Ngày xửa ngày xưa, khi đất nước ta còn sơ khai, có một vị thần tên Lạc Long Quân, con trai của Thần Long Nữ. Thần mình rồng, sức mạnh vô song, lại có nhiều phép thuật kỳ diệu. Thần đi khắp nơi giúp dân trừ diệt yêu quái, dạy dân cách trồng trọt, chăn nuôi và dựng nhà cửa.
Ở vùng núi cao phía Bắc, có nàng Âu Cơ, thuộc dòng dõi Thần Nông, xinh đẹp tuyệt trần. Nàng ngao du đến vùng đất Lạc Việt, nơi có nhiều hoa thơm cỏ lạ. Hai người gặp gỡ, yêu thương nhau tha thiết và kết thành vợ chồng.
Không lâu sau, Âu Cơ mang thai và sinh ra một cái bọc trăm trứng, nở ra một trăm người con, ai nấy đều khôi ngô tuấn tú, khỏe mạnh phi thường. Lạc Long Quân vốn quen sống ở dưới nước, nên thường xuyên trở về thủy cung.
Âu Cơ ở lại trên cạn, một mình nuôi nấng đàn con thơ. Ngày tháng trôi qua, nàng luôn mong nhớ Lạc Long Quân, nỗi nhớ nhung da diết khiến nàng buồn tủi. Cuối cùng, nàng gọi chồng lên than thở:
- Sao chàng đành lòng bỏ thiếp mà đi, không cùng thiếp nuôi dạy đàn con dại?
Lạc Long Quân đáp lời vợ:
- Ta vốn quen ở miền nước thẳm, nàng lại quen sống ở chốn núi cao. Tính tình, tập tục có nhiều khác biệt, khó mà sống chung một nơi lâu dài được. Nay ta đưa năm mươi con xuống biển, nàng đưa năm mươi con lên núi, chia nhau cai quản các phương. Khi có việc gì cần, hãy nhớ đến nhau, giúp đỡ lẫn nhau. Đó là giao ước của vợ chồng, của cha con ta.
Âu Cơ nghe chồng nói vậy, đành ưng thuận. Trước khi chia tay, nàng nghẹn ngào nói với chồng:
- Thiếp xin nghe theo lời chàng. Vợ chồng mình đã sống bên nhau ân ái, mặn nồng, nay phải chia lìa, lòng thiếp thật đau xót.
Lạc Long Quân cũng cố nén nỗi buồn trong lòng, chàng an ủi vợ:
- Tuy xa nhau, nhưng tình cảm đôi ta không hề phai nhạt. Khi nào cần, chúng ta sẽ lại gặp nhau.
Âu Cơ vẫn còn quyến luyến, nàng buồn bã nói:
- Thiếp rất nhớ chàng, thương các con. Biết đến khi nào chúng ta mới có thể đoàn tụ?
Lạc Long Quân nắm chặt tay vợ, an ủi nàng:
- Xa nàng và các con, lòng ta cũng quặn thắt. Âu cũng là số trời đã định, mong nàng hiểu và cảm thông cho ta.
Âu Cơ và các con nghe theo lời chồng, cùng nhau chia tay lên đường.
Lạc Long Quân cùng năm mươi con trai trở về biển cả. Âu Cơ dẫn năm mươi con lên vùng đất Phong Châu. Người con trai trưởng được tôn lên làm vua, lấy hiệu là Hùng Vương, đặt tên nước là Văn Lang. Cũng chính từ sự tích này mà người Việt Nam ta luôn tự hào mình là dòng dõi con Rồng cháu Tiên. Câu chuyện về Lạc Long Quân và Âu Cơ không chỉ là một truyền thuyết, mà còn là niềm tự hào, là cội nguồn của dân tộc Việt Nam. Nó nhắc nhở chúng ta về tình đoàn kết, sự yêu thương và lòng biết ơn đối với tổ tiên.
