Xả rác bừa bãi là một vấn đề nhức nhối tại Việt Nam, gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, mỹ quan đô thị và sức khỏe cộng đồng. Để giải quyết triệt để vấn đề này, cần có một chiến lược toàn diện, kết hợp nhiều biện pháp từ nâng cao nhận thức đến xử phạt nghiêm minh.
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng xả rác bừa bãi là thiếu ý thức bảo vệ môi trường. Nhiều người dân chưa nhận thức được tác hại của việc xả rác không đúng nơi quy định.
Để khắc phục, cần nâng cao nhận thức cộng đồng thông qua các chương trình giáo dục, tuyên truyền sâu rộng. Các cấp, ngành, địa phương cần tổ chức các chiến dịch truyền thông sáng tạo, dễ hiểu, tập trung vào việc thay đổi hành vi của người dân.
Một yếu tố quan trọng khác là hệ thống thu gom rác chưa hiệu quả. Ở nhiều khu vực, đặc biệt là vùng nông thôn và khu dân cư nghèo, thiếu thùng rác công cộng và dịch vụ thu gom rác không thường xuyên.
Do đó, cần xây dựng hệ thống thu gom rác hiệu quả, đảm bảo đủ số lượng thùng rác, đặt đúng vị trí và được vệ sinh định kỳ. Đồng thời, cần khuyến khích phân loại rác tại nguồn và xây dựng hệ thống thu gom rác tái chế.
Bên cạnh đó, thiếu ý thức cộng đồng cũng là một nguyên nhân đáng kể. Nhiều người dân không quan tâm đến việc giữ gìn vệ sinh chung và sẵn sàng xả rác bừa bãi khi không có ai giám sát.
Để giải quyết vấn đề này, cần xây dựng văn hóa xanh trong cộng đồng. Khuyến khích và tạo điều kiện cho các hoạt động tình nguyện, cuộc thi về môi trường, giúp người dân cảm thấy tự hào và có trách nhiệm hơn với môi trường sống của mình.
Ngoài ra, cần tăng cường kiểm soát và giám sát việc xả rác tại các khu vực công cộng. Sử dụng camera giám sát, tăng cường tuần tra của lực lượng chức năng và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Áp dụng biện pháp kỷ luật là một yếu tố then chốt. Mức phạt cho hành vi xả rác bừa bãi cần đủ sức răn đe và được thực thi nghiêm minh. Theo Nghị định 45/2022/NĐ-CP, hành vi vứt rác không đúng nơi quy định có thể bị phạt từ 500.000 đồng đến 2.000.000 đồng, tùy thuộc vào mức độ vi phạm.
Cuối cùng, cần hợp tác cộng đồng để tìm ra các giải pháp phù hợp nhất. Lắng nghe ý kiến của người dân địa phương, khuyến khích họ tham gia vào quá trình quản lý rác thải và cùng nhau xây dựng một môi trường sống xanh, sạch, đẹp.
