Axit axetic (CH3COOH), còn được gọi là axit etanoic, là một axit cacboxylic quan trọng. Trong dung dịch nước, CH3COOH là một chất điện li yếu, nghĩa là nó chỉ phân li một phần thành các ion. Bài viết này sẽ đi sâu vào phương trình điện li của CH3COOH, các yếu tố ảnh hưởng đến sự điện li và các bài tập liên quan để củng cố kiến thức.
CH3COOH tan trong nước nhưng không phân li ra ion, do đó không có khả năng dẫn điện tốt như các chất điện li mạnh.
CH3COOH là chất điện li yếu, dẫn điện yếu hơn so với các muối như NaCl hay K2SO4.
Phương trình điện li của CH3COOH
Phương trình điện li của CH3COOH được biểu diễn như sau:
CH3COOH ⇄ H+ + CH3COO-
Trong đó:
- CH3COOH là axit axetic.
- H+ là ion hiđrô (proton).
- CH3COO- là ion axetat.
Ký hiệu ⇄ chỉ ra rằng đây là một phản ứng thuận nghịch. Axit axetic chỉ phân li một phần trong nước, tạo ra một cân bằng giữa các phân tử CH3COOH không phân li và các ion H+ và CH3COO-.
Các yếu tố ảnh hưởng đến sự điện li của CH3COOH
- Nhiệt độ: Nhiệt độ tăng thường làm tăng độ điện li của axit yếu như CH3COOH.
- Nồng độ: Khi nồng độ CH3COOH tăng, độ điện li có xu hướng giảm. Điều này là do sự tăng nồng độ ion làm dịch chuyển cân bằng về phía tạo thành CH3COOH không phân li.
- Dung môi: Bản chất của dung môi ảnh hưởng đến độ điện li. CH3COOH điện li tốt hơn trong các dung môi phân cực như nước so với các dung môi không phân cực.
Bài tập trắc nghiệm về điện li CH3COOH
Câu 1. Trong dung dịch axit axetic (CH3COOH), những phần tử nào tồn tại (bỏ qua sự phân li của H2O)?
A. H+, CH3COO-
B. H+, CH3COO-, H2O
C. H+, CH3COOH, CH3COO-, H2O
D. H+, CH3COOH, CH3COO-
Lời giải:
Đáp án: C
Giải thích: Vì CH3COOH là chất điện li yếu nên trong dung dịch sẽ tồn tại cả các ion H+, CH3COO- và các phân tử CH3COOH chưa phân li, cùng với dung môi H2O.
Câu 2. Dung dịch nào sau đây có khả năng dẫn điện?
A. Dung dịch nước đường.
B. Dung dịch giấm ăn.
C. Dung dịch rượu.
D. Dung dịch glixerol.
Lời giải:
Đáp án: B
Giải thích: Dung dịch giấm ăn chứa axit axetic (CH3COOH), một chất điện li yếu, có khả năng dẫn điện (dù yếu).
Câu 3. Dãy chất nào sau đây chỉ gồm các chất điện li mạnh?
A. HF, Na2S, Pb(OH)2, K2CO3.
B. HNO3, H2SO4, KOH, NaF.
C. H2SO4, KOH, NaCl, H2S.
D. Ca(OH)2, KOH, CH3COOH, NaCl.
Lời giải:
Đáp án: B
Giải thích: HNO3, H2SO4, KOH, và NaF đều là các chất điện li mạnh, phân li hoàn toàn trong dung dịch. CH3COOH là một axit yếu, do đó không phải là chất điện li mạnh.
Câu 4. Chọn phát biểu sai:
A. Chỉ có hợp chất ion mới có thể điện li được trong nước.
B. Chất điện li phân li thành ion khi tan vào nước hoặc nóng chảy.
C. Sự điện li của chất điện li yếu là thuận nghịch.
D. Nước là dung môi phân cực, có vai trò quan trọng trong quá trình điện li.
Lời giải:
Đáp án: A
Giải thích: Các hợp chất cộng hóa trị phân cực như HCl cũng có thể điện li trong nước.
Câu 5. Phương trình điện li nào dưới đây viết không đúng?
A. HCl → H+ + Cl-
B. CH3COOH ⇄ H+ + CH3COO-
C. H3PO4 ⇔ 3H+ + PO43-
D. Na3PO4 → 3Na+ + PO43-
Lời giải:
Đáp án: C
Giải thích: H3PO4 là một axit yếu và phân li theo nhiều nấc, không phân li trực tiếp thành 3H+ và PO43-.
Kết luận
Hiểu rõ về phương trình điện li của CH3COOH và các yếu tố ảnh hưởng đến sự điện li là rất quan trọng trong hóa học. Việc nắm vững kiến thức này giúp giải quyết các bài tập và ứng dụng liên quan một cách hiệu quả. Hy vọng bài viết này cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan và chi tiết về chủ đề này.
