Dung sai là một yếu tố then chốt trong gia công cơ khí, đảm bảo các chi tiết lắp ghép hoạt động trơn tru và hiệu quả. Trong đó, Dung Sai Lỗ H7 là một trong những loại dung sai phổ biến nhất, được sử dụng rộng rãi trong nhiều ứng dụng khác nhau. Bài viết này sẽ đi sâu vào dung sai lỗ H7, cung cấp thông tin chi tiết và hữu ích cho kỹ sư, thợ cơ khí và những ai quan tâm đến lĩnh vực này.
Khái niệm về sai lệch cơ bản: Trong hệ thống dung sai lắp ghép, sai lệch cơ bản là một yếu tố quan trọng, được ký hiệu bằng chữ cái Latinh. Có 28 sai lệch cơ bản cho trục (chi tiết bị bao) và 28 sai lệch cơ bản cho lỗ (chi tiết bao). Chữ hoa (A, B, C,…) dùng để ký hiệu sai lệch cơ bản của lỗ, còn chữ thường (a, b, c,…) dùng để ký hiệu sai lệch cơ bản của trục.
Trong hình trên, ta thấy rõ vị trí tương quan giữa các miền dung sai khác nhau.
Lỗ cơ bản H (EI=0) là một khái niệm quan trọng, trong đó EI (sai lệch dưới) bằng 0. Trục cơ bản h (es=0) cũng tương tự, với es (sai lệch trên) bằng 0. Dựa vào các sai lệch cơ bản này, ta có thể tạo ra các kiểu lắp ghép khác nhau:
- Lắp ghép có khe hở: Được tạo thành từ các sai lệch cơ bản từ A(a) đến H(h).
- Lắp ghép trung gian: Sử dụng các sai lệch cơ bản từ J(j) đến N(n).
- Lắp ghép có độ dôi: Được tạo thành từ các sai lệch cơ bản từ P(p) đến ZC(zc).
Điều quan trọng cần lưu ý là với cùng một ký hiệu, sai lệch cơ bản của lỗ và trục có độ lớn bằng nhau nhưng ngược dấu. Sự kết hợp giữa chữ cái chỉ sai lệch cơ bản và số hiệu của cấp chính xác xác định vị trí và độ lớn của miền dung sai. Ví dụ, ∅20H7 chỉ chi tiết lỗ có đường kính danh nghĩa 20mm, sai lệch cơ bản H và cấp chính xác 7.
Dung sai lỗ H7 là một loại dung sai được sử dụng phổ biến, đặc biệt trong các ứng dụng yêu cầu độ chính xác cao. “H” biểu thị vị trí của miền dung sai so với đường 0 (đường kính danh nghĩa), trong đó sai lệch dưới (EI) bằng 0. “7” biểu thị cấp chính xác của dung sai, xác định độ lớn của miền dung sai.
.png)
Ví dụ, nếu ta có một lỗ có đường kính danh nghĩa là 20mm và dung sai H7, ký hiệu là ∅20H7, điều này có nghĩa là sai lệch dưới của lỗ là 0mm và sai lệch trên được xác định bởi cấp chính xác 7.
Ứng dụng của Dung Sai Lỗ H7:
Dung sai lỗ H7 được sử dụng rộng rãi trong nhiều ứng dụng khác nhau, bao gồm:
- Lắp ghép ổ bi: H7 thường được sử dụng cho lỗ chứa ổ bi, đảm bảo ổ bi được lắp chặt nhưng vẫn có thể xoay trơn tru.
- Lắp ghép bulong, vít: Sử dụng cho lỗ để lắp bulong và vít, đảm bảo sự chắc chắn và ổn định của mối ghép.
- Lắp ghép các chi tiết máy: Sử dụng trong lắp ráp các bộ phận máy móc, đảm bảo độ chính xác và chức năng của máy.
Ưu điểm của Dung Sai Lỗ H7:
- Tính phổ biến: H7 là một dung sai phổ biến, dễ dàng tìm thấy các công cụ và phương pháp gia công phù hợp.
- Độ chính xác cao: Cấp chính xác 7 đảm bảo độ chính xác cao cho các chi tiết lắp ghép.
- Khả năng tương thích: H7 tương thích với nhiều loại trục và chi tiết khác, giúp đơn giản hóa quá trình thiết kế và sản xuất.
Bảng tra dung sai lắp ghép H7 K6 (đơn vị mm) cung cấp thông tin chi tiết về kích thước và sai lệch cho các ứng dụng cụ thể. Việc sử dụng bảng tra này giúp kỹ sư và thợ cơ khí lựa chọn dung sai phù hợp, đảm bảo chất lượng và hiệu suất của sản phẩm.