Điện toán đám mây (cloud computing) là mô hình cung cấp các dịch vụ tài nguyên công nghệ thông tin (CNTT) qua Internet, bao gồm cả phần cứng và phần mềm. Các mô hình dịch vụ điện toán đám mây chính hiện nay là SaaS (Software as a Service), PaaS (Platform as a Service) và IaaS (Infrastructure as a Service). Tuy nhiên, không phải mọi dịch vụ trực tuyến đều là dịch vụ lưu trữ qua điện toán đám mây.
Các Mô Hình Dịch Vụ Điện Toán Đám Mây Phổ Biến
SaaS (Phần Mềm Dưới Dạng Dịch Vụ)
SaaS là mô hình cung cấp ứng dụng hoàn chỉnh cho người dùng cuối. Người dùng không cần lo lắng về việc cài đặt, bảo trì hay nâng cấp phần mềm, mà chỉ cần sử dụng thông qua trình duyệt web hoặc ứng dụng.
Đặc điểm của SaaS:
- Dễ sử dụng và triển khai: Người dùng có thể bắt đầu sử dụng ngay sau khi đăng ký.
- Truy cập mọi lúc mọi nơi: Chỉ cần có kết nối internet.
- Tích hợp: Khả năng tích hợp với các ứng dụng và dịch vụ khác qua API.
- Chi phí linh hoạt: Thanh toán theo mức sử dụng (pay-as-you-go).
Ví dụ về SaaS: Microsoft 365, Google Workspace, Salesforce, Slack.
PaaS (Nền Tảng Dưới Dạng Dịch Vụ)
PaaS cung cấp một nền tảng cho phép các nhà phát triển xây dựng, triển khai và quản lý ứng dụng mà không cần lo lắng về cơ sở hạ tầng bên dưới.
Đặc điểm của PaaS:
- Hiệu quả: PaaS giúp chạy vòng đời ứng dụng hiệu quả hơn.
- Tiết kiệm: Không yêu cầu mức độ quản lý cao.
- Linh hoạt: Khả năng tiếp cận rộng rãi.
- Mở rộng: Tính linh hoạt cao, khả năng mở rộng hiệu quả.
- Chi phí: Trả tiền theo mức sử dụng.
Ví dụ về PaaS: AWS Elastic Beanstalk, Microsoft Azure App Service, Google App Engine.
IaaS (Cơ Sở Hạ Tầng Dưới Dạng Dịch Vụ)
IaaS cung cấp quyền truy cập vào các tài nguyên CNTT cơ bản như máy chủ ảo, lưu trữ và mạng. Người dùng có toàn quyền kiểm soát cơ sở hạ tầng và có thể tùy chỉnh theo nhu cầu.
Đặc điểm của IaaS:
- Kiểm soát cao: Người dùng có quyền kiểm soát và tùy chỉnh cao nhất.
- Yêu cầu chuyên môn: Cần kiến thức chuyên môn để quản lý.
- Mở rộng dễ dàng: Khả năng mở rộng quy mô dễ dàng và nhanh chóng.
- Linh hoạt: Mức độ linh hoạt cao.
- Bảo mật: Tăng cường hỗ trợ kỹ thuật, hiệu suất và bảo mật cho cơ sở hạ tầng.
- Khắc phục thảm họa: Khả năng khắc phục thảm họa.
- Chi phí: Thanh toán chi phí dựa trên nhu cầu sử dụng.
Ví dụ về IaaS: Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure, Google Compute Engine, VNPT Cloud.
Đâu Không Phải Là Dịch Vụ Lưu Trữ Điện Toán Đám Mây?
Vậy những dịch vụ nào không được coi là dịch vụ lưu trữ điện toán đám mây? Dưới đây là một số ví dụ:
- Lưu trữ web truyền thống (Shared Hosting): Dù có sử dụng máy chủ đặt tại các trung tâm dữ liệu, hình thức này thường bị giới hạn về tài nguyên và khả năng mở rộng, không linh hoạt như IaaS. Chia sẻ tài nguyên với nhiều website khác cũng tiềm ẩn rủi ro về bảo mật và hiệu suất.
- Các phần mềm cài đặt trên máy tính cá nhân: Ví dụ như các phần mềm văn phòng cài đặt trực tiếp trên máy tính (không phải phiên bản SaaS như Microsoft 365).
- Các thiết bị lưu trữ cá nhân: USB, ổ cứng ngoài, thẻ nhớ không được coi là dịch vụ điện toán đám mây vì chúng không cung cấp tài nguyên qua internet và không có tính linh hoạt, khả năng mở rộng của các dịch vụ đám mây.
- Mạng nội bộ (LAN): Mạng LAN sử dụng các máy chủ cục bộ để chia sẻ tài nguyên và dữ liệu, nhưng không cung cấp các dịch vụ qua internet như điện toán đám mây.
- CDN (Content Delivery Network) thuần túy: Mặc dù CDN giúp phân phối nội dung nhanh hơn đến người dùng cuối, nó không cung cấp đầy đủ các dịch vụ lưu trữ và tính toán như các mô hình điện toán đám mây. CDN thường kết hợp với các dịch vụ lưu trữ đám mây để tối ưu hóa hiệu suất.
So Sánh Các Mô Hình Dịch Vụ Điện Toán Đám Mây
| IaaS | PaaS | SaaS | |
|---|---|---|---|
| Cung cấp | Tài nguyên phần cứng cơ bản | Một giải pháp đóng gói gồm công cụ phần cứng và phần mềm kết hợp | Ứng dụng hoàn chỉnh, sẵn sàng để sử dụng |
| Mục đích | Tạo nền tảng để triển khai công nghệ | Phát triển ứng dụng | Đáp ứng những nhu cầu và tác vụ cụ thể |
| Truy cập | Thông qua API hoặc dashboard | Thông qua web | Thông qua một trình duyệt hoặc ứng dụng |
| Đối tượng | Kỹ sư cơ sở hạ tầng và mạng | Nhà lập trình ứng dụng | Người dùng cuối |
| Linh hoạt | Mức độ linh hoạt cao | Mức độ linh hoạt tương đối | Tính tùy chỉnh không cao |
| Bảo mật | Tự xây dựng chính sách bảo mật riêng | Phụ thuộc vào chính sách của nhà cung cấp | Phụ thuộc vào chính sách của nhà cung cấp |
Kết Luận
Điện toán đám mây mang lại nhiều lợi ích về tính linh hoạt, khả năng mở rộng và chi phí. Việc hiểu rõ các mô hình dịch vụ khác nhau và những gì không phải là dịch vụ đám mây giúp người dùng lựa chọn giải pháp phù hợp nhất với nhu cầu của mình.
