Để xác định dung dịch nào có khả năng làm quỳ tím hóa xanh, chúng ta cần hiểu rõ về tính chất của chất chỉ thị màu quỳ tím và môi trường của dung dịch. Quỳ tím là một chất chỉ thị axit-bazơ, nó thay đổi màu sắc tùy thuộc vào độ pH của môi trường.
- Môi trường axit: Quỳ tím hóa đỏ.
- Môi trường bazơ (kiềm): Quỳ tím hóa xanh.
- Môi trường trung tính: Quỳ tím không đổi màu (giữ nguyên màu tím).
Vậy, dung dịch làm quỳ tím hóa xanh phải có tính bazơ.
Trong các bài toán trắc nghiệm, bạn cần xem xét các chất được đưa ra và xác định chất nào khi hòa tan trong nước sẽ tạo ra môi trường bazơ. Một số chất phổ biến có tính bazơ bao gồm:
- Hydroxit của kim loại kiềm và kiềm thổ: Ví dụ như NaOH (natri hydroxit), KOH (kali hydroxit), Ca(OH)2 (canxi hydroxit), Ba(OH)2 (bari hydroxit).
- Amoniac (NH3): Khi hòa tan trong nước, NH3 tạo thành NH4OH, một bazơ yếu.
- Muối của axit yếu và bazơ mạnh: Ví dụ như Na2CO3 (natri cacbonat), K2CO3 (kali cacbonat). Các muối này khi thủy phân trong nước sẽ tạo ra môi trường bazơ.
Quỳ tím chuyển sang màu xanh lam khi tiếp xúc với dung dịch có tính bazơ, thể hiện rõ sự thay đổi màu sắc đặc trưng của chất chỉ thị này.
Ví dụ minh họa
Xét một ví dụ cụ thể: Trong một bài toán, bạn được cho các dung dịch sau: HCl, H2SO4, NaCl, NaOH.
- HCl và H2SO4 là các axit mạnh, do đó sẽ làm quỳ tím hóa đỏ.
- NaCl là muối của axit mạnh và bazơ mạnh, nên dung dịch có môi trường trung tính và không làm đổi màu quỳ tím.
- NaOH là một bazơ mạnh, do đó sẽ làm quỳ tím hóa xanh.
Vậy đáp án đúng là NaOH.
Các yếu tố ảnh hưởng đến sự đổi màu của quỳ tím
Ngoài bản chất của chất tan, một số yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến sự đổi màu của quỳ tím:
- Nồng độ dung dịch: Nồng độ của chất tan có thể ảnh hưởng đến độ pH của dung dịch. Dung dịch bazơ có nồng độ cao sẽ làm quỳ tím hóa xanh đậm hơn so với dung dịch có nồng độ thấp.
- Nhiệt độ: Nhiệt độ có thể ảnh hưởng đến quá trình thủy phân của các muối, từ đó ảnh hưởng đến độ pH của dung dịch.
Dung dịch natri hydroxit (NaOH) có tính kiềm mạnh, làm quỳ tím chuyển sang màu xanh lam đậm, minh họa rõ khả năng nhận biết bazơ bằng chất chỉ thị màu.
Bài tập vận dụng
Để củng cố kiến thức, bạn có thể thử giải một số bài tập sau:
- Dung Dịch Nào Sau đây Làm Quỳ Tím Hóa Xanh:
- A. KCl
- B. Na2SO4
- C. CH3COONa
- D. HNO3
- Cho các dung dịch sau: NH3, HCl, Ba(OH)2, NaCl. Số dung dịch làm quỳ tím đổi màu là:
- A. 1
- B. 2
- C. 3
- D. 4
Gợi ý:
- Đáp án C. CH3COONa là muối của axit yếu (CH3COOH) và bazơ mạnh (NaOH), nên khi thủy phân sẽ tạo môi trường bazơ.
- Đáp án C. NH3 làm quỳ tím hóa xanh, HCl làm quỳ tím hóa đỏ, Ba(OH)2 làm quỳ tím hóa xanh. NaCl không làm đổi màu quỳ tím.
Kết luận
Hiểu rõ về tính chất của quỳ tím và các chất có tính bazơ là chìa khóa để trả lời chính xác câu hỏi “Dung dịch nào sau đây làm quỳ tím hóa xanh?”. Hãy luyện tập thường xuyên để nắm vững kiến thức và tự tin giải các bài tập liên quan.