Liên kết vùng châu Âu là một quá trình phức tạp và nhiều mặt, được xây dựng trên nhiều cơ sở khác nhau, phản ánh lợi ích và mục tiêu chung của các quốc gia thành viên. Dưới đây là một số nền tảng chính yếu:
1. Hội nhập trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh:
Hội nhập quốc tế về quốc phòng và an ninh đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức mạnh phòng thủ, duy trì hòa bình và an ninh khu vực. Các phương thức hội nhập bao gồm:
- Hiệp ước liên minh quân sự song phương: Thỏa thuận giữa hai quốc gia về trợ giúp quân sự lẫn nhau khi an ninh bị đe dọa.
- Hiệp ước phòng thủ chung/Hiệp định đa phương về hợp tác quân sự: Các hiệp ước như NATO (Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương) thể hiện sự hợp tác chặt chẽ giữa các quốc gia thành viên.
- Dàn xếp an ninh tập thể: Các hình thức hợp tác lỏng lẻo hơn như đối thoại, xây dựng lòng tin, phòng ngừa xung đột, ví dụ như Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF).
NATO: Liên minh quân sự lớn nhất châu Âu và Bắc Mỹ, đóng vai trò quan trọng trong an ninh khu vực.
2. Hội nhập quốc tế trong lĩnh vực văn hóa – xã hội, giáo dục, khoa học – công nghệ và các lĩnh vực khác:
Đây là lĩnh vực rộng lớn, bao gồm nhiều khía cạnh của đời sống xã hội.
- Văn hóa – Xã hội: Mở cửa, trao đổi văn hóa, chia sẻ các giá trị văn hóa tiến bộ để làm giàu nền văn hóa dân tộc, quốc gia. Tham gia các tổ chức như UNESCO hoặc thực hiện các điều ước quốc tế song phương, khu vực và đa phương.
- Giáo dục: Hiện đại hóa, quốc tế hóa nền giáo dục để nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo.
- Khoa học – Công nghệ: Tiếp cận, theo kịp trình độ tiên tiến của thế giới, nâng cao trình độ nghiên cứu và sử dụng thành tựu khoa học – công nghệ.
3. Hội nhập kinh tế:
Đây là một trong những động lực chính của liên kết vùng châu Âu. Các quốc gia thành viên hợp tác để tạo ra một thị trường chung, loại bỏ các rào cản thương mại, tự do lưu thông hàng hóa, dịch vụ, vốn và lao động.
4. Các giá trị chung:
Liên kết vùng châu Âu còn dựa trên các giá trị chung như dân chủ, pháp quyền, nhân quyền, tự do và bình đẳng. Các giá trị này tạo nên nền tảng đạo đức và chính trị cho sự hợp tác và liên kết.
5. Mục tiêu hòa bình và ổn định:
Sau nhiều cuộc chiến tranh tàn khốc trong lịch sử, các quốc gia châu Âu nhận thức rõ ràng về tầm quan trọng của hòa bình và ổn định. Liên kết vùng được xem là một công cụ để ngăn ngừa xung đột và thúc đẩy hợp tác, tin tưởng lẫn nhau.
Tóm lại, liên kết vùng châu Âu được hình thành trên cơ sở đa dạng, bao gồm hợp tác quốc phòng, an ninh, hội nhập kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo dục, khoa học, công nghệ, cùng với các giá trị chung và mục tiêu hòa bình, ổn định. Sự kết hợp này tạo nên một khu vực liên kết mạnh mẽ, có vai trò quan trọng trên thế giới.