Axit sunfuric (H2SO4) là một hợp chất hóa học quan trọng với nhiều ứng dụng trong công nghiệp và đời sống. H2SO4 loãng, dung dịch axit sunfuric có nồng độ thấp, vẫn giữ được nhiều tính chất hóa học đặc trưng của axit, nhưng có những ứng dụng và biện pháp an toàn riêng biệt.
Tính chất hóa học của H2SO4 loãng
H2SO4 loãng thể hiện đầy đủ các tính chất hóa học chung của một axit mạnh:
-
Tính axit:
-
Làm đổi màu chất chỉ thị: Quỳ tím chuyển sang màu đỏ.
-
Tác dụng với kim loại đứng trước hydro (H) trong dãy hoạt động hóa học, tạo thành muối sunfat và giải phóng khí hydro (H2). Ví dụ:
Fe + H2SO4 → FeSO4 + H2↑
-
-
Tác dụng với bazơ: Tạo thành muối sunfat và nước. Ví dụ:
2NaOH + H2SO4 → Na2SO4 + 2H2O -
Tác dụng với oxit bazơ: Tạo thành muối sunfat và nước. Ví dụ:
H2SO4 + MgO → MgSO4 + H2O -
Tác dụng với muối: Có thể phản ứng với một số muối để tạo thành muối sunfat và axit mới, điều kiện là sản phẩm phải có chất kết tủa hoặc chất khí. Ví dụ:
H2SO4 + Na2CO3 → Na2SO4 + CO2↑ + H2O
Ứng dụng của H2SO4 loãng
Nhờ các tính chất hóa học đặc trưng, H2SO4 loãng có nhiều ứng dụng quan trọng:
- Trong công nghiệp:
- Sản xuất phân bón: Điều chế các loại phân bón như super lân.
- Xử lý nước: Điều chỉnh độ pH của nước thải công nghiệp và sinh hoạt.
- Sản xuất hóa chất: Làm nguyên liệu để tổng hợp nhiều hợp chất hóa học khác.
- Trong phòng thí nghiệm:
- Làm chất xúc tác: Trong một số phản ứng hóa học.
- Điều chế dung dịch chuẩn: Sử dụng trong các thí nghiệm định lượng.
- Trong đời sống:
- Chất tẩy rửa: Pha loãng để làm sạch bề mặt kim loại.
- Ắc quy: Là thành phần chính trong ắc quy chì.
Lưu ý khi sử dụng H2SO4 loãng
Mặc dù là dung dịch loãng, H2SO4 vẫn là một axit có tính ăn mòn. Do đó, cần tuân thủ các biện pháp an toàn sau khi sử dụng:
- Bảo hộ cá nhân: Đeo kính bảo hộ, găng tay và quần áo bảo hộ khi tiếp xúc với H2SO4 loãng.
- Pha loãng axit: Luôn đổ từ từ axit vào nước, không đổ ngược lại. Quá trình này tỏa nhiệt, nếu làm ngược lại có thể gây bắn axit.
- Thông gió: Làm việc trong môi trường thông thoáng để tránh hít phải hơi axit.
- Xử lý khi bị dính axit: Nếu axit dính vào da hoặc mắt, rửa ngay lập tức bằng nhiều nước sạch và đến cơ sở y tế gần nhất.
- Bảo quản: Lưu trữ H2SO4 loãng trong bình chứa chuyên dụng, tránh xa tầm tay trẻ em và các chất dễ cháy nổ.
Việc hiểu rõ tính chất và ứng dụng của H2SO4 loãng, cũng như tuân thủ các biện pháp an toàn khi sử dụng, là rất quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong công việc và đời sống.
