Ngày nay, nhiều người tin rằng giáo dục không nên chỉ giới hạn trong lớp học truyền thống. Học tập cùng bạn bè (peer learning) nổi lên như một phương pháp mang lại nhiều lợi ích, vượt trội hơn so với các phương pháp giảng dạy thông thường. Nghiên cứu của chúng tôi với học sinh trung học cơ sở cho thấy các em có xu hướng thích học tập cùng bạn bè. Các em cảm thấy thoải mái hơn khi học hỏi từ bạn bè, thích thảo luận các môn học hoặc chủ đề khó với bạn học hơn là với giáo viên hoặc cha mẹ. Điều khiến chúng tôi ngạc nhiên hơn nữa là sự thờ ơ của các em đối với khía cạnh cạnh tranh trong mối quan hệ với bạn bè. Các em thấy nó thú vị và dễ dàng, tạo ra một môi trường thoải mái, có lợi cho việc học tập.
Việc tương tác với bạn bè thúc đẩy sự phát triển của các kỹ năng giao tiếp, sự đồng cảm và sự hiểu biết sâu sắc hơn về các quan điểm khác nhau. Trẻ em có được những kỹ năng cần thiết cho cuộc sống cá nhân và nghề nghiệp khi các em học cách cộng tác, tôn trọng các ý kiến khác nhau và xây dựng ý thức cộng đồng. Có bằng chứng rõ ràng về mối tương quan giữa học tập cùng bạn bè và nâng cao khả năng nhận thức.
Khi trẻ tích cực tham gia vào các cuộc thảo luận, chia sẻ suy nghĩ và đảm nhận vai trò giải thích các khái niệm cho bạn bè, điều đó không chỉ củng cố sự hiểu biết của chính các em mà còn cho phép các em khám phá kiến thức của mình sâu sắc hơn. Bằng cách giải thích và giảng dạy, các em không chỉ củng cố kiến thức mà còn phát triển tư duy phản biện và khả năng giải quyết vấn đề, cho phép các em vượt qua các thử thách một cách tự tin và đạt được thành công đáng kể. Trẻ em được khuyến khích tham gia vào quá trình này, từ đó phát triển toàn diện.
Dưới đây là những tác động đã được chứng minh rõ ràng của việc học tập cùng bạn bè:
Sự Tham Gia Tích Cực:
“Trong môi trường hợp tác, trẻ em có cơ hội chia sẻ ý tưởng, đóng góp vào các cuộc thảo luận và cùng nhau xây dựng kiến thức” (Tudge & Winterhoff, 1993). Học tập cùng bạn bè đóng vai trò là chất xúc tác để thúc đẩy sự tham gia tích cực của trẻ em. Sự tham gia năng động này không chỉ khuếch đại động lực học tập của các em mà còn nuôi dưỡng ý thức làm chủ và trách nhiệm sâu sắc đối với hành trình học tập của mình. Trẻ em được khuyến khích chia sẻ ý kiến và kiến thức.
Phát Triển Xã Hội và Cảm Xúc:
Học tập cùng bạn bè cung cấp một nền tảng cho sự phát triển xã hội và cảm xúc. “Tương tác với bạn bè thúc đẩy sự phát triển của các kỹ năng giao tiếp, sự đồng cảm và sự hiểu biết về các quan điểm khác nhau” (Kramarski & Mizrachi, 2006). Trẻ em học cách làm việc hợp tác, tôn trọng ý kiến của người khác và phát triển ý thức cộng đồng, đây là những kỹ năng có giá trị cho cuộc sống cá nhân và nghề nghiệp của các em. Trẻ em được khuyến khích thể hiện sự đồng cảm và tôn trọng lẫn nhau.
Cải Thiện Khả Năng Nhận Thức:
Có bằng chứng rõ ràng về mối tương quan giữa học tập cùng bạn bè và nâng cao khả năng nhận thức. Khi trẻ em tích cực tham gia vào các cuộc thảo luận, chia sẻ ý tưởng và đảm nhận vai trò giải thích các khái niệm cho bạn bè, các em củng cố sự hiểu biết của mình và đi sâu hơn vào kiến thức của mình (Vygotsky, 1978). Quá trình giải thích và giảng dạy này không chỉ củng cố việc học tập của chính các em mà còn trau dồi tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề, giúp các em tự tin và thành thạo hơn trong việc giải quyết các thử thách. Trẻ em được khuyến khích tư duy phản biện và giải quyết vấn đề.
Nâng Cao Thành Tích Học Tập:
Nghiên cứu đã liên tục chỉ ra rằng học tập cùng bạn bè có tác động tích cực đến thành tích học tập. Các nghiên cứu chỉ ra rằng môi trường học tập hợp tác dẫn đến mức độ thành tích và duy trì kiến thức cao hơn so với phương pháp giảng dạy truyền thống (Johnson et al., 2000). Trẻ em được hưởng lợi từ phản hồi của bạn bè, các quan điểm khác nhau và cơ hội tham gia vào việc tạo ý nghĩa chủ động. Trẻ em được khuyến khích đóng góp ý kiến và phản hồi cho nhau.
Tăng Cường Sự Tự Tin và Động Lực:
Học tập cùng bạn bè có thể tăng cường sự tự tin và động lực của trẻ em. Làm việc hợp tác với bạn bè mang đến một môi trường hỗ trợ và không đe dọa, nơi trẻ em có thể chấp nhận rủi ro, chia sẻ ý tưởng và nhận được phản hồi mang tính xây dựng (Boud et al., 2001). Cảm giác thuộc về và sự củng cố tích cực này thúc đẩy động lực học tập và khám phá các khái niệm mới của các em. Trẻ em được khuyến khích chấp nhận rủi ro và chia sẻ ý tưởng.
Phát Triển Kỹ Năng Tư Duy Bậc Cao:
Học tập cùng bạn bè thúc đẩy sự phát triển của các kỹ năng tư duy bậc cao. Khi trẻ em tham gia vào các cuộc thảo luận, tranh luận và các hoạt động giải quyết vấn đề với bạn bè, các em được thử thách để suy nghĩ chín chắn, phân tích thông tin và phát triển các giải pháp sáng tạo (Webb, 2009). Học tập cùng bạn bè khuyến khích việc áp dụng kiến thức vào các bối cảnh thực tế, thúc đẩy việc học tập sâu sắc hơn và các kỹ năng có thể chuyển giao. Trẻ em được khuyến khích suy nghĩ sáng tạo và giải quyết vấn đề.
Chuẩn Bị Cho Sự Hợp Tác Trong Thế Giới Thực:
Hợp tác là một kỹ năng quan trọng trong lực lượng lao động thế kỷ 21. Học tập cùng bạn bè chuẩn bị cho trẻ em sự hợp tác trong tương lai trong môi trường chuyên nghiệp bằng cách phát triển các kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm của các em (OECD, 2018). Khả năng làm việc hiệu quả trong nhóm, truyền đạt ý tưởng và tận dụng các quan điểm khác nhau được đánh giá cao trong thế giới kết nối ngày nay. Trẻ em được khuyến khích làm việc nhóm và giao tiếp hiệu quả.
Chúng tôi nhận thấy rằng học tập cùng bạn bè là một phương pháp mạnh mẽ mang lại vô số lợi thế, đóng góp vào sự phát triển toàn diện của trẻ em. Thông qua sự tham gia tích cực với bạn bè, trẻ em không chỉ trau dồi các kỹ năng xã hội quan trọng mà còn nâng cao khả năng nhận thức của mình, dẫn đến thành tích học tập được cải thiện. Ngoài ra, học tập cùng bạn bè thúc đẩy sự phát triển của sự tự tin và trang bị cho trẻ em những kỹ năng hợp tác vô giá, rất quan trọng để thành công trong nhiều khía cạnh của cuộc sống. Bằng cách tích hợp các chiến lược học tập cùng bạn bè vào môi trường giáo dục, chúng ta có thể cách mạng hóa trải nghiệm học tập và trao quyền cho trẻ em phát triển mạnh mẽ trong học tập và trong các tình huống thực tế.
