Vành đai cà phê thế giới, khu vực địa lý gần xích đạo, nổi tiếng với điều kiện tự nhiên lý tưởng để trồng cà phê. Đông Nam Á là một phần quan trọng của vành đai này, sở hữu điều kiện địa lý và khí hậu thuận lợi tạo nên những loại cà phê đặc trưng. Vậy, các nước ở Đông Nam Á trồng nhiều cà phê là những quốc gia nào?
Việt Nam – “Ông Vua” Robusta của Thế Giới
Việt Nam là một trong các nước ở Đông Nam Á trồng nhiều cà phê là có sản lượng hàng đầu thế giới. Lịch sử trồng cà phê tại Việt Nam đã kéo dài hơn một thế kỷ, với sản lượng không ngừng tăng lên.
Cây cà phê du nhập vào Việt Nam từ thế kỷ 19, do người Pháp mang đến. Những năm 1920-1930, người Pháp đã khai phá và trồng cà phê ở các vùng cao nguyên như Đà Lạt, Buôn Ma Thuột. Đến những năm 1970, cà phê trở thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực, thúc đẩy sản xuất phát triển mạnh mẽ.
Sản lượng cà phê của Việt Nam đã tăng trưởng vượt bậc. Việt Nam đã vượt qua Colombia để trở thành quốc gia sản xuất cà phê lớn thứ hai thế giới, sau Brazil. Năm 2020, sản lượng đạt khoảng 30 triệu bao, tương đương 1,5 triệu tấn.
Các vùng trồng cà phê chính của Việt Nam tập trung ở Cao nguyên Trung Phần và Tây Nguyên, đặc biệt là Buôn Ma Thuột, Pleiku, Đà Lạt. Điều kiện địa lý, khí hậu ở đây (độ cao, nhiệt độ, độ ẩm) lý tưởng cho cây cà phê.
Việt Nam chủ yếu trồng cà phê Robusta (chiếm 95% tổng sản lượng) và Arabica. Robusta thường được trồng ở độ cao dưới 800 mét, còn Arabica ở vùng cao hơn (từ 800 mét trở lên).
Indonesia – Vị Thế Lâu Đời trong Ngành Cà Phê
Indonesia, với lịch sử lâu đời, là một trong các nước ở Đông Nam Á trồng nhiều cà phê là và có vai trò quan trọng trong ngành cà phê thế giới. Cây cà phê được người Hà Lan đưa vào từ thế kỷ 17.
Từ thời kỳ thuộc địa, người Hà Lan đã xây dựng các trang trại lớn, tạo nền tảng cho sự phát triển của ngành cà phê Indonesia. Sau khi giành độc lập năm 1949, quốc gia này tiếp tục đầu tư, trở thành một trong những nhà sản xuất lớn nhất thế giới.
Indonesia chủ yếu sản xuất cà phê Robusta, tập trung ở các đảo Java, Sumatra và Sulawesi. Sản lượng ổn định, xuất khẩu đạt khoảng 760.000 tấn vào năm 2020.
Ngành cà phê Indonesia không chỉ là nguồn thu ngoại tệ quan trọng mà còn tạo việc làm cho hàng triệu người dân. Cà phê Indonesia cũng đáp ứng nhu cầu toàn cầu, khẳng định vị thế của quốc gia này.
Philippines – Biểu Tượng của Sức Sống
Cà phê Philippines có lịch sử phong phú, đóng vai trò quan trọng trong nông nghiệp và kinh tế. Từ thế kỷ 18, khi người Tây Ban Nha giới thiệu, cà phê đã trở thành một phần của văn hóa Philippines.
Sản lượng cà phê Philippines năm 2020 đạt khoảng 2,7 triệu bao (1 bao = 60 kg), kết hợp giữa Arabica và Robusta. Vùng trồng cà phê tập trung ở Benguet, Sultan Kudarat, Cotabato và Bukidnon. Các loại cà phê Arabica Sagada và Robusta Matutum của Philippines mang hương vị độc đáo.
Cà phê Philippines không chỉ là nguồn thu nhập mà còn là biểu tượng của sự kiên trì của người dân. Vùng trồng cà phê thu hút du khách, đóng góp vào ngành du lịch.
Lào – Hương Vị Cà Phê Mekong
Vùng trồng cà phê ở Lào đóng vai trò quan trọng trong kinh tế và văn hóa. Cà phê Lào được trồng ở vùng núi cao, khí hậu mát mẻ, tạo điều kiện sản xuất cà phê chất lượng cao. Lịch sử trồng cà phê bắt đầu từ thế kỷ 20, khi người Pháp đưa vào.
Sản lượng cà phê Lào tăng đáng kể, đặc biệt là Arabica. Cà phê Lào nổi tiếng với hương vị đậm đà, độc đáo, thu hút người tiêu dùng. Robusta cũng được trồng rộng rãi, đóng góp vào nền kinh tế nông nghiệp.
Campuchia – Thăng Trầm và Khó Khăn
Lịch sử trồng cà phê tại Campuchia bắt đầu từ những năm 1860, khi người Pháp đưa cà phê Arabica vào. Tuy nhiên, chiến tranh và biến động chính trị đã gây khó khăn cho ngành cà phê trong thập kỷ 1970 và 1980.
Sau nội chiến Khmer Đỏ, việc tái thiết kinh tế được thúc đẩy. Cà phê trở lại là nguồn thu cho nhiều nông dân. Cà phê được trồng ở các tỉnh gần biên giới Lào và Campuchia, như Rattanakiri, Mondulkiri.
Năm 2020, sản lượng cà phê Campuchia đạt khoảng 158.000 tấn. Cà phê đóng vai trò quan trọng trong việc tạo thu nhập và việc làm. Tuy nhiên, so với các quốc gia khác, sản lượng còn thấp và tiềm năng phát triển còn nhiều thách thức.
