“Người lái đò sông Đà” của Nguyễn Tuân không chỉ là một áng văn ca ngợi vẻ đẹp hùng vĩ và trữ tình của dòng sông Đà mà còn là bức chân dung sống động về người lao động bình dị mà tài hoa, dũng cảm và trí tuệ. Hình tượng người lái đò hiện lên như một biểu tượng cho sức mạnh và vẻ đẹp của con người Việt Nam trong công cuộc chinh phục thiên nhiên.
Nguyễn Tuân đã khắc họa thành công hình ảnh người lái đò như một người nghệ sĩ tài ba trên sông nước. Ông am hiểu tường tận từng luồng nước, con thác, hòn đá ngầm, như thể thuộc lòng “binh pháp” của dòng sông. Sự điêu luyện trong kỹ năng điều khiển con thuyền, vượt qua những ghềnh thác hiểm trở đã biến công việc vốn vất vả, nguy hiểm này trở thành một nghệ thuật thực thụ.
Hình ảnh người lái đò sông Đà hiện lên với sự dũng cảm, kiên cường và trí tuệ tuyệt vời khi đối mặt với những thử thách khắc nghiệt của dòng sông, một biểu tượng cho sức mạnh chinh phục thiên nhiên của con người Việt Nam.
Sự tài hoa của người lái đò còn thể hiện ở bản lĩnh và sự mưu trí. Trong trận chiến với dòng sông dữ, ông không hề nao núng mà bình tĩnh đối phó, đưa ra những quyết định chính xác để vượt qua từng vòng vây thạch trận. Mỗi động tác của ông đều nhanh nhẹn, dứt khoát, thể hiện sự am hiểu sâu sắc về quy luật của dòng sông.
Nguyễn Tuân không chỉ ca ngợi người lái đò như một nghệ sĩ mà còn khắc họa ông như một người anh hùng. Ông không đơn thuần là người lái đò mà còn là người chỉ huy, người chiến binh dũng cảm chiến đấu với “thần sông, thần đá” để bảo vệ con thuyền và những người trên thuyền.
Con thuyền được người lái đò tài ba điều khiển như một mũi tên xuyên qua cổng đá hiểm trở, thể hiện kỹ năng điêu luyện và bản lĩnh phi thường của người lao động trước thiên nhiên khắc nghiệt.
Dù tài hoa, dũng cảm nhưng người lái đò vẫn là một người lao động bình dị. Sau những giờ phút chiến đấu với dòng sông dữ, ông trở về với cuộc sống đời thường, hòa mình vào những câu chuyện giản dị bên bếp lửa. Vẻ đẹp của ông không chỉ ở tài năng mà còn ở sự khiêm nhường, giản dị, gắn bó với cuộc sống lao động.
Nguyễn Tuân đã sử dụng ngôn ngữ điêu luyện, giàu hình ảnh và nhịp điệu để khắc họa hình tượng người lái đò sông Đà. Ông không chỉ miêu tả vẻ đẹp ngoại hình, kỹ năng mà còn đi sâu vào thế giới nội tâm, tình cảm của nhân vật. Qua đó, người đọc cảm nhận được sự ngưỡng mộ, trân trọng của tác giả đối với người lao động bình dị mà tài hoa.
Tóm lại, hình tượng người lái đò sông Đà là một trong những thành công nghệ thuật tiêu biểu của Nguyễn Tuân. Ông đã xây dựng một nhân vật điển hình cho vẻ đẹp của con người Việt Nam: dũng cảm, tài hoa, trí tuệ và giản dị. Qua đó, tác giả gửi gắm thông điệp về sức mạnh của con người trong công cuộc chinh phục thiên nhiên và xây dựng cuộc sống.