Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, đánh dấu một bước ngoặt lịch sử trọng đại của dân tộc. Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, một quốc gia độc lập và tự do.
Tuy nhiên, niềm vui độc lập chưa được bao lâu, chính quyền non trẻ đã phải đối mặt với vô vàn khó khăn chồng chất. Trong bối cảnh đó, Khó Khăn Cơ Bản Nhất Mà Nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa Phải đối Mặt Sau Cách Mạng Tháng Tám 1945 chính là sự tồn tại giữa vòng vây của thù trong giặc ngoài, cùng với những di chứng nặng nề về kinh tế, chính trị, văn hóa và xã hội do chế độ thực dân phong kiến để lại.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập ngày 2 tháng 9 năm 1945, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đối diện muôn vàn thách thức.
Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa mới ra đời phải đối mặt với những thách thức sống còn. Đất nước bị bao vây bởi chủ nghĩa đế quốc và các thế lực phản động trong khu vực. Sự giúp đỡ trực tiếp từ các nước xã hội chủ nghĩa và lực lượng tiến bộ trên thế giới còn hạn chế.
Nền kinh tế kiệt quệ sau nhiều năm chiến tranh. Nạn đói năm 1945 đã cướp đi sinh mạng của hơn 2 triệu người dân, tiếp theo đó là những trận lũ lụt và hạn hán kéo dài, khiến cho hơn một nửa diện tích đất canh tác bị bỏ hoang. Sản xuất nông nghiệp đình trệ, tài chính quốc gia cạn kiệt, kho bạc gần như trống rỗng, và Ngân hàng Đông Dương vẫn nằm trong tay tư bản Pháp.
Hơn nữa, trình độ dân trí còn thấp, với hơn 90% dân số mù chữ. Ở miền Bắc, 20 vạn quân Tưởng tràn vào, kéo theo các tổ chức phản động như Việt Quốc, Việt Cách, gây rối, cướp bóc và chống phá chính quyền cách mạng. Ở miền Nam, quân Anh, dưới danh nghĩa đồng minh, lại tiếp tay cho thực dân Pháp quay trở lại xâm lược Việt Nam lần thứ hai.
Trước tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”, ngày 25/11/1945, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương đã ban hành Chỉ thị Kháng chiến kiến quốc, xác định rõ nhiệm vụ trọng tâm là củng cố chính quyền, chống thực dân Pháp xâm lược, bài trừ nội phản và cải thiện đời sống nhân dân.
Lớp học bình dân học vụ năm 1945, nỗ lực xóa mù chữ và nâng cao dân trí giữa bối cảnh khó khăn chồng chất sau Cách mạng tháng Tám.
Chỉ thị Kháng chiến kiến quốc đã đề ra những biện pháp toàn diện và cơ bản để thực hiện nhiệm vụ củng cố chính quyền. Về nội chính, xúc tiến thành lập Quốc hội để quy định Hiến pháp và bầu Chính phủ chính thức. Về quân sự, động viên toàn dân kháng chiến, kết hợp chiến thuật du kích với phương pháp bất hợp tác. Về ngoại giao, thực hiện nguyên tắc “thêm bạn, bớt thù”, tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế. Về kinh tế, khôi phục sản xuất, khuyến khích tư nhân góp vốn, thực hiện khuyến nông, sửa chữa đê điều. Về văn hóa, bài trừ nạn mù chữ, cải cách giáo dục theo tinh thần khoa học, đại chúng và dân tộc.
Nhờ đường lối đúng đắn và sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, cùng với sự đoàn kết và nỗ lực của toàn dân, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã vượt qua những khó khăn to lớn, từng bước xây dựng và bảo vệ nền độc lập tự do, chuẩn bị cho cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp.
