Cầu mắt là một cơ quan phức tạp và tinh vi, đảm nhận chức năng thu nhận ánh sáng và chuyển đổi thành tín hiệu thần kinh để não bộ xử lý, cho phép chúng ta nhìn thấy thế giới xung quanh. Để hiểu rõ hơn về cách mắt hoạt động, chúng ta cần tìm hiểu chi tiết về Cấu Tạo Cầu Mắt.
Cầu mắt nằm gọn trong hốc mắt, được bảo vệ bởi các cấu trúc như mi mắt, lông mày, lông mi và tuyến lệ. Các cơ vận động mắt giúp mắt di chuyển linh hoạt theo nhiều hướng. Cấu trúc chính của cầu mắt bao gồm ba lớp: màng ngoài, màng giữa và màng trong.
1. Màng Ngoài (Màng Xơ):
Màng ngoài là lớp bảo vệ bên ngoài cùng của cầu mắt, bao gồm hai phần chính:
-
Màng Cứng (Sclera): Chiếm phần lớn diện tích của màng ngoài, có màu trắng, dai và chắc, giúp bảo vệ các cấu trúc bên trong và duy trì hình dạng của cầu mắt.
-
Giác Mạc (Cornea): Là phần trong suốt nằm ở phía trước cầu mắt, cho phép ánh sáng đi vào bên trong. Giác mạc có vai trò quan trọng trong việc khúc xạ ánh sáng, hội tụ ánh sáng về phía võng mạc.
2. Màng Giữa (Màng Mạch):
Màng giữa nằm giữa màng ngoài và màng trong, chứa nhiều mạch máu và các tế bào sắc tố. Màng giữa bao gồm các thành phần:
-
Màng Mạch (Choroid): Cung cấp máu và chất dinh dưỡng cho các lớp khác của cầu mắt. Các tế bào sắc tố melanin trong màng mạch giúp hấp thụ ánh sáng thừa, ngăn ngừa phản xạ ánh sáng bên trong mắt, tạo ra một môi trường tối ưu cho việc nhìn rõ.
-
Thể Mi (Ciliary Body): Chứa các cơ mi, có chức năng điều chỉnh độ cong của thủy tinh thể, giúp mắt điều tiết để nhìn rõ các vật ở gần hoặc xa.
-
Mống Mắt (Iris): Là phần có màu sắc của mắt, nằm phía trước thủy tinh thể. Ở giữa mống mắt có một lỗ tròn gọi là đồng tử, có thể co giãn để điều chỉnh lượng ánh sáng đi vào mắt.
3. Màng Trong (Võng Mạc):
Màng trong, hay còn gọi là võng mạc, là lớp trong cùng của cầu mắt, chứa các tế bào thụ cảm ánh sáng (tế bào nón và tế bào que) có chức năng chuyển đổi ánh sáng thành tín hiệu thần kinh.
-
Tế Bào Nón (Cones): Tập trung chủ yếu ở điểm vàng (macula) của võng mạc, cho phép chúng ta nhìn rõ trong điều kiện ánh sáng mạnh và nhận biết màu sắc. Có ba loại tế bào nón, mỗi loại nhạy cảm với một dải màu khác nhau (đỏ, xanh lá cây, xanh lam).
-
Tế Bào Que (Rods): Phân bố rộng khắp võng mạc, ngoại trừ điểm vàng, cho phép chúng ta nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu và nhận biết hình dạng, chuyển động. Tế bào que không có khả năng phân biệt màu sắc.
-
Điểm Vàng (Macula): Là vùng trung tâm của võng mạc, nơi tập trung nhiều tế bào nón nhất, giúp chúng ta nhìn rõ và sắc nét nhất.
-
Điểm Mù (Optic Disc): Là nơi dây thần kinh thị giác đi ra khỏi mắt, không có tế bào thụ cảm ánh sáng, do đó không thể nhận biết ánh sáng.
Cơ chế hoạt động của mắt:
Ánh sáng đi qua giác mạc, đồng tử và thủy tinh thể, sau đó hội tụ trên võng mạc. Các tế bào thụ cảm ánh sáng trên võng mạc chuyển đổi ánh sáng thành tín hiệu điện, sau đó tín hiệu này được truyền đến não bộ thông qua dây thần kinh thị giác. Não bộ xử lý các tín hiệu này và tạo ra hình ảnh mà chúng ta nhìn thấy.
Hiểu rõ cấu tạo cầu mắt giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn về quá trình thị giác và cách bảo vệ đôi mắt khỏe mạnh. Việc chăm sóc mắt đúng cách, bao gồm chế độ dinh dưỡng hợp lý, bảo vệ mắt khỏi ánh nắng mặt trời và khám mắt định kỳ, là rất quan trọng để duy trì thị lực tốt.