Nguyễn Tuân, một nhà văn tài hoa và uyên bác, đã để lại dấu ấn sâu sắc trong nền văn học Việt Nam. Tác phẩm “Người lái đò Sông Đà” trích từ tập tùy bút cùng tên là kết quả của chuyến đi thực tế lên vùng Tây Bắc, nơi ông khám phá vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ và vẻ đẹp tâm hồn của người lao động.
Bài viết này sẽ đi sâu vào cảm nhận về vẻ đẹp của con sông Đà qua những trang văn tài hoa của Nguyễn Tuân, đặc biệt tập trung vào những đoạn trích miêu tả dòng sông ở những góc độ khác nhau.
Sông Đà – Con Sông Hung Bạo và Trữ Tình
Nguyễn Tuân không chỉ khắc họa Sông Đà như một dòng chảy vô tri mà còn thổi hồn vào nó, biến nó thành một sinh thể sống động với hai tính cách đối lập: hung bạo và trữ tình.
Hình ảnh sông Đà cuộn chảy ở Lai Châu, thể hiện sự hùng vĩ và hiểm trở qua góc nhìn của Nguyễn Tuân.
Sự hung bạo của Sông Đà được thể hiện qua những ghềnh thác dữ dội, những vách đá dựng đứng và những xoáy nước nguy hiểm. Trong đoạn trích miêu tả trùng vi thạch trận, Sông Đà hiện lên như một kẻ thù hung hãn, sẵn sàng nuốt chửng bất cứ ai dám thách thức nó.
“Sóng thác xèo xèo tan trong trí nhớ. Những nhà đò dừng chèo, đốt lửa nướng ống cơm lam, bàn về cá anh vũ, cá dầm xanh, “về những cái hầm cá hang cá mùa khô nổ những tiếng to như mìn bộc phá rồi cá túa ra tràn đầy ruộng”
Ngược lại, khi dòng sông trôi êm đềm qua những khúc quanh uốn lượn, nó lại mang một vẻ đẹp trữ tình, thơ mộng. Những hàng cây xanh mướt soi bóng xuống mặt nước, những bãi cát vàng trải dài ven sông tạo nên một bức tranh sơn thủy hữu tình.
Sông Đà – Nguồn Cảm Hứng Vô Tận
Sông Đà không chỉ là một đối tượng miêu tả mà còn là nguồn cảm hứng vô tận cho ngòi bút của Nguyễn Tuân. Ông đã sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, so sánh, ẩn dụ để diễn tả một cách sinh động và chân thực vẻ đẹp đa dạng của dòng sông.
Sông Đà hiện lên thơ mộng và trữ tình, nguồn cảm hứng bất tận cho những tác phẩm văn học giá trị.
Cách Nguyễn Tuân nhân hóa Sông Đà cũng là một điểm đặc biệt. Ông coi Sông Đà như một con người có tính cách, có tâm trạng, lúc thì hung dữ, lúc thì dịu dàng. Điều này giúp người đọc cảm nhận rõ hơn về sự sống động và sức mạnh của dòng sông.
Sông Đà và Con Người Tây Bắc
Vẻ đẹp của Sông Đà không thể tách rời khỏi vẻ đẹp của con người Tây Bắc. Những người lái đò dũng cảm, tài hoa đã gắn bó cả cuộc đời mình với dòng sông, chinh phục nó và sống hòa hợp với nó.
Hình ảnh người lái đò Sông Đà, biểu tượng cho sự dũng cảm, tài hoa và gắn bó mật thiết với dòng sông.
Qua hình tượng người lái đò, Nguyễn Tuân đã ca ngợi vẻ đẹp của con người lao động, những người tuy bình dị nhưng lại có ý chí kiên cường và tinh thần lạc quan. Họ là những người con của Sông Đà, mang trong mình sức mạnh và vẻ đẹp của dòng sông.
Kết Luận
Qua những đoạn trích về Sông Đà, Nguyễn Tuân đã cho thấy một cái nhìn độc đáo và sâu sắc về vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Việt Nam. Ông không chỉ miêu tả Sông Đà một cách khách quan mà còn thể hiện tình yêu và sự trân trọng đối với dòng sông này. Vẻ đẹp của Sông Đà, qua ngòi bút của Nguyễn Tuân, đã trở thành một biểu tượng văn hóa, khơi gợi trong lòng người đọc những cảm xúc sâu lắng và niềm tự hào về quê hương đất nước.
