mò mọi thứ.
Bất chấp những sai lầm học lái xe của tôi, việc leo lên vỉa hè hay dừng xe quá đột ngột, Jean vẫn kiên nhẫn và tận tâm. Tôi đã trở thành một người lái xe nhờ anh. Chiếc Dodge đời 1940 được đổi lấy chiếc Plymouth đời 1957. Lúc đó, tôi đã là một người lái xe có phần thiếu kiên nhẫn như tôi vẫn vậy, trong khi Jean, cả cuộc đời, sẽ luôn lái xe với sự kiên nhẫn, chu đáo đến sự thoải mái của hành khách, gia đình và bạn bè. Anh trai tôi quả thật rất thích sự điềm tĩnh.
Jean là một người yêu chuộng hòa bình. Thật hoàn hảo khi anh gia nhập Liên Hợp Quốc. Năm 1946, anh và tôi đang tận hưởng một kỳ nghỉ hiếm hoi ở dãy Alps của Pháp thì anh nhận được một bức điện khẩn từ mẹ: “Làm ơn hãy quay lại Paris, có tin nhắn từ Liên Hợp Quốc”. Đó là sự khởi đầu cho sự nghiệp lâu dài và thành công của Jean trong tổ chức đó. Anh trai tôi rất thích công việc của mình.
Jean đã làm việc chặt chẽ dưới thời mọi tổng thư ký và là nhân chứng của nhiều sự kiện thế giới. Sau 18 năm làm giám đốc Bộ phận Các vấn đề Đại hội đồng, ông trở thành thành viên cao cấp của Viện Nghiên cứu và Đào tạo Liên Hợp Quốc, nơi ông giảng dạy cho một số lượng lớn các nhà ngoại giao trong 25 năm. Ông là một trong những người tiên phong của Mô hình Liên Hợp Quốc, phát biểu trước các hội nghị lớn của sinh viên từ khắp nơi trên thế giới và là một nhân vật quan trọng của “Học kỳ Liên Hợp Quốc” do Đại học Drew đồng tổ chức.
Anh trai tôi được các chính phủ và trường đại học công nhận vì những đóng góp của anh cho Liên Hợp Quốc và hòa bình thế giới. Các giải thưởng của anh:
• Sĩ quan của Huân chương La Pleiade,
• Hiệp sĩ của Huân chương Bắc Đẩu Bội tinh, Pháp,
• Sĩ quan của Huân chương Vasco Nunez de Balboa, Panama,
• Tiến sĩ Văn học, Đại học Old Dominion, Norfolk, Va.,
• Tiến sĩ Luật, Cao đẳng Bentley, Waltham, Mass.,
• Tiến sĩ Nhân văn, Đại học Drew, Madison, N.J.
• Vào ngày 4 tháng 12 năm 2013, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki Moon đã vinh danh ông trong lễ kỷ niệm 50 năm của UNITAR.
Jean là một người thầy tuyệt vời, như anh đã chứng minh tại UNITAR. Anh cũng là một người thầy trong cuộc sống cá nhân, khi anh hướng dẫn tôi và em gái tôi trong cuộc sống của chúng tôi ở Paris, ở Brittany và ở đây, New York.
Jean có một khả năng đặc biệt với ngôn ngữ. Tiếng Pháp, tiếng Anh, tiếng Nga, tiếng Tây Ban Nha – anh đều nói được. Anh không bao giờ khoe khoang về điều đó. Anh vẫn khiêm tốn, dù thành tích của anh có ấn tượng đến đâu đi chăng nữa. Anh trai tôi rất thích học hỏi và khám phá những điều mới mẻ.
Nhiều năm về trước, em gái tôi tìm thấy một con chó bị lạc trên đường phố của chúng tôi. Nó mang con chó về nhà. Jean không chắc liệu chúng tôi có nên giữ con chó không. Một con chó giống chó sục cáo đen trắng hơi thừa cân. Jean nói, “Chúng ta không cần một con chó.” Nhưng hãy giữ nó cho đến khi chúng ta tìm được một ngôi nhà cho nó. Chúng tôi đã tìm thấy một ngôi nhà rất nhanh chóng. Chính ngôi nhà của chúng tôi. Chúng tôi đặt tên cho con chó là Loulou. Đó là một con chó cái. Nó không bị thừa cân. Nó đang mang thai. Chẳng bao lâu sau, những chú chó con ra đời và chúng tôi đã tìm người nhận nuôi chúng. Ngay từ khoảnh khắc đầu tiên ở trong nhà, Loulou đã đi theo Jean khắp mọi nơi. Nó trở thành con chó của Jean trong suốt phần đời còn lại của nó. Và nó sủa tôi một cách không mấy trấn an. Với Jean, nó là một thiên thần. Anh trai tôi có lẽ cũng rất thích động vật.
Vào ngày 18 tháng 1 năm 2016, anh trai của chúng tôi, Jean, đã qua đời. Anh ấy đã 93 tuổi. Anh trai yêu quý của em, anh vẫn ở bên chúng em. Anh sẽ luôn như vậy. Căn phòng của anh trong ngôi nhà nhỏ ở Orient, Long Island, sẽ vẫn như anh đã rời đi. Nó là của anh mãi mãi.
