Nước Văn Lang, nhà nước đầu tiên trong lịch sử Việt Nam, gắn liền với những truyền thuyết về các vua Hùng. Vậy Kinh đô Của Nước Văn Lang đóng ở đâu? Câu hỏi này không chỉ là một câu hỏi lịch sử đơn thuần, mà còn là hành trình tìm về cội nguồn, khám phá những dấu tích văn hóa của một thời đại.
Kinh đô của nhà nước Văn Lang là Phong Châu, thuộc tỉnh Phú Thọ ngày nay. Vùng đất này trải dài từ thành phố Việt Trì đến khu vực Đền Hùng, huyện Lâm Thao. Bạch Hạc, tên gọi khác của kinh đô, mang ý nghĩa về một vùng đất linh thiêng, nơi hội tụ của ba dòng sông lớn và được bao bọc bởi núi non hùng vĩ.
Vùng đất Phong Châu, Phú Thọ ngày nay, được xác định là trung tâm kinh đô Văn Lang xưa, nơi các vua Hùng dựng nước và mở mang bờ cõi.
Phong Châu không chỉ là trung tâm chính trị mà còn là trung tâm văn hóa, kinh tế của nhà nước Văn Lang. Vị trí địa lý đặc biệt với ngã Ba Hạc, nơi hợp lưu của sông Hồng, sông Lô và sông Đà, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương, phát triển nông nghiệp và phòng thủ quân sự.
Các tên gọi khác của kinh đô Văn Lang như Chu Diên, Ô Diên, Hồng Bàng đều gợi nhắc đến hình ảnh những loài chim nước lớn, gắn liền với đời sống và tín ngưỡng của người Việt cổ.
Nguồn Gốc và Lãnh Thổ Nước Văn Lang
Nhà nước Văn Lang ra đời vào khoảng thế kỷ VII TCN, do các vua Hùng cai trị, tương ứng với các thời kỳ văn hóa Đông Sơn, Phùng Nguyên, Gò Mun và Đồng Đậu. Theo truyền thuyết, Hùng Vương là người có công thống nhất các bộ lạc và xây dựng nên nhà nước Văn Lang.
Lãnh thổ ước tính của nhà nước Văn Lang bao gồm khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ Việt Nam ngày nay, thể hiện sự mở rộng và phát triển của nhà nước sơ khai này.
Lãnh thổ nhà nước Văn Lang bao gồm một phần Trung Quốc, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ ngày nay. Phía đông giáp biển Đông, phía tây đến Ba Thục, phía bắc đến hồ Động Đình và phía nam giáp nước Hồ Tôn. Điều này cho thấy phạm vi ảnh hưởng rộng lớn của nhà nước Văn Lang trong lịch sử.
Theo Giáo sư Trần Quốc Vượng, tên gọi Văn Lang có nguồn gốc từ truyền thống của người Mường, liên quan đến hai con chim Klang và Klao, biểu tượng của tổ tiên và sự sinh sôi nảy nở.
Tổ Chức Nhà Nước Văn Lang
Đứng đầu nhà nước Văn Lang là Hùng Vương, dưới có các quan Lạc Hầu (văn) và Lạc Tướng (võ) cai quản các bộ (15 bộ). Thấp hơn nữa là các quan Bồ Chính cai quản từng khu vực nhỏ (làng). Bên cạnh bồ chính còn có hội đồng công xã tham gia điều hành công việc của công xã nông thôn.
Con trai vua gọi là Quan Lang, con gái vua gọi là Mỵ Nương, thể hiện sự phân biệt giai cấp và tôn ti trật tự trong xã hội Văn Lang.
Các Đời Vua Hùng
Theo Ngọc phả Hùng Vương, có 18 đời vua Hùng cai trị nhà nước Văn Lang, từ Kinh Dương Vương đến Hùng Duệ Vương. Mỗi đời vua có những đóng góp riêng vào sự phát triển của đất nước.
Nhà nước Văn Lang tồn tại đến năm 258 TCN thì bị An Dương Vương sáp nhập vào nước Âu Lạc, kết thúc một giai đoạn lịch sử quan trọng của dân tộc Việt Nam.
Việc tìm hiểu về kinh đô của nước Văn Lang đóng ở đâu không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về lịch sử cội nguồn, mà còn khơi dậy lòng tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm trong việc bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống.
