Nguyễn Quang Sáng, một nhà văn gắn liền với miền Nam, đã khắc họa những mảnh đời, những số phận trong chiến tranh một cách chân thực và sâu sắc. Trong truyện ngắn “Chiếc Lược Ngà”, Hình ảnh Chiếc Lược Ngà không chỉ là một vật phẩm đơn thuần, mà còn là biểu tượng lay động lòng người về tình phụ tử thiêng liêng và những mất mát do chiến tranh gây ra.
Chiếc lược ngà mang trong mình nhiều tầng ý nghĩa, gắn liền với những nhân vật và hoàn cảnh cụ thể.
Với ông Sáu, chiếc lược là hiện thân của lời hứa với con gái bé bỏng trước lúc lên đường trở lại chiến trường. Nó là minh chứng cho tình yêu thương vô bờ bến, là món quà mà ông dồn hết tâm huyết để tạo ra trong những khoảnh khắc hiếm hoi giữa bom đạn. Chiếc lược không chỉ là vật chất, mà là sự gửi gắm, là niềm mong mỏi được bù đắp những tháng ngày xa cách, được nhìn thấy con gái yêu lớn lên trong bình yên.
Với bé Thu, chiếc lược ngà là kỉ vật duy nhất mà người cha để lại. Nó không chỉ là vật dụng để chải tóc, mà còn là sợi dây vô hình kết nối cô với người cha mà cô chưa kịp hiểu hết. Chiếc lược là biểu tượng cho tình yêu thương mà cô cảm nhận được dù cha con ít có thời gian bên nhau. Nó là hình ảnh về người cha dũng cảm, hi sinh vì Tổ quốc, mãi mãi sống trong trái tim cô.
Không chỉ là biểu tượng của tình cha con, hình ảnh chiếc lược ngà còn gợi lên những đau thương, mất mát do chiến tranh gây ra. Nó là bằng chứng tố cáo sự tàn khốc của cuộc chiến phi nghĩa, đã cướp đi bao sinh mạng, chia cắt bao gia đình. Chiếc lược là niềm an ủi, nhưng đồng thời cũng là nỗi đau, là lời nhắc nhở về những hi sinh thầm lặng của những người lính, những người cha, người mẹ đã ngã xuống vì độc lập tự do của dân tộc.
Chiếc lược ngà trong truyện ngắn của Nguyễn Quang Sáng không chỉ là một vật thể vô tri, mà đã trở thành một biểu tượng nghệ thuật đầy giá trị. Nó là hiện thân của tình phụ tử thiêng liêng, là lời tố cáo chiến tranh và là niềm hy vọng vào một tương lai tươi sáng hơn. Hình ảnh chiếc lược ngà sẽ mãi khắc sâu trong lòng độc giả, nhắc nhở chúng ta về những giá trị nhân văn cao đẹp và những bài học lịch sử sâu sắc.
