Khí quyển bao quanh Trái Đất không chỉ là một lớp vỏ đơn thuần, mà là một hệ thống phức tạp được chia thành nhiều tầng khác nhau. Mỗi tầng có những đặc điểm riêng biệt về nhiệt độ, thành phần và vai trò đối với sự sống trên hành tinh. Vậy, Cấu Trúc Khí Quyển Gồm Mấy Tầng và chúng có những đặc điểm gì nổi bật?
Khí quyển được chia thành các tầng chính dựa trên sự thay đổi nhiệt độ theo độ cao. Các tầng này bao gồm: tầng đối lưu, tầng bình lưu, tầng trung lưu, tầng nhiệt và tầng ngoài.
Các Tầng Của Khí Quyển
-
Tầng Đối Lưu (Troposphere): Đây là tầng thấp nhất của khí quyển, tiếp xúc trực tiếp với bề mặt Trái Đất.
- Đặc điểm:
- Nhiệt độ giảm theo độ cao (khoảng 0,6°C trên mỗi 100m).
- Chứa phần lớn hơi nước và các hiện tượng thời tiết như mây, mưa, sấm sét.
- Không khí chuyển động mạnh theo chiều thẳng đứng.
- Độ dày trung bình khoảng 12km, mỏng hơn ở vùng cực và dày hơn ở vùng xích đạo.
- Đặc điểm:
-
Tầng Bình Lưu (Stratosphere): Nằm ngay trên tầng đối lưu.
- Đặc điểm:
- Nhiệt độ tăng theo độ cao do sự hấp thụ tia cực tím (UV) từ Mặt Trời của tầng ôzôn.
- Không khí chuyển động theo chiều ngang.
- Có chứa tầng ôzôn (ozone layer) quan trọng, bảo vệ Trái Đất khỏi bức xạ UV có hại.
- Ít mây và hiện tượng thời tiết hơn so với tầng đối lưu.
- Đặc điểm:
-
Tầng Trung Lưu (Mesosphere): Nằm phía trên tầng bình lưu.
- Đặc điểm:
- Nhiệt độ giảm mạnh theo độ cao, là tầng lạnh nhất của khí quyển.
- Các thiên thạch bốc cháy khi đi qua tầng này, tạo thành sao băng.
- Đặc điểm:
-
Tầng Nhiệt (Thermosphere): Nằm phía trên tầng trung lưu.
- Đặc điểm:
- Nhiệt độ tăng rất cao theo độ cao do hấp thụ bức xạ từ Mặt Trời.
- Không khí rất loãng.
- Tầng điện ly (ionosphere) nằm trong tầng nhiệt, có khả năng phản xạ sóng vô tuyến.
- Hiện tượng cực quang xảy ra ở tầng này.
- Đặc điểm:
-
Tầng Ngoài (Exosphere): Là tầng ngoài cùng của khí quyển.
- Đặc điểm:
- Không khí cực kỳ loãng, gần như không có.
- Các phân tử khí chuyển động với tốc độ cao và có thể thoát ra ngoài không gian.
- Là ranh giới giữa khí quyển Trái Đất và không gian vũ trụ.
- Đặc điểm:
Vai Trò Của Các Tầng Khí Quyển
Mỗi tầng của khí quyển đều đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì sự sống trên Trái Đất. Tầng đối lưu là nơi diễn ra các hiện tượng thời tiết, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống hàng ngày. Tầng bình lưu bảo vệ chúng ta khỏi tia cực tím có hại. Các tầng cao hơn đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa nhiệt độ và tương tác với bức xạ từ Mặt Trời.
Hiểu rõ về cấu trúc khí quyển gồm mấy tầng và đặc điểm của từng tầng giúp chúng ta nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường khí quyển, góp phần vào sự phát triển bền vững của hành tinh.
