Khúc dân ca “Lý Ngựa Ô” từ lâu đã đi sâu vào lòng người Việt, đặc biệt là những ai yêu thích làn điệu ngọt ngào, đậm chất trữ tình. Bài viết này sẽ đưa bạn đến gần hơn với “Lý Ngựa ô Lời Bài Hát”, khám phá vẻ đẹp văn hóa ẩn chứa trong từng câu chữ.
Nữ: Khớp con ngựa ngựa ô
Nam: Khớp con ngựa ngựa ô
Nữ: Ngựa ô anh khớp, anh khớp cái kiệu vang, ớ ơ ờ ớ ơ…
Nam: Anh tra khớp bạc, lục lạc đồng đen
Nữ: Búp sen lá dặm, dây cương nhuộm thắm
Nam: Cán roi anh bịt đồng thoà.
Nam+Nữ: Là đưa, í a đưa nàng, đưa nàng…Anh đưa nàng về dinh… (2 lần)
(Vọng cổ)
-
Nam: Bắt con ngựa ô anh tra khớp bạc. Lục lạc đồng đen yên vàng cương gấm,anh đi ngàn dặm vượt suối trèo non tìm đến đồi mơ anh rước em về.
Tận cổng làng xa hai họ ra chờ.
Mấy cô gái nhà bên cũng thay áo mới, ra đứng bên đường nhìn xác pháo bay.
(+)Ngựa ô anh đã tới đây,
Kiệu vàng và lọng gấm thì theo sau.
Bữa nay là lễ đón dâu,
Chiêng trống vang trời, hai hàng pháo nổ… -
Nữ: Nón cụ quai tơ chân đi hài tía, em mang áo đỏ thắt lưng dây lụa màu vàng.
Đứng bên anh ta làm lễ tơ hồng.
Nam: Xác pháo hồng hay môi em thắm, qua chút rạng ngời hai mắt em xanh.
(+)Nữ: Từng bước chậm em cúi đầu e thẹn, không dám liếc nhìn cô bác hai bên.
Tai vẫn nghe tiếng thì thầm to nhỏ, gái sắc trai tài hai đứa nó thật xứng đôi…
Hình ảnh con ngựa ô không chỉ là phương tiện di chuyển, mà còn là biểu tượng cho sự mạnh mẽ, phóng khoáng và tình yêu đẹp. “Lý ngựa ô lời bài hát” thường gắn liền với đám cưới, với hình ảnh chàng trai cưỡi ngựa ô đi rước dâu, thể hiện sự trân trọng và tình yêu đối với người con gái mình yêu.
Nữ: Khớp con ngựa ngựa ô
Nam: Khớp con ngựa ngựa ô
Nữ: Ngựa ô anh khớp, đi khắp các nẻo xa, ớ ơ ờ ớ ơ…
Nam: Đi qua núi mộng, trở lại đồi mơ
Nữ: Đi bên suối đợi, đi sang rừng nhớ
Nam: Dắt nhau trong biển hẹn hò.
Nam+Nữ: Là theo, í a theo chàng, theo chàng…Thiếp theo chàng một phen… (2 lần)
(Vọng cổ)
5) Nữ: Em sẽ theo anh đi khắp chân trời góc biển.
Đi tới đồi mơ, đi qua núi mộng, đi bên rừng nhớ, bên suối mong chờ.
Vượt nẻo chông gai hiểm trở cuộc đời.
Những niềm vui anh với em chung hưởng, nỗi u buồn mình chia sớt cùng nhau.
(+)Nam: Duyên đôi mình là nợ trầu cau, tình hai đứa như tơ hồng kết chặt.
Nữ: Trầu với cau nhuộm môi hồng thắm, tình anh với em tô thắm cuộc đời.
(+)(8 nhịp)
Lời bài hát không chỉ dừng lại ở việc miêu tả cảnh rước dâu, mà còn thể hiện ước mơ về một cuộc sống hạnh phúc, cùng nhau vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Tình yêu đôi lứa được ví như “nợ trầu cau”, “tơ hồng kết chặt”, thể hiện sự gắn bó, bền chặt và thủy chung.
- Nam: Tiếng pháo nổ đưa anh về thực tại, giấc mơ qua rồi giấc mơ đẹp biết bao nhiêu.
Hai đứa chúng ta với mối tình nghèo, làm sao có kiệu vàng hay lọng tía.
Nữ: Ngày cưới tụi mình chắc buồn hơn trong mộng, vượt mấy công đất cày anh lội bộ rước dâu.
Nam: Đám cưới nghèo chắc im lìm không tiếng pháo, cô bác chia vui miếng bánh chung trà.
(+)Nữ: Sau lễ lên đèn đốt nhang bàn thờ tổ, hai đứa cúi đầu lạy cha mẹ hai bên.
Nam: Mẹ kề tai cha mỉm cười nói nhỏ, hai đứa tụi nó nghèo mà hết dạ thương nhau.
Tuy nhiên, không phải lúc nào “lý ngựa ô lời bài hát” cũng diễn tả một đám cưới giàu sang. Đôi khi, nó lại là câu chuyện về một tình yêu giản dị, vượt lên trên những khó khăn vật chất. Dù không có “kiệu vàng hay lọng tía”, tình yêu của họ vẫn đẹp, vẫn đáng trân trọng bởi sự chân thành và “hết dạ thương nhau”.
Tóm lại, “lý ngựa ô lời bài hát” không chỉ là một khúc dân ca, mà còn là một bức tranh văn hóa đầy màu sắc, phản ánh những ước mơ, khát vọng về tình yêu và hạnh phúc của người Việt. Dù ở thời đại nào, những giá trị nhân văn mà “lý ngựa ô” mang lại vẫn luôn vẹn nguyên giá trị.