Câu chuyện về Con Sáo Biết Nói là một ký ức sâu sắc trong tuổi thơ tôi, gắn liền với những buổi chiều chăn trâu trên đồng quê và tình bạn đặc biệt giữa tôi và một chú chim nhỏ.
Năm ấy, tôi học lớp hai, theo mẹ về quê ngoại ăn giỗ. Cậu Tung đã tặng tôi một con sáo non mới nhú lông tơ. Tôi vô cùng thích thú, ngày nào cũng quấn quýt bên chú chim nhỏ. Cậu dặn tôi phải tập cho sáo ăn mặn để nó quen, không bỏ đi.
Alt: Sáo non mới nhú lông, được chăm sóc trong lồng tre
Thấm thoắt, sáo đã mọc đủ lông đủ cánh. Đến khi sáo bắt đầu hót líu lo, cậu tôi bảo phải cắt bớt lưỡi để dạy nó nói. Nghe có vẻ kỳ lạ, nhưng tôi vẫn làm theo lời cậu. Mỗi ngày, tôi dành hàng giờ để dạy sáo nói. Mỗi khi sáo nói được một câu, tôi lại thưởng cho nó một miếng chuối hoặc một con cào cào béo mẫm.
Alt: Cậu bé dạy sáo nói, thưởng chuối
Sáo ta rất thông minh, chẳng mấy chốc đã nói được cả những câu dài. Tiếng lành đồn xa, tin về con sáo biết nói lan khắp làng trên xóm dưới. Nhiều người lặn lội đường xa đến xem. Có người còn trả bố tôi hai chỉ vàng để mua sáo, nhưng bố tôi không bán, bảo “Nuôi nó cho vui cửa vui nhà…”.
Thỉnh thoảng, sáo vẫn theo tôi ra đồng. Lũ trẻ chúng tôi cởi trần đánh trận giả, còn sáo thì nhảy nhót trên lưng trâu, bắt rận.
Alt: Cậu bé và sáo trên lưng trâu giữa đồng quê
Một buổi chiều, tôi để ý thấy một đàn sáo lạ bay đến. Chúng đậu trên lưng trâu, nhảy nhót trên bờ ruộng, ríu rít trò chuyện. Sáo ta cứ nghếch nghếch cái đầu nhìn đàn chim với vẻ lạ lẫm và cô đơn. Tôi vẫy tay gọi:
– Sáo ơi, lại đây…
Nó bay đến đậu lên vai tôi, nhưng mắt vẫn không rời đàn chim. Tôi vuốt ve bộ lông đen mượt của nó, an ủi:
– Đừng buồn nữa, chiều nay ta sẽ cho ăn chuối…
Nhưng dường như nó chẳng nghe thấy gì, đôi mắt đen láy vẫn đăm đăm nhìn theo đàn chim. Tiếng gọi đồng loại đã mạnh hơn tiếng tôi. Nó xòe cánh bay về phía đàn sáo, đầu vẫn nghênh nghênh như chẳng hiểu gì.
Đàn sáo thi nhau hót. Sáo ta dường như không chịu nổi, cũng vươn cổ cất tiếng: “Nhà có khách… nhà có khách…”. Tiếng nói của nó làm đàn chim sững sờ, nhớn nhác nhìn quanh. Sáo ta lại tiếp tục: “Xin chào ông bà… xin chào đại ca…”. Lần này, tiếng nói của nó làm đàn chim hốt hoảng bay tán loạn. Sáo ta ngơ ngác nhìn theo, rồi vụt bay theo đàn, vừa bay vừa lặp lại những câu tôi đã dạy, càng làm cho đàn chim thêm hoảng sợ.
Tôi vừa chạy theo vừa gọi, nhưng sáo dường như không nghe thấy gì, cứ bay theo đàn chim. Thế là mất. Tôi ngồi xuống bờ ruộng, thẫn thờ nhìn đàn chim lẫn vào đám mây mù cuối chân trời.
Alt: Cậu bé buồn bã nhìn theo đàn sáo bay đi
Ba ngày sau, sáo bay trở về, thân tàn ma dại. Có lẽ, đồng loại không chấp nhận nó, một kẻ lạc loài. Mẹ tôi bảo: “Chắc cu cậu không quen ăn nhạt”. Bố tôi thì chép miệng: “Thật tội nghiệp…”.
Tôi nhốt sáo vào lồng. Nó trở nên trái tính trái nết, không chịu học thêm câu mới, suốt ngày chỉ nhại đi nhại lại những câu cũ.
Ba tháng sau, sáo chết vì rách họng. Mẹ tôi thở dài. Bố tôi bảo: “Thế cũng là cách tự giải thoát…”. Tôi thì tiếc ngẩn ngơ, vì từ nay tôi đã mất một người bạn.
Chị tôi năm ấy đang học lớp sáu đã ghi vào sổ tay: “Tuổi của một con sáo biết nói tiếng người là hai mươi mốt tháng, năm ngày”.
Tôi chôn sáo ở gốc me ngoài cổng. Đêm đêm, tôi vẫn nghe tiếng nó cất lên, cô đơn trong gió lạnh. Câu chuyện về con sáo biết nói mãi là một bài học về sự khác biệt, về khao khát tự do và cái giá phải trả khi không thuộc về thế giới nào.
