Trong tiếng Anh, cấu trúc “I would be surprised if he…” (Tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu anh ấy…) mang nhiều sắc thái và cách sử dụng khác nhau, không chỉ đơn thuần diễn tả sự ngạc nhiên về một khả năng có thể xảy ra. Hãy cùng phân tích sâu hơn về cấu trúc này.
Có một cuộc tranh luận về việc sử dụng thì trong mệnh đề “if” của cấu trúc này, cụ thể là:
- “I would be surprised if he turns up.” (thì hiện tại đơn)
- “I would be surprised if he turned up.” (thì quá khứ đơn)
Một số người cho rằng lựa chọn thì không ảnh hưởng nhiều đến mức độ khả năng người đó xuất hiện. Tuy nhiên, ý kiến khác lại cho rằng câu đầu tiên mang tính khẩn trương, hiện tại hơn, gần với “I will be surprised if he turns up” (Tôi sẽ ngạc nhiên nếu anh ấy đến), thường được nói khi đang chờ đợi ai đó. Câu thứ hai có thể được dùng vài ngày trước cuộc hẹn.
Alt: Người đàn ông đang sốt ruột chờ đợi, diễn tả tâm trạng mong chờ và lo lắng liệu người kia có đến hay không, nhấn mạnh sự ngạc nhiên nếu người đó không xuất hiện.
Tuy nhiên, quan điểm cho rằng cấu trúc “I would be surprised if he turns up” là sai hoàn toàn không chính xác. Cấu trúc này được sử dụng khá phổ biến, đặc biệt trong tiếng Anh-Anh. “I would be surprised” trong trường hợp này hoạt động như một công thức giảm nhẹ, không hẳn là một câu điều kiện nghiêm túc. Nó thể hiện sự ngạc nhiên một cách lịch sự và bớt trực tiếp hơn.
Thực tế, cấu trúc này xuất hiện khá thường xuyên trong British National Corpus (BNC), một tập hợp lớn các văn bản tiếng Anh-Anh. Ví dụ:
- “I would be surprised if it doesn’t test 2,200,” says Mr Tora, a view shared by others.
- And no-one would be surprised if that first national side of the season includes another Englishman, Rupert Moon, to partner his record-breaking Llanelli team-mate Colin Stephens.
- I would be surprised if there’s a major opera house in Europe now which hasn’t got and English singer.
- I would be surprised if wheatear, ring ouzel, chiff chaff and possibly Sandwich tern and sand martin are not reported somewhere in our region by next weekend.
Alt: Biểu đồ phân tích tần suất xuất hiện của một cụm từ tiếng Anh, cho thấy mức độ sử dụng phổ biến của cấu trúc câu “I would be surprised if he turns up” trong văn nói và văn viết.
Những ví dụ này cho thấy rằng, mặc dù có thể không hoàn toàn “chuẩn” theo ngữ pháp, cấu trúc “I would be surprised if he turns up” vẫn được sử dụng rộng rãi và chấp nhận trong tiếng Anh, đặc biệt khi muốn diễn đạt sự ngạc nhiên một cách nhẹ nhàng và lịch sự. Do đó, không nên quá khắt khe khi đánh giá tính đúng sai của cấu trúc này, mà nên xem xét ngữ cảnh và mục đích giao tiếp cụ thể.
