Đầu thế kỷ X chứng kiến những bước ngoặt lịch sử quan trọng, đặt nền móng cho sự độc lập, tự chủ của dân tộc Việt Nam sau hơn một nghìn năm Bắc thuộc. Công lao của Khúc Thừa Dụ, Dương Đình Nghệ và Ngô Quyền trong giai đoạn này là vô cùng to lớn, không thể phủ nhận.
Khúc Thừa Dụ là người đầu tiên phất cờ khởi nghĩa, mở ra thời kỳ đấu tranh giành quyền tự chủ. Ông đã lợi dụng sự suy yếu của nhà Đường để tập hợp lực lượng, đánh chiếm thành Tống Bình, lật đổ ách đô hộ của chính quyền phương Bắc.
Công lao của Khúc Thừa Dụ đối với lịch sử dân tộc được thể hiện ở những điểm sau:
- Giành lại quyền tự chủ: Ông đã chấm dứt trên danh nghĩa sự cai trị của nhà Đường, mở ra một giai đoạn tự chủ tuy còn phôi thai nhưng đầy ý nghĩa.
- Xây dựng chính quyền tự chủ: Khúc Thừa Dụ xây dựng một chính quyền mới, dù còn sơ khai, nhưng mang đậm bản sắc Việt, khác biệt với chính quyền đô hộ.
- Đặt nền móng cho độc lập: Sự nghiệp của Khúc Thừa Dụ tạo tiền đề quan trọng, khơi dậy tinh thần yêu nước, ý chí độc lập của nhân dân, chuẩn bị cho những thắng lợi tiếp theo.
Sau khi Khúc Thừa Dụ qua đời, con trai ông là Khúc Thừa Mỹ lên thay, nhưng chính sách sai lầm đã khiến đất nước rơi vào tình thế nguy hiểm. Lúc này, Dương Đình Nghệ xuất hiện, tiếp nối sự nghiệp của họ Khúc.
Công lao của Dương Đình Nghệ đối với lịch sử dân tộc:
- Đánh bại quân Nam Hán: Ông đã lãnh đạo quân dân đánh tan quân xâm lược Nam Hán, bảo vệ vững chắc nền tự chủ vừa giành được.
- Khôi phục chính quyền tự chủ: Sau khi đánh đuổi quân giặc, Dương Đình Nghệ củng cố chính quyền, tiếp tục xây dựng đất nước.
- Tạo điều kiện cho Ngô Quyền: Dương Đình Nghệ đã đào tạo, rèn luyện Ngô Quyền trở thành một vị tướng tài ba, người sau này có công lớn trong việc đánh tan quân Nam Hán lần thứ hai.
Tiếp nối sự nghiệp của Khúc Thừa Dụ và Dương Đình Nghệ, Ngô Quyền đã làm nên chiến thắng Bạch Đằng lịch sử, chấm dứt hoàn toàn thời kỳ Bắc thuộc.
Công lao của Ngô Quyền đối với lịch sử dân tộc:
- Đánh tan quân Nam Hán: Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 là một trong những chiến thắng vĩ đại nhất trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc. Ngô Quyền đã đánh bại hoàn toàn ý chí xâm lược của nhà Nam Hán, bảo vệ vững chắc nền độc lập của đất nước.
- Chấm dứt thời kỳ Bắc thuộc: Chiến thắng Bạch Đằng đã chấm dứt hơn 1000 năm Bắc thuộc, mở ra một kỷ nguyên mới trong lịch sử dân tộc – kỷ nguyên độc lập, tự chủ và phát triển.
- Xây dựng nhà nước độc lập: Ngô Quyền xưng vương, xây dựng một nhà nước độc lập, có chủ quyền, khẳng định vị thế của dân tộc Việt Nam trên trường quốc tế.
Tóm lại, Khúc Thừa Dụ, Dương Đình Nghệ và Ngô Quyền là những anh hùng dân tộc có công lao to lớn đối với lịch sử dân tộc. Họ đã đặt nền móng, tạo tiền đề và trực tiếp lãnh đạo nhân dân ta giành lại độc lập, tự chủ sau hơn một nghìn năm Bắc thuộc. Công lao của họ mãi mãi được ghi nhớ và tôn vinh trong lịch sử Việt Nam.