UNESCO đã công bố báo cáo Giám sát giáo dục toàn cầu năm 2023, tập trung vào vai trò của công nghệ trong giáo dục. Báo cáo này không chỉ nêu bật những thách thức về quản trị và quy định mà còn nhấn mạnh những thành tựu đáng kể của một số quốc gia, trong đó có Việt Nam.
Vượt Trội Về Đọc Hiểu và Toán Học
Báo cáo của UNESCO chỉ ra rằng, trong số 31 quốc gia có thu nhập thấp và trung bình thấp được khảo sát từ năm 2019, Việt Nam là quốc gia duy nhất mà hầu hết trẻ em đạt trình độ thông thạo tối thiểu hoặc cao hơn về đọc hiểu và làm toán khi kết thúc bậc tiểu học. Đây là một thành tích đáng tự hào, cho thấy sự đầu tư hiệu quả vào giáo dục cơ bản tại Việt Nam. Ngược lại, phần lớn các quốc gia khác trong nhóm này có tỷ lệ trẻ em đạt mức thông thạo tối thiểu rất thấp, dưới 10%.
Khó Khăn Trong Tiếp Cận Giáo Dục Từ Xa
Báo cáo cũng đề cập đến những khó khăn mà học sinh trên toàn thế giới phải đối mặt trong thời kỳ dịch Covid-19. Ít nhất 31% học sinh, tương đương gần nửa tỷ người, không thể tiếp cận hình thức học từ xa do thiếu công nghệ và chính sách hỗ trợ phù hợp. Tại Việt Nam, sự chênh lệch về khả năng tiếp cận học từ xa giữa các nhóm học sinh là một vấn đề cần quan tâm. Học sinh từ nhóm 20% nghèo nhất có khả năng học từ xa thấp hơn 34% so với nhóm 20% giàu nhất. Tương tự, học sinh từ hộ gia đình có trình độ học vấn thấp cũng gặp nhiều khó khăn hơn.
Tinh Thần Vượt Khó Trong Đại Dịch
Tuy nhiên, UNESCO cũng ghi nhận tinh thần vượt khó của học sinh Việt Nam trong bối cảnh đại dịch. Tổ chức này đã thực hiện khảo sát tại Trường phổ thông dân tộc nội trú THCS, THPT Bát Xát (Lào Cai) và ghi nhận những nỗ lực của hai em Nong Van Duong và Nong Van Thanh.
UNESCO đã viết: “Trong khi những học sinh khác dùng điện thoại thông minh hay máy tính xách tay để đến lớp, cả hai lại cố gắng sao chép bản ghi lại của buổi học trực tuyến để phát trên chiếc radio cũ màu đỏ”. Điều này cho thấy sự sáng tạo và nỗ lực không ngừng của học sinh Việt Nam để tiếp tục học tập trong hoàn cảnh khó khăn.
Chú Trọng Đào Tạo Công Nghệ
Một điểm đáng chú ý khác trong báo cáo của UNESCO là việc đánh giá cao hoạt động đào tạo công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) cho giáo viên và học sinh tại Việt Nam. Khảo sát quốc tế năm 2018 cho thấy, 97% giáo viên THCS tại Việt Nam đã được đào tạo về ICT trong quá trình giáo dục hoặc đào tạo chính quy, dẫn đầu so với 48 hệ thống giáo dục khác.
Việt Nam cũng được UNESCO ghi nhận khi đưa công nghệ trở thành một môn học độc lập trong chương trình giáo dục phổ thông năm 2018, bắt buộc đối với học sinh từ lớp 3 đến lớp 9. Điều này cho thấy sự quan tâm của Việt Nam đến việc trang bị cho học sinh những kiến thức và kỹ năng cần thiết để đáp ứng yêu cầu của thời đại công nghệ.
Việc UNESCO ghi nhận những thành tựu của Việt Nam trong lĩnh vực giáo dục, đặc biệt là khả năng đọc hiểu của học sinh, là một nguồn động viên lớn. Đồng thời, báo cáo cũng chỉ ra những thách thức còn tồn tại, đặc biệt là sự bất bình đẳng trong tiếp cận giáo dục từ xa và sự cần thiết phải tiếp tục đầu tư vào đào tạo công nghệ cho giáo viên và học sinh.
