Mã di truyền có tính đặc hiệu, tức là mỗi bộ ba nucleotide (codon) chỉ mã hóa cho một loại amino acid duy nhất. Tính đặc hiệu này đảm bảo sự chính xác trong quá trình dịch mã, góp phần tạo nên protein có cấu trúc và chức năng chính xác.
Mỗi codon trên mRNA, như UUU, chỉ định một amino acid cụ thể, trong trường hợp này là Phenylalanine. Điều này đảm bảo tính chính xác cao trong quá trình dịch mã và tổng hợp protein.
Để hiểu rõ hơn về tính đặc hiệu của mã di truyền, chúng ta cần xem xét các đặc điểm khác của mã di truyền:
- Tính phổ biến: Mã di truyền được sử dụng chung cho hầu hết các sinh vật, từ vi khuẩn đến con người.
- Tính thoái hóa: Một amino acid có thể được mã hóa bởi nhiều codon khác nhau.
- Tính liên tục: Mã di truyền được đọc một cách liên tục từ một điểm bắt đầu cụ thể mà không có sự chồng chéo.
- Tính không gối nhau: Mỗi nucleotide chỉ thuộc về một codon duy nhất.
Bảng mã di truyền cho thấy mỗi codon (bộ ba nucleotide) tương ứng với một amino acid cụ thể, minh họa rõ tính đặc hiệu của mã di truyền. Ví dụ, codon AUG mã hóa cho Methionine và cũng là codon khởi đầu.
Tính đặc hiệu của mã di truyền có vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định và chức năng của tế bào. Bất kỳ sai sót nào trong quá trình dịch mã có thể dẫn đến việc tạo ra các protein bị lỗi, gây ra các bệnh di truyền hoặc các rối loạn chức năng khác.
Ví dụ, một đột biến điểm làm thay đổi một nucleotide trong codon có thể dẫn đến việc thay thế một amino acid bằng một amino acid khác trong protein. Nếu sự thay đổi này xảy ra ở một vị trí quan trọng trong protein, nó có thể ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng của protein, gây ra các hậu quả nghiêm trọng.
Hình ảnh minh họa quá trình dịch mã, cho thấy ribosome trượt dọc theo mRNA, tRNA mang các amino acid tương ứng với từng codon để tổng hợp chuỗi polypeptide. Tính đặc hiệu của mã di truyền đảm bảo amino acid chính xác được thêm vào chuỗi.
Do đó, tính đặc hiệu của mã di truyền là một yếu tố then chốt đảm bảo sự chính xác và hiệu quả của quá trình sinh tổng hợp protein, một quá trình thiết yếu cho sự sống.
