Bài toán tính thể tích hòn đá san hô đặt trong Một Bể nước hình hộp chữ nhật là một ví dụ điển hình về ứng dụng kiến thức hình học vào thực tế. Dưới đây là cách giải chi tiết bài toán này, giúp các em học sinh lớp 5 nắm vững phương pháp và rèn luyện tư duy.
Đề bài:
Một bể cá có dạng hình hộp chữ nhật đựng nước như hình bên. Khi đặt vào bể một hòn đá san hô thì mực nước trong bể dâng thêm 5 cm. Tính thể tích hòn đá san hô đó. Biết kích thước đáy bể là 9 dm x 6 dm.
Hình ảnh minh họa một bể cá hình hộp chữ nhật, trong đó có một hòn đá san hô và mực nước đã dâng lên, thể hiện rõ sự thay đổi về chiều cao do hòn đá chiếm chỗ trong bể.
Phân tích bài toán:
- Từ khóa “một bể”: Bài toán tập trung vào việc tính toán trong một bể nước có hình dạng cụ thể, liên quan đến sự thay đổi thể tích khi có vật thể lạ.
- Mấu chốt: Thể tích hòn đá san hô chính bằng thể tích phần nước dâng lên trong bể.
- Yếu tố cần xác định: Chiều cao mực nước dâng lên (đã cho), chiều dài và chiều rộng của đáy bể (đã cho).
- Đơn vị đo: Cần thống nhất đơn vị đo trước khi tính toán.
Lời giải chi tiết:
-
Đổi đơn vị đo:
- Vì chiều cao mực nước dâng lên cho bằng cm, ta đổi kích thước đáy bể sang cm để đồng nhất đơn vị:
- 9 dm = 90 cm
- 6 dm = 60 cm
-
Tính thể tích phần nước dâng lên:
- Thể tích phần nước dâng lên (V) được tính bằng công thức: V = chiều dài x chiều rộng x chiều cao
- V = 90 cm x 60 cm x 5 cm = 27000 cm3
-
Kết luận:
- Thể tích hòn đá san hô bằng thể tích phần nước dâng lên, do đó thể tích hòn đá san hô là 27000 cm3.
Đáp số: 27000 cm3.
Mở rộng và nâng cao:
- Bài toán có thể được biến đổi bằng cách cho thể tích hòn đá và yêu cầu tính độ cao mực nước dâng lên.
- Có thể thay đổi hình dạng của vật thể (ví dụ: viên gạch, hòn sỏi) và yêu cầu tương tự.
- Bài toán có thể được tích hợp với các kiến thức khác như tính diện tích xung quanh và diện tích toàn phần của hình hộp chữ nhật.
Lưu ý khi giải bài tập tương tự:
- Đọc kỹ đề bài, xác định rõ yêu cầu và các yếu tố đã cho.
- Thống nhất đơn vị đo trước khi thực hiện phép tính.
- Nắm vững công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật.
- Kiểm tra lại kết quả và đơn vị đo sau khi tính toán.
Hy vọng với hướng dẫn chi tiết này, các em sẽ tự tin hơn khi giải các bài toán liên quan đến thể tích và hình hộp chữ nhật. Chúc các em học tốt!