“Đi lấy mật” không chỉ là một chương trong tiểu thuyết nổi tiếng “Đất rừng phương Nam” của nhà văn Đoàn Giỏi, mà còn là một bức tranh sống động về cuộc sống, thiên nhiên và con người miền Tây Nam Bộ. Tác phẩm đưa người đọc theo chân cậu bé An vào một hành trình khám phá đầy thú vị và ý nghĩa, nơi mà việc đi lấy mật trở thành một trải nghiệm văn hóa độc đáo.
Đoàn Giỏi (1925 – 1989) là một nhà văn gắn bó sâu sắc với miền đất phương Nam. Ông đã khắc họa một cách chân thực vẻ đẹp trù phú của thiên nhiên, sự chất phác, can đảm và trọng nghĩa tình của con người nơi đây. Trong “Đi lấy mật”, ngòi bút của Đoàn Giỏi không chỉ miêu tả khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ mà còn thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa con người và môi trường sống của họ.
Truyện được kể theo ngôi thứ nhất, qua lời kể của nhân vật An, giúp người đọc dễ dàng đồng cảm và cảm nhận sâu sắc những trải nghiệm của cậu bé. An cùng tía nuôi (cha nuôi) và Cò đã cùng nhau vào rừng U Minh để đi lấy mật.
Xuyên suốt câu chuyện, tác giả đã tài tình miêu tả cảnh sắc đất rừng phương Nam. Từ không gian yên tĩnh của buổi sáng sớm, ánh sáng trong vắt óng ánh trên những đầu hoa tràm, đến cái lạnh mát của hơi nước sông ngòi và dưỡng khí thảo mộc. Tất cả hiện lên vừa bí ẩn, hùng vĩ, lại vừa thân thuộc, gắn liền với cuộc sống của người dân nơi đây.
Tía nuôi của An là một người đàn ông mạnh mẽ, giàu kinh nghiệm và yêu thương con. Ông không chỉ dẫn An và Cò đi lấy mật mà còn truyền dạy cho họ những kiến thức, kỹ năng sinh tồn trong rừng. Qua hình ảnh tía nuôi, tác giả ca ngợi vẻ đẹp của những người lao động chân chất, cần cù, gắn bó với thiên nhiên.
Cò, một cậu bé sinh ra và lớn lên tại đất rừng U Minh, lại hiện lên là một người lanh lợi, nhanh nhẹn và thành thục với công việc đi rừng. Cò không chỉ là bạn đồng hành của An mà còn là người thầy giúp An khám phá những điều mới lạ, thú vị của cuộc sống nơi đây.
Một trong những điểm đặc sắc nhất của “Đi lấy mật” là cách tác giả miêu tả cách “thuần hóa” ong rừng của người dân U Minh. Không giống như những cách nuôi ong thông thường, người dân nơi đây có cách riêng để dụ ong rừng về làm tổ. Họ chọn những vùng rừng tốt, đất ấm, cây dày, ít gió và ít dấu chân người để gác kèo. Quá trình gác kèo cũng đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận và kinh nghiệm. Cách làm này thể hiện sự tôn trọng và hòa hợp của con người với thiên nhiên.
Đoạn trích “Đi lấy mật” không chỉ là một câu chuyện về việc đi lấy mật ong, mà còn là một bài ca về vẻ đẹp của thiên nhiên và con người miền Tây Nam Bộ. Tác phẩm giúp người đọc hiểu thêm về cuộc sống, văn hóa và những giá trị truyền thống tốt đẹp của vùng đất này. Đồng thời, nó cũng khơi gợi tình yêu quê hương, đất nước và ý thức bảo vệ môi trường trong mỗi chúng ta.
