Phản ứng tráng bạc của CH3CHO, hay còn gọi là axetaldehyt, là một phản ứng oxi hóa khử quan trọng trong hóa học hữu cơ, thường được sử dụng để nhận biết andehit. Phản ứng này tạo ra lớp bạc kim loại sáng bóng trên bề mặt vật liệu, ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Phương Trình Phản Ứng CH3CHO Tráng Bạc
Phương trình hóa học tổng quát của phản ứng tráng bạc CH3CHO như sau:
CH3CHO + 2AgNO3 + 3NH3 + H2O → CH3COONH4 + 2NH4NO3 + 2Ag↓
Trong đó:
- CH3CHO là axetaldehyt.
- AgNO3 là bạc nitrat.
- NH3 là amoniac.
- H2O là nước.
- CH3COONH4 là amoni acetat.
- NH4NO3 là amoni nitrat.
- Ag là bạc kim loại (kết tủa).
Điều Kiện và Cách Thực Hiện Phản Ứng Tráng Bạc CH3CHO
Điều kiện phản ứng:
- Cần có nhiệt độ (thường đun nóng nhẹ hoặc đặt ống nghiệm trong nồi nước nóng).
- Môi trường kiềm nhẹ (do NH3 cung cấp).
Cách thực hiện phản ứng:
- Chuẩn bị dung dịch AgNO3 và NH3. Trộn hai dung dịch này từ từ cho đến khi kết tủa bạc oxit tạo thành tan hết.
- Thêm CH3CHO vào dung dịch vừa điều chế.
- Đun nóng nhẹ hỗn hợp.
Hiện tượng nhận biết:
- Xuất hiện lớp bạc kim loại (Ag) màu trắng xám bám vào thành ống nghiệm. Đây là dấu hiệu đặc trưng của phản ứng tráng bạc.
Ứng Dụng của Phản Ứng Tráng Bạc
Phản ứng tráng bạc không chỉ là một thí nghiệm hóa học thú vị mà còn có nhiều ứng dụng thực tế:
- Sản xuất gương: Lớp bạc tạo thành trong phản ứng được sử dụng để tráng lên bề mặt kính, tạo thành gương soi.
- Trang trí: Tạo lớp phủ bạc lên các vật dụng trang trí, tăng tính thẩm mỹ.
- Phân tích hóa học: Dùng để định tính andehit trong các mẫu hóa học.
Ví Dụ Minh Họa
Ví dụ 1: Cho axetaldehyt (CH3CHO) tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3 dư, sau phản ứng thu được chất gì?
A. Kết tủa trắng bạc.
B. Khí CO2.
C. Dung dịch không màu.
D. Kết tủa AgCl.
Hướng dẫn giải:
Đáp án đúng là: A
Phản ứng tráng bạc tạo ra kết tủa bạc kim loại (Ag) màu trắng xám.
Ví dụ 2: Chất nào sau đây không phản ứng với dung dịch AgNO3/NH3?
A. HCHO.
B. CH3CHO.
C. C2H5OH.
D. HCOOH.
Hướng dẫn giải:
Đáp án đúng là: C
C2H5OH (etanol) là ancol, không phản ứng với dung dịch AgNO3/NH3. Các chất còn lại đều có khả năng tham gia phản ứng tráng bạc do có nhóm chức andehit hoặc có thể chuyển hóa thành andehit trong điều kiện phản ứng.
Ví dụ 3: Cho 2,2 gam CH3CHO tác dụng hoàn toàn với dung dịch AgNO3 trong NH3 dư, thu được m gam Ag. Giá trị của m là:
A. 10,8 gam.
B. 21,6 gam.
C. 4,32 gam.
D. 8,64 gam.
Hướng dẫn giải:
Đáp án đúng là: B
- Số mol CH3CHO = 2,2 / 44 = 0,05 mol.
- Theo phương trình phản ứng, 1 mol CH3CHO tạo ra 2 mol Ag.
- Vậy, 0,05 mol CH3CHO tạo ra 0,1 mol Ag.
- mAg = 0,1 * 108 = 10,8 gam.
Lưu Ý
- Phản ứng tráng bạc cần được thực hiện cẩn thận để đảm bảo an toàn.
- Sử dụng dung dịch AgNO3 mới pha để đạt hiệu quả tốt nhất.
Alt: Minh họa quá trình phản ứng tráng bạc andehit axetic, sản phẩm là amoni axetat và bạc kết tủa.
