Nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc, một dấu son chói lọi trong lịch sử dân tộc, không tự nhiên mà hình thành. Sự ra đời và phát triển của nó dựa trên những cơ sở xã hội vững chắc, là nền tảng cho sự hình thành nhà nước và văn hóa đặc sắc. Vậy, cơ sở xã hội cho sự ra đời của nền văn minh Văn Lang Âu Lạc là gì?
Sự phân hóa xã hội là yếu tố then chốt, tạo tiền đề cho những thay đổi sâu sắc trong đời sống kinh tế, chính trị và văn hóa.
Sự phát triển của nông nghiệp lúa nước, với kỹ thuật canh tác ngày càng được hoàn thiện, dẫn đến sự gia tăng về năng suất và của cải dư thừa. Điều này tạo ra sự phân hóa giàu nghèo trong xã hội, hình thành các tầng lớp khác nhau.
Một mặt, xuất hiện tầng lớp quý tộc, đứng đầu là các tù trưởng, thủ lĩnh quân sự, những người nắm giữ quyền lực chính trị và kinh tế. Họ sở hữu nhiều của cải, đất đai và nô lệ, có vai trò quan trọng trong việc tổ chức và điều hành xã hội.
Mặt khác, đại đa số dân cư vẫn là nông dân tự do, những người trực tiếp sản xuất nông nghiệp và phải nộp tô thuế cho tầng lớp quý tộc. Sự chênh lệch về quyền lợi và của cải giữa các tầng lớp này ngày càng gia tăng, tạo ra mâu thuẫn xã hội.
Tuy nhiên, chính sự phân hóa này lại tạo động lực cho sự phát triển. Tầng lớp quý tộc có nhu cầu củng cố quyền lực, mở rộng lãnh thổ, thúc đẩy sự hình thành nhà nước Văn Lang. Nông dân tự do, với mong muốn cải thiện cuộc sống, tích cực tham gia vào các hoạt động sản xuất và xây dựng xã hội.
Tóm lại, cơ sở xã hội cho sự ra đời của nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc chính là sự phân hóa xã hội ngày càng sâu sắc, với sự hình thành các tầng lớp khác nhau và những mâu thuẫn tiềm ẩn. Chính sự phân hóa này đã tạo ra động lực cho sự phát triển kinh tế, chính trị và văn hóa, dẫn đến sự ra đời của nhà nước Văn Lang và nền văn minh rực rỡ.
