Đọc Văn Bản Chuyện Người Con Gái Nam Xương (Trích Truyền Kì Mạn Lục)

Chuyện người con gái Nam Xương là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Dữ, trích từ tập Truyền kì mạn lục. Tác phẩm không chỉ tái hiện số phận bi kịch của người phụ nữ trong xã hội phong kiến mà còn khẳng định vẻ đẹp phẩm chất của họ. Để hiểu sâu sắc hơn về tác phẩm này, chúng ta sẽ cùng nhau phân tích những khía cạnh nổi bật về tác giả, tác phẩm và giá trị nội dung, nghệ thuật.

I. Tác Giả Nguyễn Dữ

Nguyễn Dữ là một tác giả lớn của văn học trung đại Việt Nam. Ông sống vào thế kỷ XVI, một giai đoạn lịch sử đầy biến động với những xung đột quyền lực giữa các tập đoàn phong kiến.

Thông tin cơ bản:
- Năm sinh, năm mất: Chưa rõ.
- Quê quán: Huyện Trường Tân (nay là Thanh Miện, Hải Dương).
Sự nghiệp:
- Học rộng, tài cao nhưng chỉ làm quan một năm rồi về ở ẩn.
- Thể hiện thái độ phản kháng với xã hội đương thời.

II. Tác Phẩm “Chuyện Người Con Gái Nam Xương”

“Chuyện người con gái Nam Xương” không chỉ là một câu chuyện kể mà còn là tiếng nói tố cáo xã hội phong kiến bất công.

Hoàn cảnh sáng tác:
- Trích từ Truyền kì mạn lục, thế kỷ XVI.
- Có nguồn gốc từ truyện cổ dân gian “Vợ chàng Trương”.
Tóm tắt:

Vũ Nương, người con gái xinh đẹp, nết na, lấy Trương Sinh. Chồng đi lính, nàng ở nhà sinh con, một mình gánh vác gia đình và chăm sóc mẹ chồng. Vì muốn con có hình bóng người cha, nàng chỉ bóng mình trên vách và bảo đó là cha Đản. Khi Trương Sinh trở về, nghi ngờ vợ không chung thủy, ruồng rẫy nàng. Vũ Nương tự vẫn. Sau này, Trương Sinh hiểu ra nỗi oan của vợ nhờ lời nói ngây thơ của con trẻ. Phan Lang, người cùng làng, gặp lại Vũ Nương ở thủy cung. Nàng nhờ Phan Lang nhắn Trương Sinh lập đàn giải oan. Vũ Nương hiện về nhưng rồi biến mất.
Giá trị nội dung:
- Ca ngợi vẻ đẹp phẩm chất của người phụ nữ Việt Nam.
- Thể hiện niềm cảm thương sâu sắc trước số phận bi kịch của họ.
- Tố cáo xã hội phong kiến bất công, vô nhân đạo.
Giá trị nghệ thuật:
- Sử dụng chữ Hán.
- Kết hợp yếu tố hiện thực và yếu tố kỳ ảo.
- Xây dựng nhân vật thành công.

Hình ảnh minh họa cảnh Vũ Nương tiễn chồng lên đường nhập ngũ, khắc họa tình cảm sâu nặng và sự đảm đang của nàng.

III. Phân Tích Nhân Vật Vũ Nương

Vũ Nương là nhân vật trung tâm, hội tụ những phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ Việt Nam truyền thống nhưng lại chịu một số phận đầy bi kịch.

Vẻ đẹp phẩm chất:
- Thùy mị, nết na, tư dung tốt đẹp: Vẻ đẹp chuẩn mực của người phụ nữ.
- Giữ gìn khuôn phép, vun đắp hạnh phúc gia đình: Sống hòa thuận, yêu thương chồng con.
- Thuỷ chung, đảm đang: Chờ chồng, một mình gánh vác gia đình, chăm sóc mẹ chồng, nuôi con.
- Hiếu thảo: Lo ma chay chu đáo khi mẹ chồng qua đời.
- Nhân hậu, vị tha: Yêu thương con hết mực, tạo dựng hình ảnh người cha cho con.

Bức ảnh diễn tả cảnh Vũ Nương âu yếm con, làm nổi bật tình yêu thương vô bờ bến và trách nhiệm của người mẹ.

Số phận bi kịch:
- Nguyên nhân:
  - Chiến tranh phi nghĩa.
  - Tính đa nghi, ghen tuông của Trương Sinh.
  - Lời nói ngây thơ của con trẻ.
- Ý nghĩa:
  - Tố cáo xã hội phong kiến.
  - Bày tỏ niềm cảm thương đối với người phụ nữ.

IV. Nhân Vật Trương Sinh

Trương Sinh là hình ảnh đại diện cho tư tưởng phong kiến lạc hậu, gia trưởng, góp phần đẩy Vũ Nương đến bi kịch.

Hồ đồ, độc đoán: Tin lời con trẻ, không tin vợ.
Ghen tuông mù quáng: Ruồng rẫy vợ, đẩy nàng đến đường cùng.

Hình ảnh Trương Sinh chất vấn Vũ Nương, minh họa cho sự thiếu tin tưởng và hành động vũ phu của người chồng.

V. Yếu Tố Kỳ Ảo

Yếu tố kỳ ảo trong “Chuyện người con gái Nam Xương” không chỉ làm tăng thêm tính hấp dẫn cho câu chuyện mà còn góp phần thể hiện giá trị nhân văn của tác phẩm.

Các yếu tố:
- Chuyện Phan Lang nằm mộng thả rùa.
- Cuộc gặp gỡ giữa Phan Lang và Vũ Nương dưới thủy cung.
- Vũ Nương hiện về giữa uy nghi.
Ý nghĩa:
- Hoàn chỉnh vẻ đẹp của Vũ Nương.
- Thể hiện ước mơ về sự công bằng.
- Tăng giá trị tố cáo và niềm thương cảm.

VI. Kết Luận

“Chuyện người con gái Nam Xương” là một tác phẩm xuất sắc, mang giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc. Tác phẩm không chỉ là câu chuyện về số phận bi kịch của người phụ nữ mà còn là lời tố cáo đanh thép đối với xã hội phong kiến bất công, đồng thời khẳng định vẻ đẹp phẩm chất của người phụ nữ Việt Nam. Đọc Chuyện người con gái Nam Xương, người đọc không khỏi xót xa, đồng cảm và suy ngẫm về những giá trị nhân văn sâu sắc mà tác phẩm mang lại.