Nghiện Internet đang trở thành một vấn nạn toàn cầu, đặc biệt trong giới trẻ. Để hiểu rõ hơn về tác hại của nó, chúng ta cần xem xét những dẫn chứng cụ thể, những con số biết nói và những câu chuyện đời thực.
Thanh niên ngày nay có thể dễ dàng tiếp cận kho tàng kiến thức khổng lồ trên Internet, các khóa học trực tuyến từ các trường đại học hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, mặt trái của nó là sự sa đà vào thế giới ảo, quên ăn, quên ngủ, bỏ bê học hành.
Alt: Hình ảnh thanh niên đang say sưa chơi game online trong quán net, thể hiện sự nghiện internet và tác động tiêu cực đến sức khỏe và học tập.
Nghiện Internet có những dấu hiệu rõ ràng: quên thời gian, xao nhãng ăn uống và giấc ngủ, cảm thấy bực bội, căng thẳng khi không được kết nối mạng. Chơi game online là một hình thức nghiện Internet phổ biến, với những gương mặt trẻ căng thẳng trước màn hình, đắm chìm trong thế giới ảo của Gunny, Zing farm, MU, Đế chế…
Trường hợp của T.H.N, một học sinh lớp 7 tại Trảng Bom, Đồng Nai, là một minh chứng đau lòng. Em bắt đầu chơi game online từ năm lớp 6 và sau đó bỏ học, nói dối cha mẹ về tiền bạc, thậm chí bỏ nhà đi.
Theo thống kê năm 2015, tại Việt Nam, hơn 20 triệu người dùng Facebook hàng ngày, trung bình 2,5 giờ mỗi ngày. Mỗi tháng có tới 30 triệu người dùng Facebook. Những con số này cho thấy mức độ phổ biến của mạng xã hội, đồng thời đặt ra câu hỏi về việc sử dụng nó một cách có kiểm soát.
Một nữ sinh lớp 12 ở Hà Nội đã phải nhập viện tâm thần vì nghiện Facebook. Cô có biểu hiện học hành sa sút, sống thu mình, khép kín với bạn bè và gia đình. Đây là một hồi chuông cảnh tỉnh về tác động nghiêm trọng của việc nghiện mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần.
Những vụ việc bạo lực học đường xuất phát từ mâu thuẫn trên mạng xã hội ngày càng gia tăng. Một học sinh lớp 8 bị đánh hội đồng ở Hà Tĩnh, một nữ sinh 16 tuổi bị đánh và lột đồ rồi quay video đăng lên mạng. Mạng xã hội, thay vì là nơi kết nối, lại trở thành nơi gieo rắc hận thù và bạo lực.
Alt: Ảnh chụp điện thoại di động đang sáng màn hình đặt trên bàn ăn trong một buổi gặp mặt, thể hiện sự xao nhãng và thiếu tập trung do nghiện internet trong các mối quan hệ thực tế.
Trong các cuộc gặp gỡ, nhiều người dán mắt vào điện thoại, bỏ lỡ những khoảnh khắc ý nghĩa bên gia đình và bạn bè. Nghiện mạng xã hội khiến chúng ta sống “ảo” nhiều hơn sống “thật”, làm rạn nứt các mối quan hệ.
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, 97,6% học sinh từ 15-18 tuổi sử dụng Facebook. Đáng lo ngại hơn, có đến 31,4% bắt đầu sử dụng Facebook từ khi còn học Trung học cơ sở. Điều này cho thấy sự tiếp xúc sớm với mạng xã hội có thể dẫn đến nguy cơ nghiện Internet.
Một khảo sát của Bộ LĐ-TB&XH cho thấy trẻ em sử dụng mạng xã hội ngày càng nhiều, có em lên đến 5-7 tiếng mỗi ngày. Tuy nhiên, chỉ 36% trẻ em được dạy về an toàn trên mạng. Điều này cho thấy sự thiếu hụt trong việc giáo dục và bảo vệ trẻ em khỏi những nguy cơ trên không gian mạng.
Những trào lưu nguy hiểm trên mạng xã hội, như dọa ma trẻ trên TikTok, thử thách ăn những thứ không bình thường, thậm chí là thử thách treo cổ, đã gây ra những hậu quả đau lòng.
Tại Bắc Kinh, Trung Quốc, một người đàn ông 30 tuổi đã chết vì chơi game quá lâu. Đây là một lời cảnh tỉnh về tác hại nghiêm trọng của việc lạm dụng Internet đến sức khỏe thể chất.
Theo báo cáo Digital 2021, người Việt dùng Internet trung bình 6 tiếng 47 phút mỗi ngày, trong đó 2 tiếng 21 phút dành cho mạng xã hội. Tỷ lệ học sinh mắc các chứng rối loạn tâm thần ngày càng tăng, và mạng xã hội là một trong những nguyên nhân.
Trước kỳ thi cấp 3, một em học sinh 14 tuổi phải nhập viện điều trị chứng trầm cảm do lạm dụng mạng xã hội và tiếp xúc với các nội dung tiêu cực.
Alt: Hình ảnh một người đang sử dụng đồng thời nhiều thiết bị điện tử (điện thoại, máy tính bảng, laptop) để truy cập mạng xã hội, minh họa cho sự phụ thuộc và nghiện internet.
Báo cáo Digital 2021 của We Are Social cho biết Việt Nam có khoảng 72 triệu người dùng mạng xã hội, tương đương hơn 73% dân số. Nhóm 25-34 tuổi và 18-24 tuổi là hai nhóm sử dụng nhiều nhất, do đó dễ bị lệ thuộc nhất.
Nguyễn Hoài Nam, 22 tuổi, là một ví dụ điển hình. Sống xa bố mẹ, ít bạn bè, từng bị bắt nạt học đường, Nam coi mạng xã hội là niềm an ủi. Cậu đăng tải những bức ảnh du lịch được chỉnh sửa kỹ càng để “hút like”, và tần suất đăng ảnh phụ thuộc vào cảm xúc của cậu.
Những dẫn chứng trên cho thấy nghiện Internet là một vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất, tinh thần, các mối quan hệ và tương lai của mỗi người. Chúng ta cần nhận thức rõ về tác hại của nó và có những biện pháp phòng ngừa, kiểm soát, để Internet thực sự là một công cụ hữu ích, phục vụ cuộc sống.
