Tế bào là đơn vị cơ bản của sự sống, đóng vai trò then chốt trong cấu trúc và chức năng của mọi sinh vật. Để hiểu rõ hơn về tế bào, chúng ta sẽ cùng phân tích các nhận định sau đây, đánh giá tính đúng sai và cung cấp giải thích chi tiết.
(1) Tế bào chỉ được sinh ra bằng cách phân chia tế bào.
Nhận định này đúng. Tế bào không tự nhiên hình thành mà luôn xuất phát từ các tế bào đã tồn tại trước đó thông qua quá trình phân chia tế bào. Điều này được thể hiện rõ trong nguyên lý của học thuyết tế bào, nhấn mạnh sự liên tục của sự sống thông qua dòng tế bào.
(2) Tế bào là nơi diễn ra mọi hoạt động sống.
Nhận định này đúng. Bên trong tế bào, các quá trình trao đổi chất, sinh trưởng, phát triển, cảm ứng và sinh sản diễn ra liên tục. Các bào quan và cấu trúc bên trong tế bào phối hợp nhịp nhàng để duy trì sự sống của tế bào và của toàn bộ cơ thể. Tế bào chất là môi trường cho mọi phản ứng sinh hóa diễn ra.
(3) Tế bào là đơn vị cấu tạo cơ bản của cơ thể sống.
Nhận định này đúng. Mọi cơ thể sống, từ đơn bào đến đa bào, đều được cấu tạo từ một hoặc nhiều tế bào. Tế bào là đơn vị nhỏ nhất có đầy đủ các đặc tính của sự sống, và các tế bào có thể tập hợp lại để tạo thành các mô, cơ quan và hệ cơ quan phức tạp hơn.
(4) Tế bào có khả năng trao đổi chất theo phương thức đồng hóa và dị hóa.
Nhận định này đúng. Tế bào thực hiện trao đổi chất thông qua hai quá trình chính: đồng hóa (xây dựng các chất phức tạp từ các chất đơn giản, tiêu thụ năng lượng) và dị hóa (phân giải các chất phức tạp thành các chất đơn giản, giải phóng năng lượng). Hai quá trình này diễn ra đồng thời và cân bằng, đảm bảo sự sống của tế bào.
(5) Tế bào có một hình thức phân chia duy nhất là nguyên phân.
Nhận định này sai. Tế bào có thể phân chia theo nhiều hình thức khác nhau, bao gồm:
-
Nguyên phân: Quá trình phân chia tế bào phổ biến ở tế bào nhân thực, tạo ra hai tế bào con giống hệt tế bào mẹ. Nguyên phân quan trọng cho sự sinh trưởng, phát triển và sửa chữa mô.
-
Giảm phân: Quá trình phân chia tế bào đặc biệt tạo ra các giao tử (tế bào sinh dục) với số lượng nhiễm sắc thể giảm đi một nửa. Giảm phân rất quan trọng trong sinh sản hữu tính, đảm bảo sự đa dạng di truyền.
-
Phân đôi: Hình thức phân chia tế bào phổ biến ở tế bào nhân sơ (vi khuẩn), tạo ra hai tế bào con giống hệt nhau.
Như vậy, trong 5 nhận định trên, có 4 nhận định đúng là (1), (2), (3) và (4). Nhận định (5) sai do tế bào còn có thể phân chia bằng giảm phân và phân đôi (ở tế bào nhân sơ).
