Bài thơ “Tuổi 25” của Tố Hữu không chỉ là lời tự sự về tuổi trẻ đầy nhiệt huyết mà còn là nguồn cảm hứng cho thế hệ sau. Để nắm vững các dạng câu hỏi đọc hiểu liên quan đến tác phẩm này, hãy cùng khám phá các đề bài và gợi ý đáp án chi tiết.
Đề Đọc Hiểu “Tuổi 25”
Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi:
… Vàng bạc uy quyền không làm ra chân lí
Óc nghĩ suy không thể mượn vay
Bạch Đằng xưa, Cửu Long nay
Tắm gội lòng ta chẳng bao giờ cạn.
Ta tin ở sức mình, vô hạn
Như ta tin ở tuổi 25
Của chúng ta là tuần trăng rằm
Dám khám phá, bay cao, tự tay mình bẻ lái.
Ta tin ở loài người thúc nhanh thời đại
Những sông Thương bên đục, bên trong
Chảy về xuôi, càng đẹp xanh dòng
Lịch sử vẫn một sông Hồng vĩ đại…
(Trích “Tuổi 25” của Tố Hữu, sách “Tố Hữu Từ ấy và Việt Bắc”, NXB Văn học, tr.332)
Câu 1: Xác định thể thơ của đoạn thơ trên.
Câu 2: Tác giả gửi gắm niềm tin vào những đối tượng nào?
Câu 3: Chỉ ra các biện pháp tu từ được sử dụng ở khổ thơ thứ hai. Phân tích hiệu quả nghệ thuật của chúng.
Câu 4: Anh/chị cảm nhận như thế nào về hai câu thơ:
Bạch Đằng xưa, Cửu Long nay
Tắm gội lòng ta chẳng bao giờ cạn.
Câu 5: Anh/chị hiểu ý nghĩa của hai câu thơ “Của chúng ta là tuần trăng rằm/ Dám khám phá, bay cao, tự tay mình bẻ lái” như thế nào?
Câu 6: Theo anh/chị, mục đích của tác giả khi nhắc đến những dòng sông quê hương là gì?
Câu 7: Nhà thơ muốn nhắn nhủ điều gì qua đoạn thơ trên?
Sau khi đọc đoạn thơ, ta thấy được khát vọng và niềm tin mãnh liệt của Tố Hữu vào sức trẻ. Hình ảnh “tuần trăng rằm” tượng trưng cho sự viên mãn, tràn đầy năng lượng và sẵn sàng đối mặt với thử thách.
Gợi Ý Đáp Án Chi Tiết
Câu 1: Thể thơ của đoạn thơ là thể thơ tự do. Điều này giúp tác giả thoải mái thể hiện cảm xúc và tư tưởng của mình một cách tự nhiên, không bị gò bó bởi các quy tắc niêm luật.
Câu 2: Tác giả gửi gắm niềm tin vào:
- Sức mạnh bản thân (“Ta tin ở sức mình, vô hạn”).
- Tuổi trẻ (“Như ta tin ở tuổi 25”).
- Khả năng tiến bộ của nhân loại (“Ta tin ở loài người thúc nhanh thời đại”).
Câu 3: Các biện pháp tu từ trong khổ thơ thứ hai:
- So sánh: “Như ta tin ở tuổi 25,” “Tuổi 25 Của chúng ta là tuần trăng rằm”. Phép so sánh này làm nổi bật sức mạnh và vẻ đẹp của tuổi trẻ.
- Điệp ngữ: “Ta tin”. Nhấn mạnh niềm tin vững chắc của tác giả.
- Liệt kê: “Dám khám phá, bay cao, tự tay mình bẻ lái”. Thể hiện tinh thần chủ động, sáng tạo và khát vọng chinh phục của tuổi trẻ.
Hiệu quả nghệ thuật: Các biện pháp tu từ này giúp diễn tả một cách sâu sắc và sinh động sức mạnh, niềm tin, và khát vọng của tuổi trẻ. Nó khơi gợi cảm xúc và tạo ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc.
Hình ảnh sông Bạch Đằng và Cửu Long gợi nhớ về những chiến công lịch sử, đồng thời thể hiện niềm tự hào và tình yêu quê hương sâu sắc.
Câu 4: Cảm nhận về hai câu thơ “Bạch Đằng xưa, Cửu Long nay/ Tắm gội lòng ta chẳng bao giờ cạn”:
- Giá trị nội dung: Thể hiện lòng dũng cảm, truyền thống yêu nước và niềm tin vào sức mạnh của lịch sử. Những chiến thắng oanh liệt trong quá khứ là nguồn động lực to lớn cho các thế hệ sau.
- Giá trị nghệ thuật: Sử dụng biện pháp đối (“xưa…nay”) và liệt kê (“Bạch Đằng, Cửu Long”) tạo nên sự cân đối, hài hòa và nhấn mạnh dòng chảy liên tục của lịch sử.
Câu 5: Ý nghĩa của hai câu thơ “Của chúng ta là tuần trăng rằm/ Dám khám phá, bay cao, tự tay mình bẻ lái”:
- Tuổi trẻ là giai đoạn đẹp nhất của cuộc đời, tràn đầy ước mơ và khát vọng.
- Tuổi trẻ cần chủ động hành động, dám nghĩ dám làm để thực hiện những lý tưởng cao đẹp, góp phần xây dựng đất nước.
Câu 6: Mục đích của tác giả khi nhắc đến những dòng sông quê hương:
- Ngợi ca vẻ đẹp của những dòng sông, biểu tượng của lịch sử, văn hóa và truyền thống dân tộc.
- Khẳng định sức sống mãnh liệt và sự trường tồn của đất nước.
Câu 7: Thông điệp mà nhà thơ muốn gửi gắm:
- Tuổi trẻ cần sống có lý tưởng cao đẹp, có niềm tin vào bản thân và những người xung quanh.
- Hãy mang sức mạnh, nhiệt huyết và niềm tin của tuổi trẻ để cống hiến cho đất nước, tạo nên những trang sử hào hùng.
Thông qua bài thơ “Tuổi 25”, Tố Hữu đã truyền tải một thông điệp sâu sắc về vai trò và trách nhiệm của tuổi trẻ đối với đất nước. Hy vọng những phân tích trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm này và đạt kết quả tốt trong các kỳ thi.
