Bài thơ “Chiều Tối” trích từ tập thơ “Nhật Ký Trong Tù” của Chủ tịch Hồ Chí Minh là một tuyệt phẩm kết hợp giữa vẻ đẹp cổ điển và tinh thần hiện đại. Trong đó, hình ảnh “Chim Mỏi Về Rừng Tìm Chốn Ngủ” không chỉ là một chi tiết tả thực mà còn ẩn chứa nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc.
Hai câu thơ đầu tiên vẽ nên một bức tranh thiên nhiên mang đậm chất thơ cổ điển, gợi lên sự tĩnh lặng và bình yên của buổi chiều tà nơi núi rừng.
Hình ảnh “chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ” gợi lên nhiều suy ngẫm. Cánh chim sau một ngày dài kiếm ăn, mệt mỏi rã rời, cuối cùng cũng tìm về tổ ấm để nghỉ ngơi. Sự trở về này gợi lên cảm giác an toàn, ấm áp và sum vầy.
Sự tương đồng giữa cánh chim và con người cũng được thể hiện rõ nét. Người tù sau một ngày dài lê bước trên con đường gian khổ, cũng khao khát một nơi để nghỉ ngơi, để tìm lại sự bình yên trong tâm hồn. “Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ” không chỉ là hình ảnh tả thực mà còn là biểu tượng cho khát vọng tự do và sum họp của người tù.
Hình ảnh “chòm mây trôi lững lờ” cũng góp phần tô đậm thêm vẻ đẹp của bức tranh chiều tối.
Chòm mây gợi cảm giác về sự cao rộng, trong trẻo của không gian. Đồng thời, nó cũng gợi lên tâm hồn ung dung, thư thái của người tù, dù đang phải đối mặt với hoàn cảnh khó khăn. Sự cô đơn, lẻ loi của chòm mây cũng phần nào phản ánh tâm trạng của người tù nơi đất khách quê người.
Hai câu thơ tiếp theo lại mở ra một khung cảnh khác, tươi vui và tràn đầy sức sống. Hình ảnh cô gái xay ngô và bếp lửa hồng rực đã xua tan đi cái vẻ u ám, lạnh lẽo của núi rừng.
Hình ảnh cô gái xay ngô mang đến vẻ đẹp khỏe khoắn, trẻ trung và tràn đầy sức sống. Bếp lửa hồng rực là “điểm ngời sáng” của bài thơ, thể hiện niềm tin, lạc quan và yêu đời của Bác Hồ. Sự vận động của hình tượng trong thơ Bác, từ bóng tối ra ánh sáng, từ buồn tới vui, thể hiện tinh thần lạc quan cách mạng, luôn hướng về sự sống và tương lai.
Bài thơ “Chiều Tối” là sự kết hợp hài hòa giữa vẻ đẹp cổ điển và tinh thần hiện đại. Bằng bút pháp tả cảnh ngụ tình tài tình, Bác Hồ đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, đồng thời thể hiện được tâm hồn cao đẹp của người chiến sĩ cách mạng. Hình ảnh “chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ” là một trong những chi tiết đắt giá nhất, góp phần làm nên thành công của bài thơ.