Đề bài: Phân tích bố cục của tác phẩm “Chuyện người con gái Nam Xương” một cách chi tiết và sâu sắc, làm nổi bật giá trị nội dung và nghệ thuật của từng phần.
“Chuyện người con gái Nam Xương” là một tác phẩm xuất sắc của Nguyễn Dữ, thể hiện giá trị nhân văn sâu sắc và tài năng nghệ thuật bậc thầy. Để hiểu rõ hơn về tác phẩm, việc phân tích bố cục là vô cùng quan trọng. Bố cục của truyện được chia thành ba phần rõ rệt, mỗi phần đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng cốt truyện và khắc họa nhân vật.
Phần 1: Từ đầu đến “lo liệu như đối với cha mẹ đẻ mình”: Cuộc hôn nhân giữa Trương Sinh và Vũ Nương, những phẩm chất tốt đẹp của Vũ Nương được khắc họa rõ nét.
Phần đầu tác phẩm giới thiệu về cuộc hôn nhân giữa Vũ Nương và Trương Sinh. Đây là một cuộc hôn nhân được xây dựng trên cơ sở “môn đăng hộ đối”, nhưng lại tiềm ẩn những mâu thuẫn do sự khác biệt về tính cách và địa vị xã hội. Vũ Nương hiện lên là một người con gái xinh đẹp, đức hạnh, đảm đang, hết lòng vì gia đình chồng. Nàng luôn giữ gìn khuôn phép, không để xảy ra bất hòa trong gia đình. Đặc biệt, trong những ngày Trương Sinh đi lính, Vũ Nương một mình gánh vác mọi việc, chăm sóc mẹ chồng chu đáo như mẹ đẻ.
Alt: Hình ảnh minh họa Vũ Nương tận tụy chăm sóc mẹ chồng ốm yếu trong tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương, thể hiện đức tính hiếu thảo và đảm đang.
Phần 2: Tiếp đến “nhưng việc trót đã qua rồi!”: Nỗi oan nghiệt giáng xuống Vũ Nương, đẩy nàng đến bước đường cùng.
Đây là phần bi kịch của câu chuyện. Khi Trương Sinh trở về, chỉ vì lời nói ngây thơ của đứa con nhỏ mà nghi ngờ Vũ Nương không chung thủy. Tính cách ghen tuông, độc đoán của Trương Sinh trỗi dậy, khiến chàng mù quáng tin vào những lời nói vu vơ. Dù Vũ Nương đã hết lời thanh minh, giải thích, nhưng Trương Sinh vẫn không tin, thậm chí còn mắng nhiếc, đánh đuổi nàng. Uất ức, tuyệt vọng, Vũ Nương gieo mình xuống sông Hoàng Giang tự vẫn để chứng minh sự trong sạch của mình. Nỗi oan của Vũ Nương là một bi kịch đau lòng, thể hiện sự bất công, vô lý của xã hội phong kiến đối với người phụ nữ.
Alt: Trương Sinh nghi ngờ Vũ Nương, đẩy nàng vào cảnh oan trái trong tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương, minh họa cho sự bất công của xã hội phong kiến.
Phần 3: Còn lại: Vũ Nương được giải oan nhưng không thể trở về cuộc sống trần tục.
Sau khi Vũ Nương tự vẫn, Trương Sinh dần nhận ra sự thật, hối hận vì đã đối xử tệ bạc với vợ. Một đêm, khi Trương Sinh cùng con trai ngồi bên đèn, bóng của Vũ Nương hiện lên trên vách. Lúc này, Trương Sinh mới hiểu rõ tấm lòng của vợ. Vũ Nương được Linh Phi cứu giúp và sống một cuộc sống khác dưới thủy cung. Nàng gặp lại người quen cũ là Phan Lang và nhờ Phan Lang chuyển lời về cho Trương Sinh. Cuối cùng, Vũ Nương trở về nhưng chỉ thoáng hiện giữa dòng sông rồi biến mất. Việc Vũ Nương được giải oan thể hiện ước mơ về sự công bằng, về sự minh oan cho những người phụ nữ đức hạnh. Tuy nhiên, cái kết này cũng mang đến một nỗi buồn man mác, bởi Vũ Nương không thể trở về với cuộc sống trần tục, hạnh phúc gia đình đã tan vỡ.
Alt: Khoảnh khắc Vũ Nương xuất hiện và biến mất trên sông Hoàng Giang, đánh dấu sự giải oan nhưng không thể quay lại cuộc sống cũ trong Chuyện người con gái Nam Xương.
Như vậy, bố cục của “Chuyện người con gái Nam Xương” được xây dựng một cách chặt chẽ, logic, góp phần làm nổi bật giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. Mỗi phần đều có vai trò riêng, nhưng lại liên kết với nhau một cách hài hòa, tạo nên một câu chuyện đầy xúc động và ý nghĩa. Việc phân tích bố cục giúp người đọc hiểu sâu sắc hơn về tác phẩm, về những thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm.