Áp suất khí quyển là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến nhiều hiện tượng tự nhiên và hoạt động của con người. Một trong những đặc điểm thú vị của áp suất khí quyển là sự thay đổi của nó theo độ cao: Càng Lên Cao áp Suất Khí Quyển Càng giảm. Vậy, điều gì gây ra hiện tượng này?
Áp suất khí quyển tại một điểm là trọng lượng của cột không khí phía trên điểm đó trên một đơn vị diện tích. Nói cách khác, nó là lực mà không khí tác dụng lên mọi vật thể trên Trái Đất.
Sự thay đổi áp suất theo độ cao liên quan trực tiếp đến mật độ không khí và lực hấp dẫn.
1. Mật độ không khí giảm:
Không khí chịu tác dụng của lực hấp dẫn của Trái Đất, do đó, lớp không khí ở gần bề mặt Trái Đất bị nén lại nhiều hơn so với lớp không khí ở trên cao. Điều này dẫn đến mật độ không khí ở gần mặt đất cao hơn so với ở trên cao. Càng lên cao áp suất khí quyển càng giảm do mật độ không khí giảm. Ít phân tử không khí hơn có nghĩa là ít va chạm hơn, và do đó, áp suất thấp hơn.
2. Lực hấp dẫn giảm:
Lực hấp dẫn của Trái Đất cũng giảm khi bạn di chuyển ra xa khỏi bề mặt Trái Đất. Mặc dù sự thay đổi này không đáng kể trong phạm vi độ cao thông thường mà con người sinh sống, nhưng nó vẫn góp phần vào việc giảm áp suất khí quyển ở độ cao lớn. Càng lên cao áp suất khí quyển càng chịu ảnh hưởng ít hơn từ lực hút của Trái Đất.
3. Chiều cao cột khí quyển giảm:
Áp suất khí quyển được tạo ra bởi trọng lượng của toàn bộ cột khí quyển phía trên một điểm. Khi bạn lên cao hơn, chiều cao của cột khí quyển phía trên bạn giảm, đồng nghĩa với việc trọng lượng của không khí phía trên cũng giảm. Điều này trực tiếp dẫn đến việc giảm áp suất. Càng lên cao áp suất khí quyển càng giảm do chiều cao cột khí quyển giảm.
Hệ quả của việc áp suất khí quyển giảm theo độ cao:
Sự thay đổi áp suất khí quyển theo độ cao có nhiều hệ quả quan trọng, bao gồm:
- Ảnh hưởng đến sức khỏe: Ở độ cao lớn, áp suất oxy giảm, có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe như khó thở, say độ cao.
- Ảnh hưởng đến khí tượng: Sự chênh lệch áp suất khí quyển là một trong những yếu tố chính tạo ra gió và các hiện tượng thời tiết khác.
- Ảnh hưởng đến hàng không: Máy bay phải được thiết kế để hoạt động trong điều kiện áp suất thấp ở độ cao lớn.
Tóm lại, càng lên cao áp suất khí quyển càng giảm do sự kết hợp của các yếu tố: mật độ không khí giảm, lực hấp dẫn giảm và chiều cao cột khí quyển giảm. Hiểu rõ nguyên nhân của hiện tượng này giúp chúng ta giải thích được nhiều hiện tượng tự nhiên và ứng dụng trong các lĩnh vực khác nhau của đời sống.
