Sự phát triển nhanh chóng của xã hội hiện đại mang đến nhiều thay đổi, kéo theo những hành vi “lệch chuẩn” trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là ở giới trẻ. Một bộ phận không nhỏ đang dần thay đổi quan điểm, nhận thức về các giá trị truyền thống, tạo nên những lo ngại sâu sắc về tương lai.
Biểu Hiện Lệch Chuẩn Đạo Đức, Lối Sống
Câu chuyện về người bạn thân chứng kiến cảnh con trai vô tâm trong đám tang cha là một ví dụ điển hình. Sự thờ ơ, dán mắt vào điện thoại thay vì chia sẻ nỗi đau mất mát, thậm chí là đăng tải hình ảnh vui chơi khi còn trong thời gian để tang, cho thấy sự lệch lạc trong nhận thức về đạo hiếu, tình cảm gia đình.
Một trường hợp khác gây xôn xao dư luận là việc một bạn trẻ phát trực tiếp đám tang mẹ trên mạng xã hội. Thay vì đau buồn, lo lắng, bạn trẻ này lại bình tĩnh quay cận cảnh mọi chi tiết, bất chấp những lời khuyên can. Hành động này thể hiện sự thiếu tôn trọng, thậm chí là vô cảm trước sự mất mát lớn lao của gia đình.
Một vấn đề đáng báo động khác là sự lệch chuẩn trong việc “thần tượng”. Giới trẻ ngày nay không chỉ hâm mộ những người nổi tiếng có tài năng, đóng góp cho xã hội, mà còn tôn sùng những “hiện tượng mạng” với những chiêu trò lố bịch. Việc bắt chước theo những hành vi, lời nói tiêu cực của những người này vô tình cổ xúy cho tư duy cực đoan, làm mất phương hướng trong việc hình thành nhân cách.
Alt: Thanh niên Bạc Liêu tham gia bán nước gây quỹ từ thiện, thể hiện lối sống tích cực và quan tâm đến cộng đồng.
Tình trạng yêu gấp, sống vội, sống hưởng thụ cũng là một biểu hiện đáng lo ngại. Nhiều bạn trẻ xem nhẹ các giá trị đạo đức, thuần phong mỹ tục, “yêu phong trào”, “góp gạo thổi cơm chung” một cách dễ dãi. Lối sống vị kỷ, thờ ơ với các hoạt động xã hội, coi trọng vật chất hơn tinh thần, chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân trước mắt là những hành vi đáng bị phê phán.
Nguyên Nhân và Giải Pháp
Sự nhạy bén với cái mới là một điểm mạnh của giới trẻ, nhưng đồng thời cũng là một điểm yếu. Do thiếu kinh nghiệm sống, tầm nhìn hạn hẹp, nhiều bạn trẻ dễ bị ảnh hưởng bởi những điều tiêu cực, chưa biết chắt lọc những giá trị tốt đẹp. Bên cạnh đó, ảnh hưởng từ gia đình, môi trường sống, những hành vi thiếu chuẩn mực của người lớn, các nội dung độc hại trên mạng cũng góp phần dẫn đến tình trạng lệch chuẩn.
Để ngăn chặn những hậu quả đáng tiếc, các bậc phụ huynh cần xây dựng môi trường sống lành mạnh, uốn nắn con cái từ những điều nhỏ nhặt nhất, định hướng cho con sống có trách nhiệm. Các đơn vị giáo dục cần chú trọng giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng mềm bên cạnh kiến thức văn hóa.
Quan trọng hơn hết, Đoàn, Hội cần phát huy vai trò giáo dục thanh thiếu niên, hướng họ đến lối sống tích cực, thượng tôn pháp luật, tạo ra những sân chơi ý nghĩa để thu hút giới trẻ, giúp họ tránh xa những tác nhân xấu.
Bản thân các bạn trẻ cũng cần trau dồi kiến thức, kỹ năng sống, tự trang bị cho mình “bộ lọc” thông tin để tiếp nhận những giá trị tốt đẹp, tránh xa những ảnh hưởng tiêu cực. Hãy “hòa nhập nhưng không hòa tan”, trở thành những người có ích cho xã hội.
