Thận là cơ quan bài tiết quan trọng của cơ thể, đảm nhiệm vai trò lọc máu, loại bỏ chất thải và điều hòa cân bằng nội môi. Đơn vị chức năng của thận, hay còn gọi là nephron, là cấu trúc cơ bản thực hiện các chức năng này. Vậy, đơn Vị Chức Năng Của Thận Bao Gồm những thành phần nào?
Cấu trúc của một nephron (đơn vị chức năng của thận)
Mỗi thận chứa khoảng một triệu nephron, hoạt động độc lập nhưng phối hợp chặt chẽ để đảm bảo chức năng thận hiệu quả. Một nephron điển hình bao gồm hai thành phần chính: cầu thận và ống thận.
-
Cầu thận (Glomerulus): Đây là một mạng lưới mao mạch nhỏ nằm trong bao Bowman. Cầu thận có chức năng lọc máu, tạo ra dịch lọc ban đầu.
-
Nang Bowman (Bowman’s capsule): Là một cấu trúc hình chén bao quanh cầu thận, thu nhận dịch lọc từ cầu thận.
-
Ống thận (Renal tubule): Là một hệ thống ống dài, phức tạp, chia thành nhiều đoạn khác nhau:
- Ống lượn gần (Proximal convoluted tubule): Nơi diễn ra quá trình tái hấp thu các chất dinh dưỡng, nước và các ion cần thiết trở lại máu.
- Quai Henle (Loop of Henle): Gồm nhánh xuống và nhánh lên, tạo ra gradient nồng độ thẩm thấu trong tủy thận, giúp cô đặc nước tiểu.
- Ống lượn xa (Distal convoluted tubule): Tiếp tục quá trình tái hấp thu và bài tiết, điều hòa pH và điện giải.
- Ống góp (Collecting duct): Thu thập nước tiểu từ nhiều nephron và dẫn đến bể thận.
Tóm lại, đơn vị chức năng của thận bao gồm:
- Cầu thận
- Nang Bowman
- Ống thận (ống lượn gần, quai Henle, ống lượn xa và ống góp)
Chức năng của từng thành phần trong đơn vị chức năng của thận
Mỗi thành phần của nephron đóng một vai trò quan trọng trong quá trình hình thành nước tiểu:
-
Lọc (Filtration): Xảy ra ở cầu thận, nơi máu được lọc để tạo ra dịch lọc chứa nước, các chất điện giải, glucose, amino acid, chất thải và các phân tử nhỏ khác. Các tế bào máu và protein lớn không được lọc qua.
-
Tái hấp thu (Reabsorption): Xảy ra dọc theo ống thận, nơi các chất dinh dưỡng, nước và các ion cần thiết được tái hấp thu trở lại máu. Quá trình này đảm bảo rằng cơ thể không mất đi các chất quan trọng.
-
Bài tiết (Secretion): Xảy ra dọc theo ống thận, nơi các chất thải, thuốc và các ion dư thừa được bài tiết từ máu vào ống thận để loại bỏ khỏi cơ thể.
Hiểu rõ về cấu trúc và chức năng của nephron là rất quan trọng để hiểu cách thận hoạt động và các bệnh lý liên quan đến thận.
