Câu tục ngữ “Tiên học lễ, hậu học văn” từ lâu đã trở thành kim chỉ nam trong giáo dục và rèn luyện nhân cách con người Việt Nam. Vậy, em có đồng ý với quan điểm tiên học lễ hậu học văn không? Câu trả lời của tôi là có, và sau đây là những lý giải cho sự lựa chọn này.
“Tiên học lễ” đề cao vai trò của đạo đức, cách ứng xử, những giá trị nhân văn trong quá trình hình thành và phát triển của một con người. Lễ, ở đây, không chỉ đơn thuần là những quy tắc, nghi thức cứng nhắc, mà còn là những phẩm chất tốt đẹp như lòng hiếu thảo, sự kính trọng, lòng nhân ái, tinh thần trách nhiệm,…
Hình ảnh học sinh cúi chào thầy cô thể hiện sự kính trọng và lễ phép, giá trị cốt lõi của “Tiên học lễ”.
“Hậu học văn” nhấn mạnh tầm quan trọng của tri thức, của việc học hỏi, tiếp thu những kiến thức khoa học, văn hóa để mở mang trí tuệ, nâng cao hiểu biết và phục vụ cho cuộc sống.
Vậy tại sao “lễ” lại được đặt lên trước “văn”?
Thứ nhất, đạo đức là nền tảng của nhân cách. Một người có đạo đức tốt sẽ biết phân biệt đúng sai, thiện ác, từ đó có những hành vi, ứng xử phù hợp với chuẩn mực xã hội. Ngược lại, nếu một người chỉ giỏi kiến thức mà thiếu đi đạo đức thì rất dễ sa vào những việc làm sai trái, gây hại cho bản thân và cộng đồng.
Thứ hai, đạo đức định hướng cho việc sử dụng tri thức. Tri thức là một công cụ mạnh mẽ, có thể được sử dụng để xây dựng hoặc phá hủy. Nếu một người có đạo đức tốt, họ sẽ sử dụng tri thức của mình để làm những điều tốt đẹp, mang lại lợi ích cho xã hội. Ngược lại, nếu một người thiếu đạo đức, họ có thể sử dụng tri thức của mình để trục lợi cá nhân, gây hại cho người khác.
Hình ảnh sách vở tượng trưng cho “Hậu học văn”, giai đoạn tiếp thu kiến thức và mở mang trí tuệ.
Thứ ba, đạo đức tạo dựng môi trường học tập tốt đẹp. Một môi trường học tập đề cao đạo đức sẽ tạo ra sự tôn trọng, tin tưởng, hợp tác giữa thầy và trò, giữa học sinh với nhau. Nhờ đó, việc học tập sẽ trở nên hiệu quả hơn, giúp học sinh phát triển toàn diện cả về trí tuệ và nhân cách.
Tuy nhiên, không nên hiểu “Tiên học lễ, hậu học văn” một cách cứng nhắc, tuyệt đối hóa. Việc học lễ và học văn cần phải được tiến hành song song, bổ trợ lẫn nhau. Đạo đức giúp định hướng cho việc học văn, còn tri thức giúp chúng ta hiểu rõ hơn về đạo đức và cách ứng xử phù hợp trong xã hội hiện đại.
Hình ảnh học sinh tham gia hoạt động ngoại khóa thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa học kiến thức và rèn luyện kỹ năng sống, đạo đức.
Tóm lại, quan điểm “Tiên học lễ, hậu học văn” vẫn còn nguyên giá trị trong xã hội ngày nay. Nó nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của đạo đức, nhân cách trong quá trình giáo dục và rèn luyện con người. Việc học lễ không chỉ là học những quy tắc ứng xử mà còn là bồi dưỡng những phẩm chất tốt đẹp, giúp chúng ta trở thành những người có ích cho xã hội.
