Chúng ta thường thấy hình ảnh Thánh Têrêxa Hài Đồng Giêsu qua những bức ảnh do chính chị gái Céline chụp. Điều đặc biệt là, dù ở trong bất kỳ hoàn cảnh nào, sơ Ruth Burrows nhận thấy một nỗi cô đơn khó tả luôn hiện hữu trên gương mặt thánh nữ.
Nét cô đơn này không phải do sự xa cách với gia đình hay cộng đồng, mà là một sự “tách biệt linh hồn,” một nỗi cô đơn tinh thần sâu sắc. Vậy, đương đầu Là Gì khi linh hồn ta cảm thấy cô đơn ngay cả giữa bạn bè, tình yêu và gia đình?
Câu trả lời nằm ở chính cuộc đời Chúa Giêsu.
Khi nhìn vào những trang Phúc Âm mô tả cuộc khổ nạn và cái chết của Chúa Giêsu, điều nổi bật không phải là những đau đớn về thể xác, mà là sự thống khổ về cảm xúc, sự cô đơn tột cùng của linh hồn.
Trong giờ phút tuyệt vọng nhất, bị bỏ rơi, phản bội, hiểu lầm, sỉ nhục và loại trừ, nỗi đau khổ của Ngài là nỗi đau trong tâm hồn. Phúc âm Luca nhấn mạnh rằng cơn thống khổ ấy diễn ra trong vườn Gethsemane, không phải là nơi Chúa Giêsu thể hiện quyền năng hay giảng dạy, mà là nơi Ngài đối diện với tình yêu và nỗi đau khổ sâu sắc nhất.
Chúa Giêsu không chỉ là một chiến sĩ thể chất, mà là một chiến sĩ tinh thần, chiến đấu trong chính tâm hồn mình.
Vậy, sự cô đơn tinh thần thực sự là gì?
Theo Robert Coles, đó là “một chốn thâm sâu, một tâm điểm thuần khiết,” nơi ta giữ gìn những điều thiêng liêng và chân thật nhất. Đó là nơi ta là chính mình, chân thành và ngây thơ nhất. Nơi ta nhớ về cảm giác được nâng niu, được yêu thương vô điều kiện.
Ở nơi sâu thẳm này, ta sợ sự khắc nghiệt, sự sỉ nhục và bạo lực. Ta khao khát được chia sẻ không gian thiêng liêng ấy với một người tri kỷ, một người bạn tâm giao thực sự.
Tuy nhiên, tìm được người bạn đời tinh thần hoàn hảo không hề dễ dàng. Chúng ta thường đối diện với cám dỗ chấp nhận những thứ bù đắp tạm thời hoặc trở nên cay đắng, khinh rẻ những ước mơ lớn lao.
Vậy, chúng ta có thể học được gì từ cuộc chiến của Chúa Giêsu với sự cô đơn tinh thần? Ngài đã từ chối cả sự bù đắp và sự chai sạn tâm hồn. Ngài tiếp tục hành trình và đưa nỗi cô đơn ấy đến giới hạn cuối cùng.
Sự cô đơn tinh thần có thể khủng khiếp, nhưng nó không phải là lời biện minh để từ bỏ những cam kết, trách nhiệm hay luân lý. Chúa Giêsu, Thánh Têrêxa Hài Đồng Giêsu và Simone Weil đã cho ta thấy cách đương đầu với nỗi cô đơn một cách lý tưởng, cách nâng nó lên một tầm cao mới và cách từ chối chấp nhận những điều tốt đẹp thứ hai như là điều tốt đẹp nhất. Đương đầu là gì? Đó là dũng cảm đối diện với sự cô đơn tinh thần, không trốn tránh, không thỏa hiệp, mà tìm kiếm ý nghĩa và sức mạnh trong chính sự cô đơn ấy.
