Trái Đất hình cầu và sự tự quay quanh trục tạo ra sự khác biệt về thời gian giữa các khu vực. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về múi giờ, cách tính và những sự thật thú vị liên quan.
Múi Giờ Là Gì?
Múi giờ, hay còn gọi là giờ địa phương, là khu vực trên Trái Đất mà mọi người thống nhất sử dụng chung một thời gian tiêu chuẩn. Về lý thuyết, tất cả đồng hồ trong khu vực này sẽ được điều chỉnh về cùng một giờ.
Các múi giờ được phân chia dựa trên các đường kinh tuyến. Kinh tuyến 0 đi qua Đài thiên văn Hoàng gia Greenwich ở Luân Đôn, Anh, được gọi là giờ gốc. Trái Đất được chia thành 24 kinh tuyến, tương ứng với 24 múi giờ.
GMT và UTC: Sự Khác Biệt
- GMT (Greenwich Mean Time): Giờ mặt trời trung bình hàng năm dựa trên thời gian Mặt trời đi qua kinh tuyến gốc tại Đài thiên văn Hoàng gia Greenwich.
- UTC (Coordinated Universal Time): Giờ Phối hợp Quốc tế, được Văn phòng Cân đo Quốc tế (BIPM) đề xuất làm cơ sở pháp lý để định vị thời gian chuẩn. UTC được coi là chuẩn quốc tế về ngày giờ, được đo bằng phương pháp nguyên tử.
Do sự vận động của Trái Đất quanh Mặt Trời, múi giờ khác nhau ở mỗi quốc gia. Trái Đất mất khoảng 24 giờ để hoàn thành một vòng quay quanh trục. Vì vậy, Trái Đất được chia thành 24 múi giờ, một số khu vực chia thành 1/2 múi giờ do yếu tố địa lý. Giờ UTC do hải quân Anh đặt ra và tính toán dựa trên một phần giờ trung bình Greenwich (GMT).
Cách Tính Múi Giờ Chính Xác
Công Thức Tính Múi Giờ Chung
Trái Đất hình cầu và quay từ Đông sang Tây, tạo ra sự chênh lệch thời gian giữa các bán cầu. Công thức tính giờ trên Trái Đất:
Tm = To + M
Trong đó:
- Tm: Giờ múi giờ cần tính
- To: Giờ GMT
- M: Số thứ tự của múi giờ đó
Khi biết múi giờ tại một kinh độ, ta có thể xác định giờ địa phương và ngược lại.
TM = Tm ± Dt
Trong đó:
- Dt: Khoảng chênh lệch thời gian kinh độ giữa múi giờ và kinh độ cần xác định giờ
- +Dt: Bán cầu Đông
- -Dt: Bán cầu Tây
Công thức tính giờ tại hai bán cầu:
- Giờ tại bán cầu Đông = Giờ GMT + Khu vực giờ địa phương
- Giờ tại bán cầu Tây = Khu vực giờ ở địa phương – Giờ GMT
Khi vòng quay đi từ Tây sang Đông (qua kinh tuyến 180º), lùi 1 ngày. Khi đi từ Đông sang Tây (qua kinh tuyến 180º), tăng 1 ngày.
Múi Giờ Tại Việt Nam
Việt Nam thuộc múi giờ số 07 (GMT +7), vì thế giờ Việt Nam đi trước giờ GMT 7 giờ.
Ví dụ: Nếu giờ GMT hiện tại là 3 giờ 25 phút, thì giờ Việt Nam là: Tm = 3 giờ 25 phút + 7 giờ = 10 giờ 25 phút.
Sự Thật Thú Vị Về Múi Giờ
Sự Chênh Lệch Lớn Giữa Các Múi Giờ
Sự chênh lệch múi giờ lớn do các múi giờ phải được chia theo biên giới quốc gia. Một số quốc gia có diện tích lớn nhưng sử dụng chung một múi giờ trên toàn lãnh thổ, ví dụ như Trung Quốc và Ấn Độ.
Quốc Gia Có Múi Giờ Nhỏ Nhất
Một hòn đảo nhỏ ở biển Baltic thuộc Thụy Điển và Phần Lan có hai múi giờ do thuộc hai quốc gia khác nhau.
Quần Đảo Hawaii Không Đổi Giờ
Hawaii không đổi giờ, và vào mùa đông, giờ ở Hawaii trùng với Alaska. Một số vùng thuộc Mỹ cũng không đổi giờ dù nằm trên nhiều kinh độ khác nhau.
Ấn Độ: Một Múi Giờ Duy Nhất
Ấn Độ có diện tích rộng lớn nhưng chỉ áp dụng một múi giờ trên toàn lãnh thổ. Trước đây, mỗi thành phố ở Ấn Độ có múi giờ riêng, nhưng khi còn là thuộc địa của Anh, tất cả thành phố dùng chung múi giờ Madras để hợp thức hóa mạng lưới đường sắt.
Pháp: Quốc Gia Nhiều Múi Giờ Nhất
Pháp sử dụng múi giờ UTC + 1 và UTC + 2, nhưng toàn bộ nước Pháp, các tỉnh và lãnh thổ hải ngoại trải qua 12 múi giờ khác nhau do các tỉnh, lãnh thổ nằm rải rác ở nhiều nơi trên thế giới, từ Ấn Độ Dương đến Nam Mỹ.
Quốc Gia Đón Năm Mới Đầu Tiên và Cuối Cùng
Tonga và đảo Christmas của Kiribati là những nơi đón năm mới đầu tiên. Honolulu (Hawaii, Mỹ) là nơi đón năm mới cuối cùng.
Sự Chênh Lệch 24 Giờ Giữa Các Vùng Lân Cận
Samoa (thuộc Mỹ ở Thái Bình Dương) và quần đảo Lines cách nhau khoảng 2000km nhưng chênh nhau 24 giờ.
Vị Trí Mặt Trời Lên Thiên Đỉnh Không Chính Xác ở Trung Quốc
Trung Quốc có vị trí Mặt Trời lên thiên đỉnh không chính xác do khoảng cách biên giới lớn (240km) nhưng chỉ dùng chung một múi giờ. Mặt Trời lên chính ngọ ở cực Tây vào lúc 3 giờ chiều và ở cực Đông vào lúc 11 giờ trưa. Trước đây, Trung Quốc có 5 múi giờ, gây khó khăn cho cuộc sống hàng ngày.
Cách tính múi giờ giúp cuộc sống trở nên thuận tiện hơn. Bạn có thể dễ dàng tính toán giờ ở các vị trí khác nhau trên Trái Đất.
