Thơ là sự kết tinh của nghệ thuật ngôn từ và cảm xúc, là nơi gửi gắm tâm tư, tình cảm của người nghệ sĩ. Nguyễn Công Trứ từng nói: “Trót nợ cùng thơ phải chuốt lời,” nhấn mạnh sự trau chuốt, tỉ mỉ trong quá trình sáng tạo. Tố Hữu lại có một cách nhìn khác, sâu sắc hơn: “Đọc một câu thơ hay, người ta không thấy câu thơ, chỉ còn thấy tình người trong đó.” Câu nói này không chỉ là một nhận định về giá trị của thơ ca mà còn là một triết lý về sự đồng điệu giữa người viết và người đọc.
Quan điểm của Tố Hữu đề cao vai trò của tình cảm trong thơ. Một câu thơ hay không chỉ đơn thuần là sự sắp xếp ngôn từ điêu luyện mà còn phải chứa đựng một tình cảm chân thành, sâu sắc, chạm đến trái tim người đọc. Khi đọc một câu thơ như vậy, người ta không còn chú ý đến hình thức ngôn ngữ mà chỉ còn cảm nhận được những cung bậc cảm xúc, những suy tư, trăn trở của tác giả. Tình người trong thơ vượt lên trên những con chữ, trở thành cầu nối giữa tâm hồn người viết và người đọc, tạo nên sự đồng cảm sâu sắc.
“Tràng giang” của Huy Cận là một minh chứng rõ ràng cho điều này. Bài thơ không chỉ gây ấn tượng bởi những hình ảnh thơ đẹp, giàu sức gợi mà còn bởi nỗi buồn man mác, cô đơn của tác giả trước không gian bao la, rộng lớn của sông nước.
“Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp
Con thuyền xuôi mái nước song song
Thuyền về nước lại, sầu trăm ngả”
Người đọc không chỉ thấy một dòng sông với những con sóng lăn tăn mà còn cảm nhận được nỗi cô đơn, lạc lõng của con người trước vũ trụ vô tận. Tình cảm ấy lan tỏa, thấm đẫm vào từng câu chữ, tạo nên sức lay động mạnh mẽ trong lòng người đọc.
Tương tự, “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử cũng là một bài thơ tràn ngập tình cảm. Tình yêu quê hương, tình yêu cuộc sống, và cả nỗi đau bệnh tật hòa quyện vào nhau, tạo nên một bức tranh Vĩ Dạ vừa tươi đẹp, vừa u buồn.
“Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Mặt chữ điền gợi nhớ đến người xưa.”
Người đọc không chỉ thấy một thôn Vĩ Dạ với những hàng cau, những vườn cây xanh mướt mà còn cảm nhận được nỗi khao khát được sống, được yêu, được hòa mình vào cuộc đời của một con người đang phải đối mặt với bệnh tật và cái chết. Những vần thơ ấy thấm đẫm tình người, khiến người đọc không khỏi xúc động, xót xa.
Tóm lại, nhận định của Tố Hữu “Đọc một câu thơ hay, người ta không thấy câu thơ, chỉ còn thấy tình người trong đó” là một quan điểm sâu sắc về giá trị của thơ ca. Một câu thơ hay phải là câu thơ chứa đựng tình cảm chân thành, sâu sắc, chạm đến trái tim người đọc, vượt lên trên những con chữ để kết nối tâm hồn người viết và người đọc. “Tràng giang” của Huy Cận và “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử là những minh chứng tiêu biểu cho điều này.
